BHP info - Źródła wiedzy o BHP str. 1

Źródła wiedzy o bhp - PORTAL CIOP-PIB

Źródło: opracowanie dr inż. Małgorzaty Sucheckiej, CIOP-PIB

Według danych zaczerpniętych z raportu Głównego Urzędu Statystycznego, w 2012 roku 95% polskich przedsiębiorstw było wyposażonych w sprzęt komputerowy, a 93% korzystało z dostępu do Internetu (w ponad 80 procentach – szerokopasmowego) ze stałą tendencją wzrostową, o największej dynamice obserwowanej wśród firm najmniejszych.

Warto więc zauważyć, że dzięki rosnącej popularności wśród przedsiębiorstw, zwłaszcza najmniejszych, Internet może być w Polsce jednym z najbardziej nośnych mediów upowszechniania wiedzy z zakresu bhp, zarówno pośredniego, jak i bezpośredniego. W Internecie można bowiem znaleźć zarówno informację o publikacji tradycyjnej na poszukiwany temat (którą można np. zakupić lub w określonym miejscu wypożyczyć), jak i docelowe opracowanie elektroniczne, obejmujące merytoryczny zakres pożądanej wiedzy. Problemem może być jedynie ocena merytoryczna źródła i wartości tej wiedzy z uwagi na powszechny natłok różnych informacji i naturalny dla Internetu liberalizm w zakresie pełnej swobody publikowania dowolnych treści.

Jest więc zrozumiałe, że w Polsce największą popularnością cieszą się serwisy prowadzone przez instytucje - statutowo związane z problematyką bezpieczeństwa i higieny pracy i prawnie zobowiązane do upowszechniania wiedzy w tym zakresie, a ponadto renomowane wydawnictwa upowszechniające powyższą problematykę oraz duże i znane fora dyskusyjne, w których społeczności uczestniczące wypracowały skuteczne mechanizmy weryfikowania upowszechnianych informacji.

Największe i najliczniej uczęszczane serwisy polskie (instytucjonalne), udostępniające bezpłatnie kompetentną wiedzę dotyczącą BHP w Polsce są następujące (wg danych z 11.12.2009 r. opublikowanych w serwisie analizującym aktywność światowych zasobów Internetu alexa.com):

Jednym z większych ośrodków informacyjnych w zakresie bezpieczeństwa pracy i ergonomii w polskim Internecie jest zaawansowany portal informacyjny Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego, dotyczący wszelkich zagadnień związanych z bezpieczeństwem pracy i ergonomią, dostępny pod głównym adresem: http://www.ciop.pl.

Z uwagi na często instruktażowy charakter publikowanych treści, pracownicy znajdą tam wielowymiarowy, praktyczny przegląd całej złożonej problematyki bezpieczeństwa w środowisku pracy. Mają tutaj możliwość poznania zarówno charakterystyki zagrożeń zawodowych i stosowanych metod przeciwdziałania ich skutkom, jak i obowiązującego prawa w tym zakresie, głównie w kontekście podstawowych informacji o prawach i obowiązkach pracowników, w związku z koniecznością zachowania zasad bezpieczeństwa i higieny w środowisku pracy. W portalu przedstawiono również informacje o obowiązkach pracodawców względem pracowników, wynikające z obowiązujących aktów prawnych w dziedzinie bhp.

W profilach upowszechnianej informacji uwzględniana jest także specyfika wielkości przed-siębiorstw oraz dziedzin gospodarki, w których funkcjonują. Szczególnie licznie reprezentowane są w portalu opracowania i materiały zamieszczone z myślą o wsparciu informacyjnym małych, średnich i mikroprzedsiębiorstw, bardzo często zatrudniających pracowników o krótkim stażu i niewielkim doświadczeniu zawodowym.

Portal jest systematycznie rozwijany z uwzględnianiem najnowszych wyników badań naukowych i stosowanych z zakresu bhp, uznanych i sprawdzonych wzorców europejskich i światowych, a także specyficznych potrzeb i zainteresowań odwiedzających go użytkowników

W ramach portalu Instytut prowadzi tradycyjnie trzy niezależne witryny o tematyce bhp, obejmujące stale rosnącą liczbę serwisów tematycznych, dotyczących wszystkich podstawowych zagadnień z tej dziedziny i adresowanych do różnych kategorii przedsiębiorstw.

W portalu CIOP-PIB, dostępnym pod adresem http://www.ciop.pl, znajduje się odniesienie do:

Ponadto, portal Instytutu zawiera odniesienia do witryn innych ważnych instytucji związanych z problematyką bezpieczeństwa pracy – witryny Ministerstwa Gospodarki i Pracy oraz witryny Państwowej Inspekcji Pracy, Instytutu Medycyny Pracy, Instytutu Medycyny Wsi i wielu innych.

W licznych serwisach tematycznych Instytutu, dostępnych z poziomu trzech wymienionych. adresów można znaleźć zarówno syntetyczne opracowania informacyjne i materiały do pobrania o tematyce bhp, jak i skorzystać online z bogatego zestawu interaktywnych aplikacji informatycznych wspomagających online prowadzenie działań w zakresie bhp i prewencji wypadkowej. Uzupełnieniem tych środków przekazu wiedzy są dostępne nieodpłatnie bazy danych, w których zgromadzono podstawowe, usystematyzowane zasoby informacyjne w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Spośród wielu prowadzonych serwisów dedykowanych i tematycznych, dostępnych w portalu CIOP-PIB, można wymienić np.:

Stronę domową portalu informacyjnego stanowi główna witryna Instytutu pod adresem www.ciop.pl, na której umieszczono odniesienia do większości ważniejszych rozgałęzień portalu, a także lokalną wyszukiwarkę, mapę serwisu i generowany dynamicznie skorowidz słów kluczowych „A-Z”, charakteryzujących tematy poruszane na poszczególnych stronach. Pod hasłem Aktualności umieszczane są linki do nowo otwartych lub ostatnio uzupełnianych części portalu, a także szczególnie godnych polecenia najnowszych materiałów informacyjnych. Pola zatytułowane „Wiedzieć więcej o BHP” prowadzą bezpośrednio do często poszukiwanych przez użytkowników serwisów tematycznych, dotyczących podstawowych zagadnień z dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy.

W celu ułatwienia dostępu do informacji zawartych w portalu, odniesienia zrealizowano kilkoma różnymi sposobami: menu główne prowadzi do podstawowych działów dystrybucyjnych serwisu CIOP-PIB:

Problematyka - udostępnia materiały informacyjne dotyczące zagrożeń zawodowych, czynników szkodliwych dla zdrowia i uciążliwych w środowisku pracy, oceny ryzyka zawodowego i zarządzania nim, wypadków przy pracy, poważnych awarii przemysłowych, ergonomii, fizjologii i higieny pracy, psychologii i socjologii pracy,itp,

Przepisy BHP - serwis prawny udostępniający opisy bibliograficzne obowiązujących aktów prawnych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy wraz z linkami do ich treści, komentarze do aktów prawnych, odpowiedzi na pytania natury prawnej, zwiazane z BHP, omówienie zasad prawnej ochrony pracy w Polsce, zgodnych z obowiązującym stanem prawnym
Zakres merytoryczny zawartości udostępnionej bazy opisów aktów prawnych obejmuje większość dokumentów prawnych dotyczących bezpośrednio bezpieczeństwa i higieny pracy, publikowanych w Dzienniku Ustaw, począwszy od lat trzydziestych ubiegłego wieku. Użytkownik serwisu może tu zapoznać się m.in. z ustawą – Kodeks pracy, przepisami ogólnymi w zakresie bhp, dotyczącymi: badań lekarskich pracowników, szkoleń w zakresie bhp, czynników szkodliwych w środowisku pracy, pomiarów i wartości dopuszczalnych czynników szkodliwych, ochrony zdrowia kobiet, pracowników młodocianych, szczególnych rodzajów pracy, świadczeń pracowniczych, wypadków w środowisku pracy, chorób zawodowych, poważnych awarii przemysłowych, odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Ponadto, uwzględniono wiele aktów prawnych o charakterze pomocniczym, jednak mających związek z zagrożeniami zawodowymi, ochroną pracowników oraz zapewnieniem właściwych parametrów środowiska pracy, np. akty prawne dotyczące budownictwa, ochrony przeciwpożarowej, związane z ochroną środowiska, ochroną zdrowia, oceną zgodności maszyn i urządzeń, elektroenergetyką, energią atomową, akty dotyczące ubezpieczeń społecznych, instytucji państwowych związanych statutowo z problematyką bhp (np. Państwowej Inspekcji Pracy, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Urzędu Dozoru Technicznego). Łącznie udostępniono informacje o ponad 900 aktach prawnych (wraz z odnośnikami do pełnego tekstu) łącznie z informacją o aktach zmieniających, tekstach jednolitych i uchyleniach.

BHP Online - dział internetowych aplikacji interaktywnych i baz danych wspomagających prowadzenie działań w zakresie BHP, takich, jak ocena ryzyka zawodowego on-line, internetowy dobór środków ochrony indywidualnej, ocena systemu zarządzania bhp w przedsiębiorstwie, baza informacji do kart charakterystyk substancji niebezpiecznych, system wspomagający zarządzanie ergonomią, baza wiedzy i zagrożeniach chemicznych i pyłowych, oraz system baz danych SINDBAD udostępniający bazy NDN/NDS, opisów norm w zakresie BHP, kart środków ochrony indywidualnej.

BHP info - dział ten udostępnia zestawy informacji, wytycznych i opisów związanych z bhp oraz poprawą warunków pracy w przedsiębiorstwie, zorganizowane w układzie problemowym. W ramach tego działu uwzględniono dotychczas 30 tematów, takich, jak: azbest, choroby zawodowe, niebezpieczne substancje chemiczne, czynniki rakotwórcze i mutagenne, komputerowe stanowisko pracy, monitory ekranowe, praca biurowa, praca na wysokości, ręczne prace transportowe, bezpieczeństwo pracy w rolnictwie indywidualnym, promieniowanie jonizujące, zagrożenia biologiczne, problemy zawodowe pracowników starszych, zasady różnicowania składki na ubezpieczenie wypadkowe ZUS, telepraca, praca zmianowa, przemoc w pracy, stanowisko pracy spawacza, narażenia na promieniowanie optyczne, oświetlenie stanowisk pracy, obciążenia mięśniowo-szkieletowe, ochrona pracy kobiet, czynniki mechaniczne, środki ochrony indywidualnej (zasady wprowadzania do obrotu), praca osób niepełnosprawnych, stacje paliw płynnych, ekonomiczne aspekty bhp, emerytury pomostowe, zagrożenia zawodowe - informacje ogólne (klasyfikacja), czynnik ludzki w bezpieczeństwie pracy. W zakresie każdego prezentowanego tematu udostępniono syntetyczne informacje, materiały do pobrania (artykuły i opracowania) oraz liczne odniesienia do obowiązujących aktów prawnych, interaktywnych narzędzi internetowych, materiałów uzupełniających oraz dostępnej literatury, a także oferty Instytutu i innych instytucji dysponujących odpowiednią wiedzą i materiałami informacyjnymi.

BHP w kraju - dział ten prowadzi do serwisów związanych z organizacją działań związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy w Polsce. Zawiera informacje nt. działalności Forum Liderów Bezpiecznej Pracy, zakresu i programu funkcjonowania Polskiej Platformy Technologicznej "Bezpieczeństwo pracy w przemyśle" (PPT BPP), działalności sieci Ekspertów ds. BHP, wspieranych, szkolonych i certyfikowanych przez Instytut.
W dziale tym udostępniono również serwisy dotyczące szczegółowych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy dedykowane różnym grupom zawodowym i społecznym - uruchomiono tu np. Serwis z zakresu BHP dla małych i średnich przedsiębiorstw, Serwis z dziedziny BHP dla mikroprzedsiębiorstw, serwis nt. zastosowania środków ochrony indywidualnej w MŚP, serwis dotyczący BHP dla szkół, a także udostępniono informację nt. normalizacji w zakresie związanym z BHP.

Edukacja i szkolenia BHP - w rozbudowanym dziale Edukacja BHP są prezentowane wyczerpujące informacje nt. nauczania i szkoleń oraz najnowszych materiałów edukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa pracy i ergonomii, a także bogata oferta Centrum Edukacyjnego Instytutu w tym zakresie, obejmująca – oprócz tradycyjnych form kształcenia – również nauczanie na odległość (z wykorzystaniem Internetu) na poziomie wyższym i podyplomowym.

Oferta - w dziale tym publikowane są informacje o dostępnej literaturze specjalistycznej w dziedzinie bhp – serwis nt. aktualnej oferty książek, broszur, podręczników oraz filmów związanych z problematyką bhp (dział Oferta – Wydawnictwa), prezentowana jest szeroka oferta Instytutu w zakresie oprogramowania komputerowego wspomagającego zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwie (dział Oferta – Bazy danych i programy), galeria plakatów o tematyce bhp oraz oferta usług (szkoleniowych, pomiarowych, eksperckich certyfikacyjnych).
Część oferty wydawniczej Instytutu jest umieszczona w sklepie internetowym, gdzie można dokonać zakupów publikacji poprzez sieć Internet.
W dziale portalu Oferta - Wydawnictwa, w części dotyczącej miesięcznika „Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka” – uruchomiono powszechnie dostępne „Archiwum on-line” – zawierające pełne teksty kilku roczników tego wydawnictwa (2000 - 2009), dostępne dla ogółu użytkowników portalu w formacie PDF.

a także działów (Aktualności, BHP za granicą) publikujących doniesienia z kraju i zagranicy o aktualnych wydarzeniach związanych z tematyką bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zespół banerów kieruje użytkownika przede wszystkim do największego działu informacyjnego Problematyka (pod hasłem BHP), a także do witryn prowadzonych równolegle: www.wypadek.pl oraz pl.osha.eu.int. (rys. 2.). Bezpośrednie linki prowadzą również do serwisów: prawnego, nowości wydawniczych Instytutu, serwisu dedykowanego małym i średnim przedsiębiorstwom oraz do serwisu dla mikroprzedsiębiorstw. Kilka list rozwijanych pozwala uzyskać natychmiastowy dostęp do internetowych aplikacji interaktywnych wspomagających różne działania z zakresu bhp, oferty poszczególnych typów wydawnictw Instytutu, a także zbiorów informacji o szczegółowo wymienionych typach zagrożeń zawodowych. Treść poszczególnych działów portalu jest na bieżąco aktualizowana i uzupełniana materiałami informacyjnymi (najczęściej w elektronicznym formacie PDF lub na stronach HTML).