|
|
Zalecenia dotyczące doboru sprzętu ochrony oczu i twarzy chroniącego przed odpryskami ciał stałych
|
Kiedy należy stosować środki ochrony oczu i twarzy? Odpowiedź jest prosta – zawsze, gdy występuje narażenie pracowników na odpryski np. drewna, tworzyw sztucznych, metali, betonu itp. Obecnie niektóre firmy wprowadzają obowiązek stałego noszenia okularów ochronnych przez pracowników, niezależnie od wykonywanej przez nich pracy. Podyktowane jest to tym, że w przypadku ochron oczu i twarzy nie ma pojęcia najwyższego dopuszczalnego natężenia lub stężenia czynnika szkodliwego (odprysków ciał stałych). Sam fakt występowania tego zagrożenia powinien być traktowany jako ryzyko średnie lub duże (w zależności od prawdopodobieństwa jego występowania).
Jak dobierać środki ochrony oczu i twarzy? Tym razem odpowiedź nie jest tak prosta, jak w pierwszym przypadku, ponieważ brak jest metody badania prędkości oraz energii odprysków, powstających na stanowiskach pracy i nie ma możliwości sformułowania precyzyjnych kryteriów doboru środków ochrony oczu i twarzy. Poniżej podano kilka wskazówek dotyczących doboru ochron oczu i twarzy.
Podczas doboru proponuje się uwzględnić następujące czynniki:
- Typ wykonywanej pracy (ręczna lub maszynowa);
- Rodzaj materiału poddawanego obróbce;
- Obszar narażenia (oczy czy cała twarz).
|
Ważnym kryterium, które należy uwzględnić przy wyborze rodzaju środka ochrony oczu i twarzy jest obszar narażenia.
Najbardziej powszechnie stosowaną ochroną oczu są okulary ochronne. Obligatoryjne jest, aby okulary ochronne były wyposażone w osłonki boczne. Wskazane jest również, aby posiadały osłonki zabezpieczające przed dostaniem się ciał stałych od strony czoła. Jeżeli jednak maszyna lub narzędzie ręczne, stwarza zagrożenie uderzeniem odprysków z góry lub z dołu, to powinny zostać użyte, opisane poniżej, gogle lub osłony twarzy. Przykładowy model okularów ochronnych przedstawiono na rysunku 1.
Rysunek 1 Okulary ochronne
W przypadku, gdy za względu na rodzaj zagrożenia wymagana jest szczelniejsza ochrona oczu, należy stosować gogle ochronne. Konstrukcja gogli ochronnych zapewnia ścisłe przyleganie do twarzy użytkownika, co sprawia, że gogle mogą być stosowane także do ochrony przed czynnikami biologicznymi. Należy jednak pamiętać, że systemy wentylacji gogli mogą bardzo różnić się między sobą. Na rysunku 2 przedstawiono gogle z tzw. bezpośrednim i pośrednim systemem przewietrzania.
a) |
|
b) |
Rysunek 2 Gogle ochronne a) Gogle z pośrednim systemem przewietrzania; b) Gogle z bezpośrednim systemem przewietrzania
Większość konstrukcji gogli pozwala również na ich stosowanie wraz z okularami korekcyjnymi. Przed wyborem i zakupem należy jednak sprawdzić, czy cecha ta jest zapewniona.
Jeśli, ze względu na przewidywane zagrożenia wymagana jest ochrona całej twarzy, należy stosować osłony twarzy.
Osłony twarzy chronią całą twarz, a duża powierzchnia ochronna minimalizuje również prawdopodobieństwo przeniknięcia do wnętrza niebezpiecznych rozbryzgów cieczy. Osłony twarzy można stosować również wraz z okularami (ochronnymi lub korekcyjnymi), goglami oraz niektórym sprzętem służącym do ochrony układu oddechowego.
Drugim istotnym kryterium, które należy uwzględnić podczas doboru jest odporność sprzętu ochrony oczu i twarzy na uderzenie.
Dla potrzeb badań tego sprzętu ustalono cztery poziomy ochrony. Poziomy te odpowiadają odporności na uderzenie:
- stalową kulką, o masie 22 g, z prędkością 5,1 m/s (podwyższona energia uderzenia)
Narażenie na uderzenie o podwyższonej energii może występować podczas obróbki drewna i tworzyw sztucznych z zastosowaniem narzędzi ręcznych lub podczas kolizji ze statycznym obiektem.
lub stalową kulką, o masie 0,86 g, z prędkościami odpowiednio:
- 45 m/s (niska energia uderzenia);
Narażenie na uderzenie o niskiej energii odpowiada uderzeniu przez odpryski w kształcie ziaren oraz odłamki narzędzi, powstające podczas obróbki metali lub kamieni z zastosowaniem narzędzi ręcznych (np. obróbka kamieni: rzeźbienie, szlifowanie, wiercenie, oraz czyszczenie spawów i obróbka stali).
- 120 m/s (średnia energia uderzenia)
Narażenie na uderzenie o średniej energii odpowiada uderzeniu przez odpryski w kształcie ziaren oraz odłamki narzędzi powstające podczas obróbki metali, kamieni, tworzyw sztucznych oraz drewna, z zastosowaniem ręcznych narzędzi z napędem elektrycznym lub pneumatycznym.
- 190 m/s (wysoka energia uderzenia)
Narażenie na uderzenie o wysokiej energii odpowiada uderzeniu przez odpryski w kształcie ziaren oraz odłamki narzędzi powstające podczas stosowania ręcznych narzędzi specjalnych z napędem elektrycznym lub pneumatycznym, np. podczas cięcia lub szlifowania szybkoobrotowymi tarczami, robót strzelniczych, obsługi pneumatycznych pistoletów do wbijania gwoździ.
Dodatkowo, oprócz odporności mechanicznej, należy również uwzględnić czas występowania zagrożenia. Jeżeli zagrożenie występuje podczas trwania całej zmiany roboczej należy stosować środki ochrony oczu i twarzy, wyposażone w szybki o 1 klasie wykonania optycznego. W przypadku, gdy zagrożenie występuje w krótkim okresie czasu, dopuszcza się stosowanie ochron oczu i twarzy o 2 lub 3 klasie wykonania optycznego.
Wszystkie przedstawione powyżej informacje dotyczące obszaru stosowania okularów, gogli oraz osłon twarzy powinny być zamieszczone w ich instrukcjach użytkowania oraz odzwierciedlone w znakowaniu.
|
|
