ŚRODKI  OCHRONY  INDYWIDUALNEJ Tematy badawcze - streszczenia ARTYKUŁY Nowości wydawnicze

TEMATY BADAWCZE - streszczenia

Aplikacja komputerowa do modelowania konstrukcji dedykowanej odzieży termoizolacyjnej

Oddziaływanie wybranych aerozoli przemysłowych na elektrostatyczne materiały filtracyjne stosowane do ochrony układu oddechowego.

Depozycja cząstek pyłu we włókninowych materiałach filtracyjnych podczas ich użytkowania w sprzęcie ochrony układu oddechowego (filtry, półmaski filtrujące) może spowodować utratę skuteczności tego sprzętu, nawet poniżej wartości krytycznej, zdefiniowanej jako klasa ochronna: P1, P2, P3. Zjawisko to dotyczy wysokoskutecznych materiałów filtracyjnych z naniesionym ładunkiem elektrostatycznym, znacznie poprawiającym początkową skuteczność depozycji. Celem projektu badawczego jest określenie jak wybrane cechy aerozoli rozkład wymiarowy i stopień naelektryzowania cząstek pyłu, wpływają na zmianę w czasie użytkowania efektywności filtracji materiałów z naniesionym ładunkiem elektrostatycznym. Pozwoli to na sformułowanie szczegółowych zasad doboru filtrującego sprzętu ochrony układu oddechowego dla wybranych aerozoli przemysłowych, destrukcyjnie wpływających na jego skuteczność lenie określeniu czasu bezpiecznego stosowania sprzętu.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Sprzętu Ochrony Dróg Oddechowych

Włókniny pneumotermiczne II generacji do ochrony układu oddechowego przed aerozolami.

Wymagania stawiane przeciwpyłowym środkom ochrony układu oddechowego stanowią kompromis pomiędzy ich skutecznością a oporami oddychania. Dlatego dążąc do opracowania coraz to skuteczniejszych materiałów filtracyjnych należy równolegle prowadzić prace w zakresie doboru ich struktur, w celu zapewnienia maksymalnego z możliwych, komfortu użytkowania. Kierunkiem badań zmierzających do opracowania takich struktur filtracyjnych są prace nad pneumotermicznymi elektretami. Celem projektu badawczego jest opracowanie technologii wytwarzania wysokoskutecznych włóknin pneumotermicznych II generacji stosowanych do produkcji filtrujących elementów sprzętu ochrony układu oddechowego, w oparciu o wykorzystanie dwóch wytłaczarek i różnego sposobu elektryzacji strugi polimeru.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Sprzętu Ochrony Dróg Oddechowych

Indywidualna ochrona układu oddechowego personelu medycznego przed aerozolem biologicznym.

Aerozol biologiczny obecny w atmosferze pomieszczeń szpitalnych stanowi jedną z ważniejszych przyczyn zakażeń. Zjawisko to, rozumiane jako zagrożenie środowiska pracy dotyczy personelu medycznego, a jako źródło zakażeń także pacjentów. W celu zabezpieczenia personelu medycznego przed aerozolem biologicznym, a także przed wydostawaniem się mikroorganizmów z ich nosogardzieli, powszechnie stosowane są półmaski chirurgiczne. Obecnie nie podlegają one badaniom w zakresie wymagań stawianym filtrującym ochronom układu oddechowego. Ze względu na specyfikę warunków stosowania półmasek chirurgicznych konieczne jest opracowanie nie standardowej metody badań, odpowiedniej dla tego typu sprzętu. Celem projektu jest opracowanie metod badań oraz kryteriów oceny półmasek chirurgicznych stosowanych do ochrony układu oddechowego przed zagrożeniami aerozolem biologicznym. Propozycje nowej metody badań dotyczą dwóch podstawowych parametrów ochronnych: penetracji na testowy aerozol o charakterystyce aerozolu biologicznego oraz szczelności wyrażonej poprzez nominalny wskaźnik ochrony.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Sprzętu Ochrony Dróg Oddechowych

"Opracowanie modelowych rozwiązań przenośnych systemów mocowania sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości"

Wykonujący pracę w warunkach zagrożenia upadkiem z wysokości, mimo posiadania indywidualnego wyposażenia ochronnego, mogą w pewnych sytuacjach mieć trudności z jego zastosowaniem. Sytuacja taka występuje na stanowiskach pracy na wysokości pozbawionych punktów kotwiczenia na konstrukcji stałej - umożliwiających przyłączanie systemu ochronnego. Prowadzony projekt badawczy ma na celu rozwiązanie tego problemu w odniesieniu do prac wykonywanych na powierzchniach poziomych lub zbliżonych do poziomych, na których możliwe jest zastosowanie przenośnych systemów mocowania sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości w postaci tzw. "bezwładnych mas".
Celem projektu badawczego jest:
- opracowanie modelowych konstrukcji przenośnych systemów mocowania sprzętu
  chroniącego przed upadkiem z wysokości w postaci "bezwładnych mas",
- stworzenie podstaw merytorycznych do ich projektowania, badań i oceny,
- opracowanie zasad prawidłowego instalowania i użytkowania tych urządzeń na
  stanowiskach pracy.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochron Głowy i Sprzętu Zabezpieczającego

Opracowanie modelu konstrukcji przemysłowego hełmu o podniesionym stopniu ochrony przed uderzeniem bocznym"

Analiza literatury i norm wskazuje, że w chwili obecnej należycie opracowano jedynie problem uderzeń centralnych, czyli w część wierzchołkową hełmu. Badania statystyczne wykazały, że ok. 70% uderzeń w hełm, występujących w warunkach przemysłowych, jest niecentralnych. W pracy przeprowadzono analizę teoretyczną wpływu punktu przyłożenia siły na parametry ochronne hełmu. Dokonano jej dla rzeczywistych konstrukcji hełmów stosowanych w Polsce. Przy obciążeniu siłą skupioną o określonej wartości działającą w kierunku normalnym do powierzchni analizowano odkształcenia hełmu wynikające z pochłaniania energii uderzenia oraz przekazywanie siły o określonej wartości na głowę i kręgosłup użytkownika. Opracowano metody badań umożliwiające ocenę parametrów ochronnych hełmów, a podstawę oceny stanowią zdolność amortyzacji, odporność na uderzenie i odporność na przebicie. Skonstruowano stanowisko umożliwiające realizację powyższych metod badań, dokonano jego wyposażenia w dodatkowe elementy (nowe makiety głowy, przystawkę ustawiającą makietę głowy, system pomiarowy opóźnień bijaka). Przeprowadzono badania hełmów ochronnych stosowanych w Polsce a ich wyniki poddano analizie. W ramach tematu opracowany będzie model konstrukcji hełmu o zwiększonym stopniu ochrony przed uderzeniem niecentralnym. Przeprowadzana będzie analiza zmian koniecznych do polepszenia stopnia ochrony przed uderzeniem niecentralnym w wybranych typach hełmów ochronnych polskiej produkcji.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochron Głowy i Sprzętu Zabezpieczającego

Kompozycje materiałowe poprawiające właściwości biofizyczne odzieży ochronnej.

Obecnie coraz większą uwagę zwraca się na zachowanie optymalnych warunków, w jakich powinien żyć i pracować człowiek. Manualne i intelektualne zdolności człowieka osiągają swoje optimum w warunkach komfortu cieplnego. Problem komfortu cieplnego nabiera szczególnego znaczenia w przypadku pracy w odzieży ochronnej. Podstawowym celem projektu badawczego jest opracowanie nowych kompozycji materiałowych, które zastosowane w odzieży podbarierowej wpłyną na zmniejszenie obciążenia cieplnego użytkownika odzieży ochronnej. Prace badawcze dotyczą zastosowania w układach odzieży ochronnej wielowarstwowych dzianin o wysokich walorach fizjologiczno-higienicznych (biofizycznych). Projekt obejmuje również tematykę związaną z oceną możliwości zastosowania nowych kompozycji materiałów w odzieży ochronnej. W ramach pracy badawczej skonstruowano stanowisko i opracowano metodę badania zmian wilgotności mikroklimatu pododzieżowego po symulowanych impulsach potowych.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Odzieży Ochronnej

Barierowa odzież ochronna dla personelu medycznego w prewencji chorób przenoszonych przez krew.

W związku z narażeniem pracowników służby zdrowia na działanie zakaźnych czynników biologicznych w środowisku pracy a szczególnie wirusów zapalenia wątroby typu B (HBV) i typu C (HCV) oraz HIV podjęto badania nad opracowaniem odzieży ochronnej dla personelu medycznego.
W wyniku wcześniejszych prac badawczych nad tym zagadnieniem prowadzonych przez CIOP opracowano metody badania parametrów ochronnych materiałów przeznaczonych na odzież chroniącą przed czynnikami biologicznymi dla personelu bloku operacyjnego oraz kryteria oceny tej odzieży pod względem bezpieczeństwa.
Celem prowadzonej pracy badawczej było zaprojektowanie i wykonanie odzieży ochronnej z materiału barierowego gwarantującego skuteczną ochronę i wysoki komfort użytkowania. W wyniku prowadzonych badań ustalono zależności pomiędzy strukturą a właściwościami ochronnymi i komfortem użytkowania odzieży wykonanej z materiałów barierowych oraz zaprojektowano materiał paroprzepuszczalny przeznaczony na odzież dla personelu bloku operacyjnego stanowiący barierę dla krwi i mikroorganizmów.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Odzieży Ochronnej

Badanie przenikania ciekłych substancji chemicznych przez materiały powleczone, stosowane na odzież izolującą od otoczenia w skrajnych warunkach temperaturowych.

Celem projektu badawczego jest określenie wpływu temperatur na proces przenikania ciekłych substancji chemicznych (z grupy związków organicznych i mineralnych) w skrajnych warunkach termicznych przez powleczone materiały włókiennicze stosowane do produkcji niektórych typów odzieży ochronnej.
Zbudowane zostało stanowisko badawcze do pomiaru szybkości przenikania ciekłych substancji chemicznych przez wymienione materiały w zakresie temperatur (od -30 do +40)°C
Opracowane zostały charakterystyki wybranych włókienniczych materiałów powleczonych i błon polimerowych oraz wytyczne do projektowania, doboru i użytkowania odzieży izolującej od otoczenia.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Odzieży Ochronnej

Opracowanie sposobów poprawy skuteczności ochrony osłon spawalniczych przez zastosowanie materiałów kompozytowych

Produkowane dotychczas w Polsce osłony spawalnicze nie zawsze były dobrej jakości i miały krótki czas użytkowania. Często nie spełniały wymagań dotyczących parametrów ochronnych określonych w normach europejskich. W związku z tym podjęto się opracowania sposobów poprawy skuteczności ochrony spawalniczych tarcz i przyłbic przez zastosowanie nowych materiałów kompozytowych. Wytworzone modele spawalniczych osłon powinny zapewniać wysoki stopień ochrony i poprawić komfort użytkowania. Powinny one także spełniać wymagania przepisów prawnych Unii Europejskiej i Polskich Norm, zharmonizowanych z normami europejskimi.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochrony Oczu i Twarzy

Opracowanie bazy danych służącej doborowi środków ochrony indywidualnej

Program ten, pn. "STER-DOBÓR" adresowany jest do specjalistów w dziedzinie bezpieczeństwa pracy, m.in.: pracowników służb bhp pracujących w dużych i średnich zakładach pracy, inspektorów pracy oceniających prawidłowość zastosowania środków ochrony indywidualnej.
Prace nad programem prowadzono w 2 etapach. Podczas wykonywania 1 etapu tematu 03.9.21 opracowano m.in. założenia do projektu programu doboru w celu zapewnienia współpracy z programem STER, poddano weryfikacji szczegółowe procedury doboru poszczególnych grup środków ochrony indywidualnej do czynników szkodliwych i niebezpiecznych, pod kątem ich wykorzystania w projekcie programu; określono wzajemne powiązania między informacjami oraz klucze ich wyszukiwania; opracowano strukturę bazy danych.
Zakres merytoryczny realizacji 2 etapu tematu 03.9.21 obejmował: opracowanie oprogramowania wersji pilotażowej programu doboru środków ochrony indywidualnej pod nazwą "STER-DOBÓR" (przeznaczonej do współpracy z programem STER); testowanie poprawności działania procedur doboru środków ochrony indywidualnej, opracowanie i wdrożenie procedury bezkolizyjności stosowania środków ochrony indywidualnej, a także stworzenie prototypu systemu pomocy tekstowej dostępnej w programie.
W programie "STER-DOBÓR" uwzględniono wszystkie grupy środków ochrony indywidualnej:
- sprzęt ochrony układu oddechowego;
- odzież ochronną;
- rękawice ochronne;
- obuwie ochronne;
- sprzęt ochrony oczu i twarzy;
- ochronniki słuchu;
- sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości.
Dobór wymienionych wyżej środków ochrony indywidualnej dokonywany jest do następujących czynników szkodliwych i niebezpiecznych: chemicznych, pyłów, biologicznych, mechanicznych, termicznych, promieniowania optycznego, porażenia prądem elektrycznym, hałasu. Uwzględniono również zagrożenia związane z koniecznością pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem.
W programie wykorzystano metody doboru zawarte w: normach europejskich; Polskich Normach; instrukcjach opracowanych przez Komisję Europejską DGV; dokumentach normatywnych, wydanych w formie przewodników, raportów technicznych lub instrukcji, opracowanych przez Komitet Technicznych CEN, publikacjach.
Dzięki uwzględnieniu wszystkich grup środków ochrony indywidualnej i typowych zagrożeń występujących na stanowiskach pracy program ten jest unikatowym narzędziem w skali ogólnoświatowej. Ponadto informacje, zawarte w systemie pomocy tekstowej programu, dotyczące parametrów ochronnych, obszaru stosowania poszczególnych typów środków ochrony indywidualnej, ich zdjęć lub rysunków, a także znakowania stanowią kompendium wiedzy na temat tych środków. Program zawiera również narzędzia umożliwiające analizę możliwości stosowania razem poszczególnych grup środków ochrony indywidualnej (w postaci procedury bezkolizyjności stosowania tych środków).

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochrony Oczu i Twarzy

Badania na zastosowaniem ochron kontaktowych chroniących przed promieniowaniem laserowym

Podczas wykonywania zabiegów medycznych polegających na naświetlaniu promieniowaniem laserowym miejsc bliskich gałce ocznej okulary i gogle nie są wstanie zapewnić skutecznej ochrony oka. Jedyną skuteczna ochrona w tym przypadku są kontaktowe ochrony przed promieniowaniem laserowym. W związku z powyższym podjęto działania zmierzające do:
- opracowania stanowisk i metod badań kontaktowych ochron oczu;
- ustalenia optymalnego kształtu tych ochron;
- wykonania modeli kontaktowych ochron oczu i sprawdzenie ich przydatności
  podczas doświadczalnego użytkowania.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochrony Oczu i Twarzy

Opracowanie wytycznych dla optymalizacji konstrukcji automatycznych filtrów spawalniczych, uwzględniających rzeczywiste warunki użytkowania

Rzeczywiste warunki użytkowania automatycznych filtrów spawalniczych wymagają optymalizacji konstrukcji tych filtrów. Jakość obserwacji stanowiska spawania zależy m.in. od kątowego ustawienia przyłbicy spawalniczej z zamontowanymi automatycznymi filtrami. W zadaniu badawczym podjęto się opracowania metodyki pomiarów współczynników przepuszczania światła automatycznych filtrów spawalniczych określanych pod różnymi kątami oraz budowy urządzenia współpracującego ze spektrofotometrem, umożliwiającego pomiar tych współczynników w stanie ciemnym. Wykonana zostanie także modernizacja stanowiska do wyznaczania czasu zadziałania automatycznych filtrów spawalniczych o zróżnicowanej konstrukcji, z uwzględnieniem wpływu zmiennych warunków użytkowania: natężenia oświetlenia, temperatury oraz kąta ustawienia filtru. Realizacja zadania badawczego umożliwi pełna ocenę automatycznych filtrów spawalniczych w zmiennych warunkach użytkowania.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochrony Oczu i Twarzy

Opracowanie metodyki badania skuteczności rozpoznawania barw przez użytkowników filtrów optycznych w warunkach zmiennego oświetlenia oraz wytycznych dla ich optymalizacji

Podczas kierowania pojazdami oraz na stanowiskach pracy związanych, np.: z obsługą dźwigów, suwnic, naprawą dróg czy w policji występują zagrożenia związane z zakłóceniem odbioru bodźców wzrokowych, w tym z niedostatecznym rozpoznawaniem barw świateł sygnałowych oraz odzieży ostrzegawczej, spowodowane zmiennymi warunkami oświetlenia. Wzrastająca liczba osób poszkodowanych przez pojazdy lub ruchome maszyny w czasie wykonywania pracy (w warunkach zarówno zbyt intensywnego oświetlenia jak i złej widoczności), wskazuje na konieczność podjęcia prac badawczych zmierzających do określenia wymagań stawianych filtrom optycznym i odzieży ostrzegawczej, dotyczących rozpoznawania barw tej odzieży oraz świateł sygnałowych. Celem prezentowanego projektu jest stworzenie metodyki umożliwiającej badania: skuteczności rozpoznawania barw m.in. odzieży ostrzegawczej przez użytkowników filtrów chroniących przed olśnieniem świetlnym; przydatności do stosowania filtrów chroniących przed olśnieniem świetlnym, w warunkach zmiennego oświetlenia. Na podstawie analizy laboratoryjnych metod oraz doświadczalnego użytkowania, wyżej wymienionych ochron osobistych, zostaną opracowane również wytyczne dotyczące obszaru stosowania tych ochron. Wytyczne te będą skierowane zarówno do użytkowników, jak i producentów filtrów chroniących przed olśnieniem świetlnym oraz odzieży ostrzegawczej. Wyniki prezentowanego projektu badawczego umożliwią również prowadzenie kompleksowych badań oraz oceny filtrów chroniących przed olśnieniem świetlnym i odzieży ostrzegawczej dla potrzeb certyfikacji tych wyrobów.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochrony Oczu i Twarzy

Wielofunkcyjne ochrony rąk przed zagrożeniami mechanicznymi i termicznymi

Zapotrzebowanie na rękawice wielofunkcyjne chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi i termicznymi istnieje wśród strażaków z jednostek ratowniczo-gaśniczych, leśników pracujących przy pozyskiwaniu drewna, rolników, pracowników zatrudnionych w budownictwie i transporcie itp. W oparciu o analizę zagrożeń występujących na konkretnych stanowiskach pracy i oczekiwań zatrudnionych tam osób, sprecyzowano wymagania, którym powinny odpowiadać opracowywane wzory rękawic, aby mogły w możliwie najlepszy sposób spełniać wszystkie założone funkcje ochronne i użytkowe. Produkowane dotychczas rękawice spełniają wprawdzie wymagania ujęte w obecnie obowiązujących normach, ale niektóre z ich parametrów ochronnych i użytkowych kształtują się na niskim poziomie. Zastrzeżenia wzbudza głównie niska odporność rękawic na przecięcie i niska termoizolacyjność w kontakcie z gorącym lub zimnym przedmiotem.
Zadaniem podjętych prac było w pierwszym rzędzie opracowanie warunków wytwarzania przędz i dzianin, które nadałyby opracowywanym wzorom rękawic wysoką odporność na przecięcie i które jednocześnie wykazywałyby odporność na działanie wysokiej temperatury. Przeprowadzone próby doprowadziły do wytworzenia dzianin, które spełniały  podane warunki. Ze względu jednak na obecność  w ich strukturze drutu stalowego charakteryzowały się one zbyt dużą sztywnością,  co mogło wpłynąć negatywnie na komfort użytkowania rękawic. Z tego względu w dalszej części pracy kontynuowano poszukiwania wariantów dzianin o równie korzystnych właściwościach ochronnych, ale bardziej miękkim i delikatnym chwycie. W wyniku przeprowadzonych prób otrzymano dzianinę rdzeniową z udziałem jedwabiu szklanego i włókien  Kevlar, która spełniała wszystkie stawiane jej wymagania.
W ramach tematu opracowano założenia do wykonania modeli rękawic i zaproponowano materiały  do wytworzenia poszczególnych elementów rękawic. Ich przydatność do konstrukcji rękawic została sprawdzona w badaniach laboratoryjnych. Zasadniczym etapem prowadzonych prac były kompleksowe badania właściwości ochronnych i użytkowych wielowarstwowych układów wybranych materiałów. Badania te pozwoliły na wybór optymalnych wariantów układów, z których wykonano trzy modele rękawic wielofunkcyjnych:
Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi, wysoką temperaturą i wodą (dla straży pożarnej)- dwa modele,
Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi, niską temperaturą i wodą - jeden model.
Wykonane w oparciu o przygotowaną dokumentację techniczno-technologiczną modele rękawic wielofunkcyjnych spełniają wymagania ujęte w podstawowych kryteriach oceny wyrobów na znak bezpieczeństwa i przewyższają  swoimi parametrami ochronnymi  i użytkowymi wzory dostępne na rynku.
Pozytywne wyniki badań laboratoryjnych modelowych rozwiązań rękawic uzasadniają celowość prowadzenia dalszych prac nad wdrożeniem technologii wytwarzania rękawic.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochron Rąk i Nóg

Opracowanie modelu rękawic ochronnych nie powodujących zmian chorobowych na skórze u pracowników służby zdrowia

W ostatnich latach odnotowuje się w służbie zdrowia wzrost liczby zachorowań spowodowanych kontaktem pracowników z rękawicami wykonanymi ze zwulkanizowanego lateksu kauczuku naturalnego, przy czym rozróżnia się trzy typy reakcji:
- Zapalenie skóry wywołane przez podrażnienie.
- Reakcje typu opóźnionego związane z IV mechanizmem alergii.
- Reakcje typu natychmiastowego związane z pierwszym mechanizmem alergii i zależne od przeciwciał  IgE.
Ten ostatni typ reakcji na lateks skupia obecnie główną uwagę alergologów.
Celem podjętych badań było opracowanie i wykonanie modelu rękawic dla personelu medycznego nie powodujących zmian chorobowych na skórze a jednocześnie stanowiących skuteczną barierę dla drobnoustrojów chorobotwórczych i charakteryzujących się korzystnymi właściwościami wytrzymałościowymi i użytkowymi. W ramach prowadzonych prac dokonano analizy wymagań dotyczących rękawic medycznych i metod ich badań, określonych w normach europejskich i międzynarodowych oraz dokonano przeglądu istniejących przepisów dotyczących ochrony pracowników służby zdrowia. Badania eksperymentalne prowadzono według dwóch wariantów. Wariant I obejmował możliwą eliminację białek z lateksu kauczuku naturalnego stosowanego w technologii wytwarzania gumy. Zbadano wpływ płukania, płukania z dodatkiem środków powierzchniowo-czynnych (siarczan dodecylo-sodowy) oraz enzymu proteolitycznego Neutrase.
W oddzielnej serii eksperymentów zbadano skuteczność destrukcji i ekstrakcji białek za pomocą chloru. Potwierdzono, że obróbka rękawic chlorem w ostatniej fazie procesu produkcyjnego jest nie tylko skuteczną metodą zapewniającą redukcję zawartości białek, ale daje  także możliwość wytwarzania rękawic bezpudrowych dzięki odpowiedniej modyfikacji ich powierzchni, co ma istotne znaczenie dla zapobiegania chorobom alergicznym.
Powszechnie uważa się, że puder, głównie skrobia kukurydziana, wchłania białka i inne resztkowe chemikalia z lateksu i może przenosić alergeny również drogą powietrzną. Skuteczność wybranych metod oraz środków oceniono na podstawie zmian zawartości azotu oznaczonego metodą mikro-Kiejdahla oraz zawartości białek oznaczonych metodą Lowry.   W oparciu o wyniki przeprowadzonych prac sformułowano wytyczne, skierowane głównie do producentów rękawic, zawierające propozycje działań pozwalających na zmniejszenie zawartości białek lateksowych. Dla osób uczulonych na białka występujące w lateksie kauczuku naturalnego zaproponowano wytwarzanie rękawic z dyspersji wodnej poliuretanu alifatycznego ACRALEN U500 produkowanego przez Spółkę Polymer Latex GmbH&Co. (wariant II) i opracowano schemat procesu technologicznego. Oprócz tego, że preparat poliuretanowy stanowi produkt bezbiałkowy, jego cenną zaletą jest to, że nie wymaga on  stosowania chemicznych środków sieciujących i przyspieszaczy, co  jest bardzo istotne w przypadku osób, wykazujących nadwrażliwość na te związki. Dokonano oceny właściwości ochronnych, wytrzymałościowych i użytkowych zaproponowanych modeli rękawic. Korzystne obniżenie zawartości białek w rękawicach lateksowych po ich obróbce chlorem i brak konieczności ich pudrowania skłoniły do wykonania  serii 100 par rękawic chlorowanych w Wytwórni Wyrobów z Lateksu "POLGUM" w Krakowie, która jest jedynym producentem rękawic medycznych w naszym kraju. Przyjęte stężenie chloru w kąpieli równe 0,10% i czas obróbki około 5 min nie spowodowały istotnego pogorszenia właściwości wytrzymałościowych rękawic, nawet po przyspieszonym starzeniu, a umożliwiły osiągnięcie  zamierzonego efektu. Dzięki procesowi chlorowania zawartość białek została obniżona do 40mg/g. Wykonane w Instytucie Leków testy wykazały, że opracowany wzór rękawic lateksowych chlorowanych nie wykazuje  działania miejscowo drażniącego. W ramach prac prowadzonych według wariantu II zastąpiono  w kąpieli koagulacyjnej, proponowany wstępnie kaolin - preparatem dolomitowym o nazwie Microdol Ekstra firmy A/S Norwegian Talc, co rozwiązało problem zdejmowania rękawic z form i wpłynęło korzystnie na jakość i równomierność grubości powstałego filmu. Opracowany model rękawic z poliuretanu dorównuje pod względem   wytrzymałości na rozciąganie rękawicom wykonanym ze zwulkanizowanego lateksu kauczuku naturalnego. W przypadku rękawic z poliuretanu mniejsze jest wydłużenie względne przy zerwaniu i większe naprężenie przy wydłużeniu 300%, co oznacza mniejszą wygodę użytkowania tych rękawic. Znalazło to potwierdzenie w opinii osób testujących rękawice. Mniej korzystna ocena parametrów użytkowych rękawic z poliuretanu w porównaniu z lateksowymi chlorowanymi nie przekreśla ich zalet wynikających z faktu, że otrzymuje się je z produktu bezbiałkowego nie wymagającego stosowania chemicznych przyspieszaczy, które są powodem nadwrażliwości typu opóźnionego. Badania wykonane w Centrum Mikrobiologii i Wirusologii w Łodzi przy użyciu aparatu Complete F-903 Penetration Test Apparatus potwierdziły spełnienie przez obydwa opracowywane wzory rękawic warunków barierowości w odniesieniu do krwi i płynów ustrojowych.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochron Rąk i Nóg

Wpływ struktury fizykochemicznej polimerowych barier ochronnych na właściwości użytkowe rękawic wielofunkcyjnych

Rękawice ochronne wykonane z błon polimerowych i materiałów powlekanych znajdują bardzo szerokie zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu z uwagi na możliwość zastosowania ich w pracach, przy wykonywaniu których istnieje zagrożenie związane z jednoczesnym występowaniem na stanowiskach pracy kilku czynników niebezpiecznych. Rękawice te przy odpowiednim doborze surowców mogą chronić przed zagrożeniami mechanicznymi i chemicznymi, niektóre z nich mogą być również stosowane do prac w niskiej temperaturze
Celem projektu jest zbadanie wpływu struktury fizykochemicznej błon polimerowych i materiałów powlekanych na właściwości ochronne i użytkowe rękawic pełniących rolę ochron wielofunkcyjnych. Dla rękawic różniących się między sobą składem surowcowym i strukturą ( ilość warstw polimerowych, rodzaj zastosowanych surowców, skład mieszanki polimerowej ) zbadane będą ich parametry ochronne charakteryzujące odporność na czynniki mechaniczne, chemiczne i niską temperaturę jak również wpływ poszczególnych czynników na pozostałe parametry.
Na podstawie wyników badań opracowane będą charakterystyki poszczególnych rękawic ułatwiające dokonanie doboru odpowiednich rękawic na stanowiskach pracy, na których jednocześnie występuje kilka czynników niebezpiecznych i szkodliwych.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochron Rąk i Nóg

Dobór materiałów tłumiących i rękawic ochronnych do ograniczania drgań oddziałujących na pracowników w celu profilaktyki choroby wibracyjnej.

Celem podjętego zadania jest opracowanie zasad doboru materiałów tłumiących i rękawic ochronnych do prac w warunkach użytkowania różnych narzędzi ręcznych oraz opracowanie przewodnika dla producentów i użytkowników narzędzi zawierającego wypracowane zasady doboru, a także konkretne informacje, jaki środek lub środki ochrony należy zastosować do określonych, wybranych typów narzędzi czy urządzeń.

Zakład Zagrożeń Akustycznych i Elektromagnetycznych
Pracownia Drgań Mechanicznych

"Ocena właściwości akustycznych ochronników słuchu dla przemysłowych hałasów impulsowych"

Celem niniejszego zadania badawczego jest podjęcie próby określenia, które parametry ochronników słuchu - istniejące w dostępnych danych katalogowych albo wyznaczone jako parametry nowe - mogą reprezentować własności ochronnika słuchu przy ochronie przed hałasem impulsowym. Ważność tego problemu wynika z faktu, że liczne obserwacje lat wcześniejszych wskazują na to, że hałasy impulsowe lub hałasy impulsowe występujące na tle hałasu ciągłego są szczególnie niebezpiecznym źródłem ubytków słuchu u pracowników. Problem znalezienia sposobu na właściwy dobór ochronników słuchu pod kątem ochrony przed hałasem impulsowym nie został w pełni rozwiązany i szereg ośrodków badawczych interesuje się tym zagadnieniem.

Zakład Zagrożeń Akustycznych i Elektromagnetycznych
Pracownia Hałasu

Badania właściwości ochronnych i użytkowych nauszników przeciwhałasowych w funkcji czasu i sposobu eksploatacji"

Celem niniejszej pracy jest zbadanie wpływu na właściwości ochronne wybranych wzorów niezależnych nauszników przeciwhałasowych następujących czynników: - Czasu i sposobu użytkowania, - Czasu oddziaływania naturalnych czynników klimatycznych (temperatura powietrza, opady deszczu i śniegu, oddziaływanie promieni słonecznych, itp.), - Czasu składowania w prawidłowych warunkach, zgodnych z zaleceniami producenta. Przedmiotem badań są cztery wzory niezależnych nauszników przeciwhałasowych - dwa krajowe i dwa zagraniczne o porównywalnych właściwościach ochronnych. Czas trwania badań przewidziano na trzy lata. Badania prowadzone są w warunkach laboratoryjnych i rzeczywistych - na wytypowanych stanowiskach pracy w czterech zakładach przemysłowych.

Zakład Zagrożeń Akustycznych i Elektromagnetycznych
Pracownia Hałasu

"Komputerowe metody doboru ochronników słuchu po wielkości charakteryzujących hałas na stanowiskach pracy"

Celem projektu jest opracowanie nowoczesnego programu komputerowego doboru ochronników słuchu do wielkości charakteryzujących hałas na stanowisku pracy, zgodnego z wymaganiami aktualnych norm krajowych (zharmonizowanych z normami europejskimi)i europejskich. Program doboru ochronników słuchu umożliwia obliczanie poziomu dźwięku A pod ochronnikiem słuchu trzema różnymi metodami. W zależności od rodzaju danych wejściowych, którymi użytkownik programu dysponuje, tzn. danych pomiarowych hałasu na stanowisku pracy oraz danych katalogowych ochronnika słuchu (tłumienia dźwięku, parametrów ochronnych H, M, L, SNR), dokonywany jest wybór metody doboru ochronników słuchu do wielkości charakteryzujących hałas.

Zakład Zagrożeń Akustycznych i Elektromagnetycznych
Pracownia Hałasu

"Opracowanie nowych rozwiązań ochronników słuchu"

Celem zadania badawczego było opracowanie modeli nauszników przeciwhałasowych z regulowanym tłumieniem spełniających wymagania Dyrektywy Europejskiej 89/686/EWG dotyczącej Środków Ochrony Indywidualnej oraz projektu normy europejskiej pr EN 352-4 "Hearing protectors - Safety requirements and testing - Part 4: Level-dependent ear-muffs" określającej wymagania bezpieczeństwa i metody badań nauszników przeciwhałasowych z regulowanym tłumieniem. W ramach niniejszego projektu przeanalizowano wymagania ogólne dotyczące ochronników słuchu zawarte w Dyrektywie Europejskiej 89/686/EWG, oraz wymagania szczegółowe zawarte w projekcie normy prEN 352-4. Dokonano analizy właściwości akustycznych oraz działania układów akustycznych wybranych, nowoczesnych, istniejących na rynku nauszników z regulowanym tłumieniem. Wyniki analizy stanowiły podstawę opracowania układu elektronicznego i konstrukcji modelu nausznika z regulowanym tłumieniem. W kolejnych etapach pracy zaprojektowano i wykonano trzy wersje układu elektronicznego z automatyczną regulacją wzmocnienia. Opracowany układ elektroniczny wmontowano w czasze tłumiące klasycznych niezależnych nauszników przeciwhałasowych FASER N1. Prototyp opracowanego nausznika przeciwhałasowego z regulowanym tłumieniem został zaprezentowany na 49 Światowej Wystawie Innowacji, Badań Naukowych i Nowych Technologii "BRUSSELS EUREKA 2000" w Brukseli, na których został nagrodzony Srebrnym Medalem oraz prestiżowym medalem Międzynarodowej Fundacji na Rzecz Nauki "Eureka International".

Zakład Zagrożeń Akustycznych i Elektromagnetycznych
Pracownia Hałasu

Aktywny ochronnik słuchu z systemem łączności wewnętrznej przeznaczony do stosowania na stacjonarnych stanowiskach pracy

Tematyka projektu dotyczy poprawy skuteczności działania ochronników słuchu w zakresie niskich częstotliwości przy użyciu metod aktywnej kompensacji dźwięku. Istniejące dotychczas tego typu rozwiązania przenośne ze względu na ograniczenia co do masy i zasilania układu pozwalają jedynie na zastosowanie pewnej uproszczonej formy tego rozwiązania technicznego. Nowe rozwiązanie adresowane będzie dla osób, których praca nie wymaga przemieszczenia się w ramach danego stanowiska pracy. Do grupy tej należą przede wszystkim operatorzy maszyn ciężkich (takich jak np. koparki, spychacze, walce, urządzenia wydobywcze), piloci samolotów i helikopterów, maszyniści itd. Umieszczenie układu poza czaszami ochronnika pozwoli na:
- zmniejszenie masy samego ochronnika słuchu, co stanowi większą wygodę dla
  użytkownika,
- wykorzystanie do zasilania urządzenia napięcia dostępnego bezpośrednio w
  maszynie, w której zlokalizowane jest stanowisko pracy,
- zastosowanie innych bardziej złożonych metod sterowania wykonawczymi
  elementami układu tłumiącego: analogowych, cyfrowych lub będących ich
  połączeniem
- wykorzystanie innych niż akustyczne czujników referencyjnych, co powinno
  zlikwidować niekorzystny efekt akustycznego sprzężenia zwrotnego i
  przekompensowanie w zakresie wyższych częstotliwości,
- integrację z układem aktywnej redukcji dźwięku systemów łączności przewodowej
  lub bezprzewodowej.
Opisane powyżej rozwiązanie techniczne będzie wynikiem kompleksowych badań dotyczących nowych metod sterowania układami aktywnej kompensacji dźwięku, algorytmów sterujących, a także badaniami nad stabilnością tych układów.
Projekt finansowany przez Komitet Badań Naukowych w ramach Programu Wieloletniego (b. SPR-1) pod tytułem "Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia człowieka w środowisku pracy".

Zakład Zagrożeń Akustycznych i Elektromagnetycznych
Pracownia Aktywnych Metod Redukcji Hałasu

"Opracowanie nowych ochron skóry rąk przed podrażnieniami w skutek działania wodnych roztworów kwasów i rozpuszczalników organicznych"

Opracowanie receptur środków ochrony skóry przed wodnymi roztworami kwasów i rozpuszczalnikami organicznymi, oraz metod badań barierowych właściwości tych środków.

Zakład Zagrożeń Chemicznych i Pyłowych
Pracownia Technologii Chemicznych

Modelowe struktury barier chroniących przed promieniowaniem elektromagnetycznym

Ryzyko związane z narażeniem na działanie pola elektromagnetycznego o nadmiernym lub niebezpiecznym natężeniu występuje przy eksploatacji źródeł promieniowania energii elektromagnetycznej jak np. urządzenia grzejne, maszty stacji radiowych i telewizyjnych, urządzenia radionawigacyjne i radiolokacyjne, urządzenia fizykoterapeutyczne i diagnostyczne.
W przypadkach, gdy nie jest możliwe zabezpieczenie człowieka  przed promieniowaniem mikrofalowym przez dokładne ekranowanie źródeł promieniowania i stanowisk pracy zachodzi konieczność stosowania środków ochrony indywidualnej w postaci ubioru otaczającego ciało pracownika na całej powierzchni, jednocześnie niepalnego, higienicznego, z warstwą elektrycznie izolującą. W chwili obecnej rynek krajowy nie dysponuje żadnymi ubiorami ochronnymi, które mogłyby być stosowane przy obsłudze urządzeń emitujących promieniowanie mikrofalowe. Konieczne staje się zatem opracowanie ubioru ochronnego, charakteryzującego się odpowiednimi właściwosciami ochronnymi i użytkowymi oraz wdrożenie technologii wytwarzania ubiorów do produkcji. W Centralnym Instytucie Ochrony Pracy podjęto działania zmierzające do opracowania i wytworzenia ubioru chroniącego przed promieniowaniem mikrofalowym.
Pierwszy etap prac obejmował zaprojektowanie i wykonanie dwóch rodzajów tkanin, stanowiacych barierę wobec promieniowania mikrofalowego. Efekt ochronny uzyskano przez włączenie w skład przędzy elementu metalowego. Otrzymane tkaniny charakteryzują się skutecznoscią tłumienia promieniowania mikrofalowego do 40 dB. Na bazie opracowanych tkanin wykonano dwa typy ubiorów ochronnych, w których tkanina ochronna została zastosowana jako materiał wewnętrzny. Po wstępnej ocenie użytkowej ubiorów wybrany został jeden typ ubioru, w którym zastosowano tkaninę ochronną o niższej masie powierzchniowej. Ubiór ochronny składa się z dwóch elementów: kombinezonu ochronnego oraz dopinanego do niego kaptura, który osłania głowę i barki. Skutecznosć tłumienia promieniowania mikrofalowego dla ubioru wynosi do 27 dB. Przy opracowywaniu ubioru ochronnego uwzględniono spełnienie wymagań projektu normy niemieckiej E DIN 32780/100, która jest w obecnej chwili jedynym dokumentem określającym wymagania i metody badań dla tego typu odzieży ochronnej i która ma szansę w przyszłości zostać przyjęta jako norma europejska.

Zakład Ochron Osobistych
Pracownia Ochron Rąk i Nóg
Pracownia Odzieży Ochronnej