Naturalne promieniowanie UV i fototoksyczne substancje chemiczne -metoda oceny ryzyka zawodowego "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 10/2011, str. 13-17 dr inż. Agnieszka Wolska Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy dr Małgorzata Pośniak Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy dr Małgorzata Szewczyńska Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy Na zewnętrznych stanowiskach pracy często równocześnie oddziałują naturalne promieniowanie UV oraz różne substancje chemiczne, co może powodować choroby skóry, zwane fotodermatozami egzogennymi. Wśród grup zawodowych zatrudnionych na takich stanowiskach pracy są m.in. pracownicy budowy dróg układający asfalt. Źródłem fototoksycznych substancji chemicznych na tych stanowiskach są masy bitumiczne a substancjami fototoksycznymi w niej zawartymi są fenantren i antracen. Niezbędne jest zapewnienie pracownikom odpowiednich środków ochrony, wytypowanych na podstawie przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego. W niniejszym artykule przedstawiono opracowane kryteria i metodę oceny ryzyka związanego z łącznym oddziaływaniem naturalnego promieniowania UV i czynników chemicznych. Jest to metoda szacunkowa, która opiera się na wyznaczaniu wskaźnika ekspozycji skóry na promieniowanie UV i czynniki chemiczne z wykorzystaniem odpowiednich współczynników przeliczeniowych i nie wymaga dokonywania pomiarów przez pracodawcę. Narażenie zawodowe na naturalne promieniowanie nadfioletowe w Polsce - ocena szacunkowa "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 1/2010, str. 14-17 dr inż. Agnieszka Wolska Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy Naturalne promieniowanie UV stanowi zagrożenie dla dużej grupy pracowników wykonujących prace na wolnym powietrzu. Jest ono przyczyną występowania różnego rodzaju chorób oczu i skóry, w tym nowotworów skóry. Chociaż promieniowanie nadfioletowe jest uważane za czynnik szkodliwy dla zdrowia, to jedynie ekspozycja na sztuczne źródła tego promieniowania podlega szczególnej uwadze – istnieją odpowiednie wartości NDN, a także obligatoryjnie dokonywana ocena ryzyka zawodowego pracowników eksponowanych na ich promieniowanie. Dotychczas nie zajmowano się oceną zagrożenia pracowników eksponowanych na naturalny nadfiolet, choć ich liczba jest znacznie większa niż pracowników eksponowanych na sztuczne UV, a w okresie wiosenno-letnim dzienne dawki naturalnego UV otrzymywane przez pracowników są bardzo duże. Pomijanie tego szkodliwego czynnika przy ocenie ryzyka zawodowego pracowników zatrudnionych na zewnętrznych stanowiskach pracy jest zjawiskiem powszechnym. Wymagania dyrektywy 2006/25/WE dotyczącej ryzyka powodowanego przez sztuczne promieniowanie optyczne (2) "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 12/2009, str. 10-12 dr Barbara Krzyśków Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy W drugiej części artykułu omówiono wymagania dyrektywy 2006/25/WE dotyczącej ryzyka powodowanego przez sztuczne promieniowanie optyczne odnoszące się do informowania pracowników, ich szkolenia oraz profilaktycznych badań lekarskich i sankcji za nieprzestrzeganie ustanowionych wymagań oraz odpowiadające im przepisy polskie. Przedstawiona analiza stanowi podstawę do transpozycji dyrektywy do prawa krajowego. Wdrażanie dyrektywy 2006/25/WE dotyczącej ryzyka powodowanego przez sztuczne promieniowanie optyczne (1) "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 11/2009, str. 22-25 dr Barbara Krzyśków Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy W pierwszej części artykułu omówiono przepisy ogólne dyrektywy dotyczące definicji i ustalania wartości granicznych, jak też wymagania odnoszące się do oceny ryzyka zawodowego związanego z narażeniem pracowników na promieniowanie optyczne pochodzące ze źródeł sztucznych i sposobów postępowania pracodawcy w przypadku podwyższonego ryzyka. Wskazano też różnice w prawie polskim. Aspekty bezpieczeństwa przy obsłudze urządzeń laserowych "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 11/2008, str. 2-5 dr inż. Grzegorz Owczarek, dr inż. Agnieszka Wolska Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy Urządzenie laserowe może zawierać jeden lub więcej laserów w złożonym układzie optycznym, elektrycznym lub mechanicznym. Zazwyczaj urządzenia laserowe są używane do demonstracji zjawisk fizycznych, obróbki materiałów, przechowywania i odczytu danych, transmisji i wyświetlania informacji itp. Urządzenia laserowe znalazły zastosowanie w przemyśle, medycynie, badaniach naukowych, nauczaniu oraz w produktach dla szerokiej rzeszy odbiorców. Minimalne wymagania w zakresie bezpieczeństwa w odniesieniu do ekspozycji pracowników na ryzyko związane z ekspozycją na promieniowanie laserowe zawarte są w Dyrektywie 2006/25/WE. Dyrektywa to odnosi się również od niepożądanych efektów dla oczu i skóry wywołanych przez promieniowanie laserowe. W artykule przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z bezpieczeństwem pracy przy obsłudze urządzeń laserowych. Przedstawiono podział urządzeń laserowych na klasy oraz omówiono zagrożenia dla oczu i skóry wywołane promieniowaniem laserowym oraz działania zapewniające bezpieczną pracę z laserami. Promieniowanie nadfioletowe - zasady zapobiegania negatywnym skutkom zdrowotnym "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 11/2008, str. 21-23 dr med. Elżbieta Łastowiecka-Moras, dr med. Joanna Bugajska Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy Promieniowanie nadfioletowe (UV) może mieć pozytywne i negatywne skutki dla organizmu człowieka. Korzystny wpływ nadfioletu to przede wszystkim jego działanie przeciwkrzywicze. Do szkodliwych skutków działania UV należy zaliczyć przede wszystkim, fotostarzenie się skóry oraz nowotwory skóry, a w obrębie narządu wzroku zaćmę. Promieniowania nadfioletowego nie można uniknąć, trzeba jedynie nauczyć się, jak skutecznie się przed nim zabezpieczyć. Osoby z fototypem skóry I, niemowlęta i dzieci oraz osoby z licznymi znamionami powinny w szczególności unikać promieniowania nadfioletowego. Pozostałe osoby (z fototypem II, III i IV) powinny racjonalnie korzystać z kąpieli słonecznych, stosując odpowiednie środki ochrony. Dotyczy to zwłaszcza osób wykonujących pracę zawodową na otwartej przestrzeni, narażonych na działanie UV. Zagrożenie promieniowaniem laserowym odbitym - wpływ kąta ustawienia materiału obrabianego "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 10/2007, str. 18-21 dr inż. Agnieszka Wolska Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, dr inż. Jacek Świderski, mgr inż. Piotr Konieczny Wojskowa Akademia Techniczna Na stanowiskach wyposażonych w urządzenia laserowe może występować potencjalne zagrożenie oczu i skóry promieniowanie laserowym odbitym od obrabianego elementu. Przedstawione w artykule wyniki przeprowadzonych w warunkach laboratoryjnych badań dla próbki aluminium ustawionej pod trzema różnymi kątami względem propagacji wiązki laserowej o długości fali 930 nm wykazały wpływ kąta jej położenia na zagrożenie oczu promieniowaniem odbitym. Wyniki pomiarów wskazują, że wraz ze zwiększeniem kąta odchylenia materiału obrabianego od położenia prostopadłego względem kierunku propagacji promieniowania laserowego zwiększa się gęstość mocy promieniowania laserowego odbitego a tym samym występuje większe zagrożenie dla zdrowia człowieka. Ochrona przed promieniowaniem laserowym "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 2/2006, str. 8-13 mgr Piotr Konieczny, dr inż. Agnieszka Wolska Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy W artykule przedstawiono główne zagrożenia optycznym promieniowaniem koherentnym wynikające z pracy z laserami. Autorzy przedstawili wyniki działania autorskiego programu komputerowego "Laser Shield Solver" umożliwiającego obliczanie parametrów osłon laserowych chroniących obsługę przed przypadkową ekspozycją oczu na odbite lub rozproszone promieniowanie laserowe. Nowe kryteria oceny zagrożenia nielaserowym promieniowaniem optycznym "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 3/2003, str. 21-24 dr inż. Agnieszka Wolska Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy Przepisy w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, które wejdą w życie w dniu 19 czerwca 200ł r. nakładają obowiązek dokonywania oceny zagrożenia nielaserowym promieniowaniem optycznym w środowisku pracy według nowych kryteriów. Artykuł przedstawia te kryteria oraz różnice między obowiązującymi dotychczas a nowymi, a także wyjaśnia pewne aspekty, które mogą wyniknąć z błędnej interpretacji nowych kryteriów. Ocena zagrożenia promieniowaniem nadfioletowym na wybranych stanowiskach pracy "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 12/2002, str. 9-12 dr inż. Agnieszka Wolska, mgr. inż. Andrzej Pawlak Centralny Instytut Ochrony Pracy- Państwowy Instytut Badawczy Wartykule przedstawiono naturalne oraz sztuczne źródła promieniowania nadfioletowego oraz omówiono skutki biologiczne jakie ono wywołuje w organizmie człowieka (skóra i oczy). Podano aktualnie obowiązujące najwyższe dopuszczalne wartości skuteczne napromienienia erytemalnego i koniunktywalnego. Następnie przedstawiono wyniki pomiarów promieniowania nadfioletowego na różnych stanowiskach pracy, gdzie występuje intensywne promieniowanie nadfioletowe ze szczególnym uwzględnieniem stanowisk spawalniczych oraz dokonano oceny zagrożenia pracowników tym promieniowaniem. Metody oceny skuteczności preparatów chroniących przed promieniowaniem ultrafioletowym "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 12/2002, str. 21-24 mgr. inż. Joanna Kurpiewska, dr Krzysztof Benczek Centralny Instytut Ochrony Pracy- Państwowy Instytut Badawczy Promieniowanie UV, zwłaszcza w zakresie UVA i UVB silnie oddziałuje na skórę ludzką. Jedną z metod ochrony skóry przed tymi zakresami promieniowania jest stosowanie filtrów ochronnych zawartych w preparatach promieniochronnych -kremach, żelach i emulsjach.Wartykule przedyskutowano stosowane metody badania, oznaczania i klasyfikacji preparatów chroniących przed UVA i UVB. Weryfikacja wartości NDN dla promieniowania optycznego "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 2/2001, str. 25-28 Kontaktowe ochrony oczu przy źródłach promieniowania laserowego "BEZPIECZEŃSTWO PRACY - nauka i praktyka" 1/2001, str. 7-10 mgr. Inż. Grzegorz Owczarek, dr Zygmunt Kubacki, mgr. Inż. Adam Pościk Centralny Instytut Ochrony Pracy