Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Definicje - wprowadzenie | A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Z

definicje - S

Scenariusz narażenia - Zespół warunków, w tym warunków operacyjnych i środków związanych z zarządzaniem ryzykiem, opisujących sposób produkcji lub stosowania substancji podczas etapów jej istnienia oraz sposób, w jaki producent lub importer kontroluje narażenie ludzi i środowiska lub w jaki zaleca dalszemu użytkownikowi sprawowanie takiej kontroli. Scenariusze narażenia mogą obejmować jeden określony proces lub zastosowanie lub kilka procesów lub zastosowań, stosownie do sytuacji. (Sprostowanie do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006, art. 3 ust. 1.) http://reach.gov.pl/definicje
(ECHA TERM multilingual REACH & CLP terminology)

Separator – urządzenie przeznaczone do usuwania cząstek z fazy gazowej (PN-ISO 4225:1999)

Skuteczność zatrzymywania – stosunek liczby lub masy cząstek zatrzymanych przez separator do całkowitej liczby lub masy cząstek wprowadzonych do separatora (zwykle wyrażana w procentach) (PN-ISO 4225:1999)

Smog – (termin będący pochodną terminów angielskich smoke – dym i fog – mgła): intensywne zanieczyszczenie atmosfery przez aerozole, spowodowane częściowo procesami naturalnymi, a częściowo działalnością człowieka (PN-ISO 4225:1999)

Spaliny – całość gazów i cząstek z procesów spalania unoszonych przez te gazy. (W niektórych przypadkach także gazy i cząstki z procesów chemicznych i metalurgicznych) (PN-ISO 4225:1999)

Stanowisko pracy – miejsce, w którym pracownik wykonuje czynności zawodowe stale lub okresowo (PN-ISO 4225/Ak:1999)

Strategia pobierania próbek powietrza - zbiór zasad postępowania obejmujący wytypowanie miejsca pobierania próbek powietrza, czas ich pobierania oraz liczbę i rozłożenie w ciągu zamiany roboczej. (Czynniki szkodliwe w środowisku pracy. Wartości dopuszczalne 2010) http://www.ciop.pl/310.html

Strefa oddychania pracownika - przestrzeń zawierająca powietrze pobierane przez ludzi bezpośrednio do oddychania. Stanowi ona półkulę o promieniu zazwyczaj przyjmowanym, jako 3 dm, znajdującą się wokół twarzy, o środku w połowie linii łączącej uszy. Podstawą tej półkuli jest płaszczyzna przechodząca przez tę linię oraz czubek głowy i krtań (PN-ISO 4225:1999)

Strumień emisji – wielkość emisji na jednostkę powierzchni źródła emisji.
(PN-ISO 4225:1999)

Strumień powietrza – masa lub objętość powietrza przepływającego przez daną płaszczyznę podzielona przez czas (PN-EN 12792:2006)

Substancja - oznacza pierwiastek chemiczny lub jego związki w stanie, w jakim występują w przyrodzie lub zostają uzyskane za pomocą procesu produkcyjnego, z wszelkimi dodatkami wymaganymi do zachowania ich trwałości oraz wszelkimi zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku zastosowanego procesu, wyłączając rozpuszczalniki, które można oddzielić bez wpływu na stabilność i skład substancji (Sprostowanie do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006, art. 3 ust. 1,) http://reach.gov.pl/definicje

Substancja niebezpieczna – jest to substancja stwarzająca zagrożenie dla zdrowia człowieka i/lub środowiska zakwalifikowana, co najmniej do jednej z następujących kategorii: bardzo toksyczne, toksyczne, szkodliwe, żrące, drażniące, uczulające, rakotwórcze, mutagenne, działające szkodliwie na rozrodczość, łatwo palne, wysoce łatwopalne, skrajnie łatwopalne, o właściwościach utleniających i wybuchowych, niebezpieczne dla środowiska (ECHA TERM multilingual REACH & CLP terminology),

Substancje i preparaty bardzo toksyczne – substancje i preparaty, które w przypadku połknięcia, wchłonięcia drogą oddechową lub przez skórę ich małych ilości mogą spowodować zgon albo ostre lub przewlekłe niekorzystne skutki dla zdrowia człowieka (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych Dz.U. nr 174, poz. 1222)

Substancje toksyczne – substancje i mieszaniny, które w przypadku połknięcia, wchłonięcia drogą oddechową lub przez skórę ich małych ilości mogą spowodować zgon albo ostre lub przewlekłe niekorzystne skutki dla zdrowia człowieka (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych Dz.U. nr 174, poz. 1222)  

Substancje szkodliwe – substancje i mieszaniny, które w przypadku połknięcia, wchłonięcia drogą oddechową lub przez skórę ich małych ilości mogą spowodować zgon albo ostre lub przewlekłe niekorzystne skutki dla zdrowia człowieka (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych Dz.U. nr 174, poz. 1222)

Substancje żrące – substancje i preparaty, które w zetknięciu z żywymi tkankami mogą powodować ich zniszczenie (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych, Dz.U. nr 174, poz. 1222)

Substancje drażniące - substancje i preparaty niewykazujące działania żrącego, które w przypadku krótkotrwałego, długotrwałego lub wielokrotnego kontaktu ze skórą lub błoną śluzową mogą powodować ich stany zapalne (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych Dz.U. nr 174, poz. 1222)

Substancje uczulające - substancje i preparaty, które w przypadku połknięcia, wchłonięcia drogą oddechową lub przez skórę ich małych ilości mogą wywołać stan nadwrażliwości, a kolejne narażenie na substancje spowoduje niekorzystne dla zdrowia człowieka charakterystyczne skutki (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych Dz.U. nr 174, poz. 1222)

Substancje rakotwórcze – substancje i preparaty, które przyjmowane drogą pokarmową, wchłaniane drogą oddechową lub przez skórę mogą być przyczyną raka lub wzrostu częstotliwości jego występowania (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych Dz.U. nr 174, poz. 1222)

Substancje mutagenne – substancje i preparaty, które przyjmowane drogą pokarmową, wchłaniane drogą oddechową lub przez skórę mogą być przyczyną dziedzicznych wad genetycznych lub wzrostu częstotliwości jego występowania (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych Dz.U. nr 174, poz. 1222)

Substancje działające szkodliwie na rozrodczość – substancje i preparaty, które przyjmowane drogą pokarmową, wchłaniane drogą oddechową lub przez skórę mogą być przyczyną szkodliwych skutków u potomstwa, innych niż wady genetyczne, lub wzrostu częstotliwości występowania takich skutków oraz zaburzeń funkcji lub możliwości rozrodczych człowieka (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych Dz.U. nr 174, poz. 1222)

Substancje niebezpieczne dla środowiska - substancje i preparaty, które po przedostaniu się do środowiska stwarzają lub mogą stwarzać natychmiastowe lub opóźnione zagrożenie dla jednego lub więcej liczby składników środowiska (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu kwalifikacji substancji i preparatów chemicznych Dz.U. nr 174, poz. 1222)

Substancja stwarzająca zagrożenie - Substancja, która spełnia kryteria dotyczące zagrożeń wynikających z właściwości fizycznych, zagrożeń dla zdrowia lub środowiska określone w częściach 2–5 załącznika I do rozporządzenia CLP i powinna zostać zaklasyfikowana według odpowiednich klas zagrożenia przewidzianych w tym załączniku (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r.)

Substancja zanieczyszczająca powietrze – każda substancja emitowana do atmosfery w wyniku procesów naturalnych lub działalności ludzi, która wpływa szkodliwie na człowieka i środowisko (PN-ISO 4225:1999)

Substancja zawieszona – całkowity materiał w postaci cząstek pozostający w atmosferze lub w strumieniu gazów odlotowych przez dłuższy czas ze względu na zbyt małe rozmiary cząstek do uzyskania wystarczającej prędkości opadania (PN-ISO 4225:1999)

Sumaryczna krzywa rozkładu wymiarów cząstek (krzywa całkowa) – wykres będący całką krzywej rozkładu wymiarów cząstek; dla danego wymiaru cząstek podaje sumaryczny udział cząstek o wymiarach mniejszych od danego (PN-ISO 4225/Ak:1999)
Średnica zastępcza – średnica cząstki kulistej, charakteryzującej się identycznymi właściwościami geometrycznymi, optycznymi, elektrycznymi lub aerodynamicznymi jak cząstka badana (PN-ISO 4225:1999)

Średnica zastępcza aerodynamiczna cząstki (średnica aerodynamiczna) – średnica kuli mającej w określonym ośrodku taką samą prędkość opadania (dla cząstek o wymiarach co najmniej 0,5 µm) lub taki sam współczynnik dyfuzji (dla cząstek o wymiarach poniżej 0,5 µm) jak cząstka badana; gęstość kuli przyjmuje się równą gęstości bezwzględnej cząstki (otrzymując średnicę zastępczą aerodynamiczną naturalną) lub równą 1 g/cm3 (otrzymując średnicę zastępczą aerodynamiczną umowną) (PN-ISO 4225/Ak:1999)

Środki ochrony zbiorowej – środki przeznaczone do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym także pojedynczych osób, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi pojedynczo lub łącznie w środowisku pracy, będącymi rozwiązaniami technicznymi stosowanymi w pomieszczeniach pracy, maszynach i innych urządzeniach (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz.1650, zm. Dz.U. z 2007 r. nr 49, poz. 330)

Środki ochrony indywidualnej przed zanieczyszczeniami chemicznymi i pyłami – środki noszone lub trzymane przez pracownika w celu ochrony przed szkodliwymi zanieczyszczeniami chemicznymi i pyłami w środowisku pracy, w tym również wszystkie akcesoria i dodatki przeznaczone do tego celu (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz.1650, zm. Dz.U. z 2007 r. nr 49, poz. 330)

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP