Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Zagrożenia - informacje ogólne | Maszyny | Narzędzia ręczne | Środki transportu i transportowane materiały | Hałas | Wibracje | Mikroklimat | Oświetlenie | Zagrożenia czynnikami chemicznymi | Uciążliwości | Inne

Zagrożenia czynnikami
mechanicznymi - maszyny

Problem: Zagrożenia urazami powodowanymi ruchomymi i wirującymi częściami maszyn, narzędziami lub przedmiotami obrabianymi podczas pracy:

  • pilarek ramowych (traków)
  • pilarek tarczowych
  • strugarek
  • frezarek
  • szlifierek
  • tokarek
  • przenośników
  • innych urządzeń i narzędzi


Pytania / obserwacje
Działania poprawiające stan bhp

Czy maszyna jest prawidłowo posadowiona i podłączona do instalacji oraz użytkowana zgodnie z przeznaczeniem?

Posadowienie i/lub zamocowanie oraz podłączenie do instalacji i utrzymywanie maszyn w stanie technicznym zgodnym z wymaganiami aktualnych przepisów i norm oraz stosowanie w zakresie i warunkach podanych w instrukcji obsługi lub dokumentacji techniczno-ruchowej (DTR). Wprowadzanie do eksploatacji wyłącznie maszyn, urządzeń oraz narzędzi:

  • oznaczonych znakiem bezpieczeństwa i posiadających aktualny certyfikat uprawniający do oznaczania tym znakiem, jeśli znajdują się one w wykazie wyrobów podlegających obowiązkowi zgłaszania do certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczania tym znakiem
  • posiadających deklarację zgodności z normami wprowadzonymi do obowiązkowego stosowania oraz wymaganiami określonymi właściwymi przepisami - dotyczy pozostałych.

Czy jest możliwy dostęp rąk, nóg lub innych części ciała do ruchomych i wirujących elementów obrabiarek do drewna (np. kół pasowych i zębatych, wałów napędowych), narzędzi skrawających (np. pił, wałów nożowych) lub przedmiotów obrabianych, mogących powodować następujące sytuacje i zdarzenia niebezpieczne:

  • pochwycenie
  • wciągnięcie
  • uderzenie
  • wplątanie
  • dotknięcie
  • obcięcie
  • przecięcie
  • zgniecenie, zmiażdżenie
  • stłuczenie
  • otarcie
Stosowanie osłon na ruchome i wirujące części obrabiarek do drewna oraz narzędzia skrawające

Pewne mocowanie przedmiotu obrabianego


Czy narzędzia skrawające są właściwie dobrane i w dobrym stanie technicznym? Stosowanie narzędzi właściwie dobranych (np. pił z odpowiednim uzębieniem i właściwą średnicą) oraz w dobrym stanie technicznym (ostrych, niewyszczerbionych).

Wyeliminowanie narzędzi niesprawnych, np. pił z ubytkami zębów, pęknięciami.


Czy prędkości dopuszczalne narzędzi skrawających są właściwe dla danej obrabiarki? Stosowanie narzędzi o prędkościach dopuszczalnych równych lub większych od obrotów obrabiarek.

Czy wytrzymałość, usytuowanie i mocowanie osłon jest właściwe (kompletność, pewność mocowań, kształt i wielkość otworów oraz odpowiednie odległości bezpieczeństwa)? Sprawdzenie i zapewnienie usytuowania osłon i innych urządzeń ochronnych w odległościach bezpieczeństwa uniemożliwiających dostęp rąk i nóg oraz innych części ciała do stref niebezpiecznych.

Nie zdejmowanie osłon i innych urządzeń ochronnych.

Nie otwieranie osłon podczas ruchu maszyny.


Czy obrabiarki do drewna wyposażone są w urządzenia chroniące przed odrzutem i szablony mocujące obrabiane elementy? Wyposażenie obrabiarek do drewna w urządzenia przeciwodrzutowe, np. kliny rozszczepiające pilarek, oraz szablony mocujące obrabiane elementy

Doprowadzenie istniejących urządzeń przeciwodrzutowych do sprawności.


Czy funkcjonowanie, lokalizacja i oznakowanie elementów sterowniczych, w tym wyłączania awaryjnego, i informacyjnych są właściwe? Sprawdzenie i zapewnienie właściwego funkcjonowania elementów sterowniczych (zwłaszcza wyłączników „Start" i „Stop", wyłącznika awaryjnego, wyłączników krańcowych) oraz elementów informacyjnych, pewnie zamocowanych, łatwo dostępnych i odpowiednio oznakowanych.

Czy usytuowanie oraz działanie pozostałych urządzeń ochronnych i zabezpieczających fotokomórki, zawory, bezpieczniki) jest właściwe? Sprawdzenie i zapewnienie właściwego funkcjonowania pozostałych urządzeń ochronnych i zabezpieczających.

Czy na stanowisku pracy jest dostępna pełna informacja o użytkowaniu maszyny (instrukcja obsługi, bhp, znaki i napisy na maszynie)? Zapewnienie właściwej informacji o użytkowaniu dla operatora: instrukcja obsługi, bhp, znaki i napisy na maszynie.

Czy mogą występować zagrożenia podczas czyszczenia, smarowania i konserwacji maszyn i narzędzi? Zachowanie szczególnej ostrożności podczas czyszczenia, konserwacji i napraw (wyłączenie zasilania).

Czy są wykonywane okresowe przeglądy techniczne i przewidziane wymiany części bądź napraw, wg instrukcji obsługi lub dokumentacji techniczno-ruchowej (DTR)? Wykonywanie okresowych przeglądów technicznych oraz napraw zgodnie z instrukcją obsługi lub DTR.

Czy operatorzy stosują właściwe środki ochrony indywidualnej oraz odpowiednie ubranie i obuwie robocze? Stosowanie środków ochrony indywidualnej oznaczonych znakiem bezpieczeństwa i posiadających ważny certyfikat upoważniający do takiego oznaczania.

Stosowanie odpowiedniego ubrania i obuwia roboczego.


Info : 1, 3, 4, 12, 15, 17, 44, 45, 46, 50, 57-68

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP