Przerób drewna -new

	NOWA wersja MOBILNA portalu CIOP-PIB 2017-2019 na https://m.ciop.pl
	O Instytucie
	Problematyka
	Oferta
	System BHP w Polsce
	Przepisy BHP
	BHP Online
	BHP Info
	Biblioteka
	FAQ
	Kontakt
	Bezpieczniej

.. | Produkcja cementowej powłoki penetrująco-uszczelniającej na konstrukcje betonowe i żelbetowe | Szlifowanie elementów wykonanych ze stali łożyskowej i stali narzędziowej ściernicą ceramiczną zawierającą tlenek krzemu | Produkcja, bezpieczne użytkowanie i usuwanie wyrobów zawierających azbest | Przemysł sztucznych włókien mineralnych | Wydobywanie i przerób surowców zawierających wolną krystaliczną krzemionkę | Przerób drewna | Przetwarzanie surowców roślinnych | Przerób krzemionki bezpostaciowej | Produkcja włókien ceramicznych oraz wyrobów z włókien ceramicznych

Przerób drewna
[wg PiMOŚP, Zeszyt 15, Warszawa, 1997]

Ogólna charakterystyka drewna

Drewno jest materiałem o nierównomiernej budowie. Jego wygląd oraz właściwości fizyczne i mechaniczne (wytrzymałość) zmieniają się zależnie od kierunku anatomicznego (kierunek wzdłuż włókien, promienisty, styczny).

Jedną z ważnych cech drewna jest jego twardość. Na podstawie badań twardości drewno podzielono na sześć klas twardości:

drewno bardzo miękkie: osika, topola, wierzba, świerk, jodła, limba, sosna wejmutka;
drewno miękkie: brzoza, olcha czarna, lipa, jawor, leszczyna, kasztan szlachetny, platan, mahoń, sosna, modrzew, jałowiec;
drewno średnio twarde: wiązy, orzech, sosna czarna,
drewno twarde: dąb szypułkowy, jesion, gruszka, jabłoń, wiśnia;
drewno bardzo twarde: buk, grab, dąb bezszypułkowy, akacja, cis;
drewno „twarde jak kość”: heban, kokos.

Zastosowanie drewna

Budownictwo i stolarka budowlana: sosna pospolita, świerk, jodła, modrzew, dąb, wiąz.
Meblarstwo: sosna pospolita, świerk, modrzew, dąb, jesion, wiąz, brzoza, buk, klon, orzech, mahoń, heban, grusza, jabłoń, czereśnia, śliwa, jawor.
Płyty wiórowe i pilśniowe: sosna pospolita, jodła, świerk, brzoza, buk, olcha, osika, topola.
Sklejka: sosna pospolita, świerk, buk, olcha czarna, topola, brzoza.
Okleiny: brzoza, jawor, klon, grusza, jabłoń, czereśnia, orzech, mahoń.
Wełna drzewna: sosna pospolita, świerk, jodła, olcha czarna, topola, osika.
Podkłady kolejowe: sosna pospolita, dąb, buk.
Kostka brukowa: świerk, jodła.
Deszczułki posadzkowe: dąb, jesion, wiąz, buk, grab.

Przerób drewna, podstawowe maszyny do obróbki mechanicznej

Przemysł drzewny pod względem metody obróbki i przerobu drewna, można podzielić na trzy główne działy:

mechanicznej obróbki drewna, która polega na przetwarzaniu surowca drzewnego wyłącznie metodami mechanicznymi, nie zmieniającymi istotnych właściwości drewna;
wyrobu drewna ulepszonego, obejmujący wytwarzanie płyt pilśniowych, drewna zagęszczonego i warstwowego oraz drzewnych mas plastycznych. Na pograniczu drewna ulepszonego i drewna obrabianego mechanicznie są sklejki;
chemicznej przeróbki drewna, polegającej na przetwarzaniu drewna metodami chemicznymi i fizykochemicznymi na materiały nowe, nie będące już drewnem, bądź też wydobywaniu z drewna jego części składowych (np. celulozy).

Podstawowymi maszynami do obróbki mechanicznej drewna są: pilarki, strugarki, frezarki, wiertarki, dłutarki, tokarki, obtaczarki, szlifierki, skrawarki, skrawarki do wiórów, skrawarki do zrębków, przekrawarki oraz obrabiarki: złożone, zespolone, uniwersalne i kombinowane.

Narażenie na pył drewna podczas mechanicznej obróbki drewna

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów (Dz.U. 2005 nr 216 poz. 1824) obecnie w Polsce za rakotwórcze dla ludzi uważa się procesy produkcyjne, w których są emitowane pyły drewna twardego, takiego jak buk i dąb.

W poniższej tabeli są przedstawione wyniki pomiarów parametrów pyłu drewna emitowanego podczas mechanicznej obróbki drewna [wg PiMOŚP, Zeszyt 15, Warszawa, 1997]
Pył całkowity

Rodzaj przerabianego drewna	Pył całkowity
Rodzaj przerabianego drewna	Średnie ważone stężenie pyłu, mg/m³	Średnica geometryczna cząstek pyłu, µm
Wszystkie gatunki drewna poza dębowym i bukowym	0,1–80,7	1,0–6,5
Wszystkie gatunki drewna (bukowe i dębowe do 10%)	0,1–35,7	1,0–6,2
Drewno bukowe i dębowe (ponad 10%, reszta – pozostałe gatunki)	0,1–49,8	1,0–7,5

Metody badania pyłu drewna

Badanie zawartości pyłu całkowitego zgodnie z normą PN-91/Z-04030/05.