W przypadku rękawic ochronnych nie istnieje oddzielna grupa wyrobów przeznaczonych do ochrony przed czynnikami biologicznymi. Do prac w kontakcie z bakteriami i grzybami należy stosować rękawice chroniące przed czynnikami chemicznymi, czyli szczelne rękawice wykonane z kauczuku naturalnego, kauczuków syntetycznych (kauczuku poliakrylonitrylowego, polichloroprenowego, butylowego, vitonu) oraz tworzyw sztucznych (PCW, hypalonu, polialkoholu winylowego).

W celu polepszenia właściwości użytkowych i odporności mechanicznej rękawic są one często wykonane z ww. surowców na nośniku dzianinowym łącznie z mankietem. Podstawową wadą rękawic wykonywanych z tworzyw sztucznych czy kauczuków był do niedawna niski poziom parametrów wytrzymałościowych. Nie pozostawało to bez znaczenia dla końcowego użytkownika wyrobu, gdyż narażenie na działanie czynników chemicznych czy mikroorganizmów nie wyklucza występowania innych zagrożeń, jak czynniki mechaniczne. Stąd ważne jest, aby rękawica nie tylko zapewniała ochronę przed mikroorganizmami, czy też czynnikami chemicznymi, ale była jednocześnie odporna na zużycie w wyniku działania czynników mechanicznych, co zwiększy również jej trwałość. Rozwój technologii wytwarzania rękawic umożliwia osiągnięcie takiego kompromisu i obecnie wiele proponowanych rozwiązań konstrukcyjnych rękawic zapewnia wielofunkcyjną ochronę. Znane są wyroby zapewniające jednoczesną ochronę przed substancjami chemicznymi i mikroorganizmami, czynnikami mechanicznymi, a także przed np. skażeniem radioaktywnym oraz oparzeniem w kontakcie z gorącym przedmiotem.

Przykładem rękawic stosowanych jako ochrona przed substancjami chemicznymi, mikroorganizmami, czynnikami mechanicznymi i skażeniem radioaktywnym są rękawice wykonane z lateksu kauczuku naturalnego powlekane warstwą kauczuku polichloroprenowego (neoprenu). Wewnętrzna strona rękawic kontaktująca się z ręką użytkownika jest flokowana, czyli pokryta cienką warstwą pyłu bawełnianego. Powierzchnia zewnętrza rękawic jest powleczona dodatkowo cienką warstwą silikonu. Palce w rękawicy zostały odpowiednio zaprojektowane przy uwzględnieniu naturalnego kształtu ręki, co podwyższa walory użytkowe wyrobu. Wykończenie powierzchni zewnętrznej rękawic zapewnia właściwości antypoślizgowe. Rękawice mogą być stosowane również w kontakcie z żywnością. Podobną konstrukcję, zastosowanie i zalety mają rękawice wykonane z dwóch warstw lateksu kauczuku naturalnego, powleczone od strony zewnętrznej warstwą silikonu. Inny przykład - rękawice wykonane z neoprenu na nośniku dzianinowym, wykonane przy zastosowaniu opatentowanej technologii nanoszenia kauczuku na dzianinę tak, aby obydwie warstwy były odseparowane, dzięki czemu właściwości gotowego wyrobu nie będą osłabione przez nierównomierności powleczenia. Rękawice wykonane przy zastosowaniu nowoczesnej technologii charakteryzują się lepszymi właściwościami ochronnymi niż rękawice o podobnej grubości, wykonane tradycyjną metodą maczania.

Opracowano już nawet rękawice, które zostały poddane badaniom laboratoryjnym pod kątem odporności na wirusy tj. wirus żółtaczki C i B, wirus HIV i wirus opryszczki w wyniku ukłucia zanieczyszczonymi igłami. Rękawice nie zapewniają jednak ochrony przed czynnikami mechanicznymi, a skuteczność ochrony w stosunku do wirusów może być zredukowana w wyniku kontaktu z anionowymi lub amfoterycznymi substancjami powierzchniowo czynnymi (środki czyszczące). Struktura omawianych rękawic jest trójwarstwowa. Warstwy zewnętrzna i wewnętrzna są wykonane z elastomeru termoplastycznego, a pomiędzy nimi znajduje się roztwór dyspersyjny środka dezynfekującego w postaci równomiernie rozmieszczonych mikro-kropli. Powierzchnia zewnętrzna rękawic jest gładka, rękawice mogą być stosowane zarówno na prawą, jak i na lewą rękę. Rękawice spełniają zasadnicze wymagania dyrektywy 89/686/EWG w zakresie ochrony przed rozpryskami cieczy i mikroorganizmami, w szczególności zagrożeniami związanymi z wirusami w przypadku kontaktu z krwią, ale w zastosowaniach poza medycznych.

Obecnie jedyną normą, w której określono wymagania dotyczące rękawic chroniących przed czynnikami biologicznymi, a dokładniej przed mikroorganizmami, jest norma PN-EN 374-1: 2005 [1]. Norma ta jednak nie powołuje specjalistycznych metod badań i wymagań pod kątem odporności rękawic na działanie czynników biologicznych. Zakłada się, bowiem, że rękawice szczelne, czyli odporne na przesiąkanie, które spełniają wymagania dla co najmniej 2. poziomu skuteczności według normy PN-EN 374-2: 2005, stanowią również skuteczną barierę dla zagrożeń mikrobiologicznych. Założenie to, zgodnie z wymienioną normą, nie dotyczy jednak wirusów.

Odporność na przesiąkanie jest definiowana jako odporność na przechodzenie substancji chemicznej i/lub mikroorganizmu przez materiały porowate, szwy, otwory lub inne niedoskonałości w materiale rękawicy na poziomie niemolekularnym [1].

Poziom skuteczności 2 według PN-EN 374-2:2005 (załącznik A) [2] odnosi się do akceptowalnego poziomu jakości (AQL) i oznacza AQL < 1,5 dla poziomu kontroli G1.

Znakowanie

Znakowanie rękawic ochronnych stosowanych podczas narażenia na kontakt z mikroorganizmami powinno być zgodne z wymaganiami określonymi w normie PN-EN 420:2005 [3]. Rękawice chroniące przed mikroorganizmami są znakowane znakiem graficznym przedstawionym na rysunku 1.

Rysunek 1 Znak graficzny oznaczający ochronę przed mikroorganizmami

Metoda doboru rękawic chroniących przed czynnikami biologicznymi

Do ochrony przed czynnikami biologicznymi należy wybierać rękawice szczelne, stosowane jako ochrona przed czynnikami chemicznymi. Rękawice przeznaczone do ochrony przed mikroorganizmami są oznakowane odpowiednim znakiem graficznym, który wskazuje jednoznacznie przeznaczenie wyrobu. Ponieważ ręce należą do najbardziej podatnych na urazy mechaniczne, w tym skaleczenia i obtarcia są one szczególnie narażone na działanie mikroorganizmów. Dobierając rękawice chroniące przed czynnikami biologicznym należy zatem uwzględnić wytrzymałość mechaniczną rękawic, która decyduje o ich trwałości i zapewnieniu ochrony przed czynnikami mechanicznymi. W przypadku wykonywania prac, które nie są związane z ekspozycją rąk na działanie czynników mechanicznych można wybierać rękawice o niższych poziomach skuteczności w zakresie odporności mechanicznej. Dopuszcza się również stosowanie rękawic podwójnych tam, gdzie istnieje potrzeba zapewnienia zwiększonej ochrony rąk przed czynnikami biologicznymi i jednocześnie przed urazami mechanicznymi.

Literatura
1. PN-EN 374-1:2005 Rękawice chroniące przed substancjami chemicznymi i mikroorganizmami. Część 1: Terminologia i wymagania.
2. PN-EN 374-2:2005 Rękawice chroniące przed substancjami chemicznymi i mikroorganizmami. Część 2: Wyznaczanie odporności na przesiąkanie.
3. PN-EN 420:2005 Rękawice ochronne. Wymagania ogólne i metody badań.