Przeprowadzanie pomiarów stężeń szkodliwych substancji chemicznych w celu oceny narażenia zawodowego dla wszystkich pracowników nie jest ani możliwe ani, ze względu na ogromne koszty, uzasadnione.
Wybór pracowników powinien być przeprowadzony w sposób, zapewniający reprezentatywność wyników pomiarów przy minimalizacji kosztów. W praktyce zastosowane mogą być, w zależności od potrzeb i zadań dwa sposoby postępowania:

• pomiar najgorszego przypadku
• losowy wybór pracowników z grupy jednorodnego narażenia (G.J.N).

Pomiar najgorszego przypadku
Wybór jednego lub kilku najbardziej narażonych pracowników, jako „najgorszego przypadku” do badań narażenia jest niewątpliwie najtańszą metodą uzyskania informacji o najwyższych możliwych poziomach narażenia, jednak z jej stosowaniem wiąże się szereg niebezpieczeństw i pułapek.

Na wybór najgorszego przypadku silnie rzutują warunki w miejscu pracy. Jeżeli warunki te charakteryzuje duża zmienność z dnia na dzień, nierytmiczność produkcji, zależność od pory roku itp. różne mogą być „najgorsze przypadki”, wybrane na różnych zmianach roboczych w tym samym zakładzie. Wybór najgorszego przypadku, jako subiektywny, wymaga aby higienista przemysłowy, który tego wyboru dokonuje i interpretuje wyniki pomiarów posiadał ogromne doświadczenie i umiejętności zawodowe. Wynikiem braku doświadczenia może być wytypowanie niewłaściwego pracownika na źle wybranej zmianie roboczej i w efekcie niedoszacowanie narażenia i związanego z nim ryzyka dla zdrowia zatrudnionych lub przeszacowanie, z czym mogą wiązać się nakłady, poniesione przez pracodawcę na rozwiązanie nieistniejącego problemu. Z wymienionych względów:

• pomiar najgorszego przypadku może dotyczyć wyłącznie pierwszych pomiarów w danym zakładzie, a nie pomiarów  rutynowych;
• wybór pracownika/pracowników powinien być dokonywany przez osoby o wysokich kwalifikacjach i doświadczeniu w ocenie narażenia zawodowego z należytą starannością i na podstawie dobrej znajomości procesów technologicznych;
• nawet w grupie pracowników o zbliżonym narażeniu, można znaleźć pracownika bardziej narażonego od pozostałych z powodu indywidualnego sposobu pracy, niestaranności lub czynników ergonomicznych (np. w przypadku źródła emisji, umiejscowionego na pewnej wysokości, pracownicy o wysokim wzroście będą bardziej narażeni);
• zaleca się, oprócz „najgorszego przypadku” wytypować dla celów porównawczych, do badań również pracowników o niższym narażeniu;
• pomiar „najgorszego przypadku” powinien bezwzględnie obejmować całą zmianę roboczą.

Pomiar w grupie jednorodnego narażenia (GJN)

Uzasadnieniem celowości podziału na grupy jednorodnego narażenia jest:

• brak możliwości technicznych i ekonomicznych objęcia pomiarami wszystkich pracowników;
• mniejsza zmienność stężeń w dobrze dobranych jednorodnych grupach;
• możliwość skoncentrowania dostępnych środków na grupie pracowników o najwyższym lub najistotniejszym narażeniu.

Z punktu widzenia oceny narażenia za jednorodną grupę uważa się pracowników o zbliżonym poziomie i profilu narażenia, jednakże poziomy stężeń, na które są narażeni poszczególni pracownicy znane będą w zasadzie nie wcześniej niż po wykonaniu oznaczeń pobranych próbek powietrza i w praktyce dopiero wyniki pomiarów są weryfikacją prawidłowości dokonanego podziału.
Przy podziale pracowników na GJN należy brać pod uwagę:

• podobieństwo wykonywanych zadań i czynności, co nie zawsze pokrywa się z zatrudnieniem na tych samych stanowiskach pracy;
• narażenie na te same czynniki chemiczne;
• przebywanie w podobnej odległości od źródeł emisji, wyciągów i innych urządzeń, wpływających na wysokość stężenia.

Ocenie powinno podlegać narażenie wszystkich podstawowych grup pracowników, zatrudnionych w kontakcie z substancjami chemicznymi. Jeżeli dostępne środki techniczne nie umożliwiają przeprowadzenia pomiarów dla wszystkich grup pracowników w tym samym czasie (na tej samej zmianie roboczej), w pierwszej kolejności należy objąć pomiarami grupę o spodziewanym najwyższym narażeniu, aby możliwie szybko podjąć działania zaradcze w przypadku stwierdzenia przekroczeń wartości dopuszczalnych.

Jeżeli liczebność danej GJN wynosi do 6 osób na jednej zmianie roboczej, pomiarami należy objąć wszystkich przedstawicieli grupy.

W przypadku GJN składającej się z 7 lub więcej osób do badań należy wytypować co najmniej 6 pracowników, przy czym liczba wybranych pracowników powinna być tym większa, im mniej wiadomo o będącym przedmiotem pomiarów środowisku pracy, im większa jest zmienność przewidywanych stężeń, a także im bliższe wartościom dopuszczalnym są spodziewane poziomy stężeń. Zaleca się, by liczba wytypowanych pracowników wynosiła (po zaokrągleniu w górę do najbliższej liczby całkowitej:

gdzie n- liczebność grupy jednorodnego narażenia.

Wybór pracowników do badań należy przeprowadzić losowo, posługując się do tego celu tablicą liczb losowych, zawartą w załączniku C do normy PN-Z-04008-7:2002.

PN-Z-04008-7:2002/Az1:2004 Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Zasady pobierania próbek powietrza w środowisku pracy

PN EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny narażenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa