Uzyskane dane na temat zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy umożliwiają, w niektórych przypadkach również na oszacowanie ryzyka. Oszacowanie ryzyka zawodowego polega na ustaleniu prawdopodobieństwa występowania zagrożeń oraz ciężkości następstw tych zagrożeń.
W projekcie Polskiej Normy prPN-N-18002 przedstawiono dwie metody szacowania ryzyka (w skali trójstopniowej oraz pięciostopniowej), związanego z narażeniem pracownika na czynniki szkodliwe. Dla potrzeb doboru środków ochrony indywidualnej lepsza oraz łatwiejsza do zastosowania wydaje się metoda szacowania ryzyka w skali trójstopniowej. Metoda ta pozwala w prosty sposób na oszacowanie ryzyka zawodowego na podstawie wartości charakteryzujących narażenie. Oszacowanie ryzyka zawodowego w skali trójstopniowej podano w tabeli 1. W tabeli 2 powiązano wielkości charakteryzujące narażenie z oszacowaniem ryzyka zawodowego.

Tabela.1 Oszacowanie ryzyka zawodowego w skali trójstopniowej

Prawdopodobieństwo	Mała ciężkość następstw	Średnia ciężkość następstw	Duża ciężkość następstw
Mało prawdopodobne	Małe	Małe	Średnie
Prawdopodobne	Małe	Średnie	Duże
Wysoce prawdopodobne	Małe	Duże	Duże

Następstwa o małej szkodliwości - są to urazy i choroby, nie powodujące długotrwałych dolegliwości i absencji w pracy (czasowe pogorszenie stanu zdrowia, np. niewielkie stłuczenia, zranienia, podrażnienia oczu, objawy niewielkiego zatrucia, bóle głowy itp.). Następstwa o średniej szkodliwości - są to urazy i choroby, które powodują niewielkie, ale długotrwałe lub nawracające okresowo dolegliwości, związane z krótkimi okresami absencji (np. zranienia, oparzenia II stopnia na niewielkiej powierzchni ciała, alergie skórne, nieskomplikowane złamania, zespoły przeciążeniowe układu mięśniowo-szkieletowego. Następstwa o dużej szkodliwości - są to urazy i choroby powodujące ciężkie i stałe dolegliwości i /lub śmierć (np. oparzenia III stopnia, rozległe oparzenia II stopnia, amputacje, skomplikowane złamania z następową dysfunkcją, choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia narządów wewnętrznych i układu nerwowego w wyniku narażenia na czynniki chemiczne, zespół wibracyjny, zawodowe uszkodzenia słuchu, astma, zaćma itp.

Do mało prawdopodobnych zalicza się te następstwa zagrożeń, które nie powinny wystąpić podczas całego okresu aktywności zawodowej pracownika. Do prawdopodobnych zalicza się następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie podczas okresu aktywności zawodowej pracownika. Do wysoce prawdopodobnych zalicza się następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić wielokrotnie podczas okresu aktywności zawodowej pracownika.

Tabela 2 Ogólne wskazówki do oszacowania ryzyka zawodowego na podstawie wielkości charakteryzujących narażenie

Wartość wielkości charakteryzujących narażenie P	Oszacowanie ryzyka zawodowego
P > Pmax	Duże
Pmax >= P > 0,5 P	Średnie
P >= 0,5 Pmax	Małe

Pmax - wartość dopuszczalna wielkości charakteryzujących narażenie, ustalana na ogól na podstawie obowiązujących przepisów (np. NDS lub NDN). W przypadku braku wymagań prawnych, przy ustalaniu Pmax można wykorzystać opinie ekspertów, dane literaturowe itp.
Przedstawione powyżej wytyczne dotyczące szacowania ryzyka mają zastosowanie jedynie w przypadku, gdy można ustalić wartości dopuszczalne charakteryzujące narażenie.
Niestety na stanowiskach pracy istnieje wiele zagrożeń, dla których nie zostały ustalone dopuszczalne natężenia lub stężenia czynników szkodliwych. W takich przypadkach, przy szacowaniu ryzyka można kierować się: prawdopodobieństwem wystąpienia zagrożenia oraz ciężkością następstw wypadków w innych zakładach pracy, np. na podstawie danych statystycznych dotyczących wypadków, chorób zawodowych, danych literaturowych, oceny ekspertów.
Podstawowym kryterium dopuszczalności ryzyka zawodowego są wymagania obowiązujących przepisów prawnych i innych dokumentów normatywnych. W przypadku, gdy brak jest przepisów normatywnych należy ustalić własne kryteria z uwzględnieniem opinii ekspertów z dziedziny bhp, własnych doświadczeń oraz opinii pracowników. W tabeli 3 przedstawiono ogólne zasady wyznaczania dopuszczalności ryzyka zawodowego.

Tabela 3  Ogólne zasady wyznaczania dopuszczalności ryzyka zawodowego oraz zalecenia dotyczące koniecznych działań

Oszacowanie ryzyka	Dopuszczalność ryzyka	Niezbędne działania
Duże	Niedopuszczalne	Należy podjąć natychmiastowe działania w celu ograniczenia ryzyka, np. przez zastosowanie środków ochrony indywidualnej
Średnie	Dopuszczalne	Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, w celu zmniejszenia ryzyka
Małe	Dopuszczalne	Należy zapewnić, że ryzyko pozostaje na tym samym poziomie

UWAGA: Po przeprowadzeniu działań zmierzających do zmniejszenia ryzyka należy sprawdzić ich skuteczność.