Osoby zatrudnione na stanowiskach biurowych często skarżą się na zmęczenie, uczucie duszności, bóle i zawroty głowy, drażliwość, obniżenie zdolności koncentracji uwagi, zaburzenia pamięci, podrażnienie błon śluzowych oczu i górnych dróg oddechowych, zmiany skórne oraz nieżyty dróg oddechowych.

    Stan czystości mikrobiologicznej powietrza w pomieszczeniach biurowych ma istotne znaczenie dla zdrowia i samopoczucia ludzi w nich pracujących. Powietrze wewnętrzne budynków może być zanieczyszczone przez czynniki biologiczne – wirusy, bakterie, grzyby oraz wytwarzane przez nie struktury (np.: zarodniki i konidia grzybów) i substancje (np. endotoksyna bakteryjna, metabolity wtórne grzybów – mikotoksyny).

    Źródłem zanieczyszczeń mikrobiologicznych w powietrzu pomieszczeń są ludzie, zwierzęta, pyły pochodzenia organicznego, materiały gromadzone w budynkach oraz powietrze przenikające przez systemy wentylacyjno-klimatyzacyjne.

    Szacuje się, że większość problemów zdrowotnych związanych z jakością powietrza wewnętrznego wiąże się z narażeniem na grzyby, głównie na grzyby pleśniowe. Stanowią one 70% całkowitej mikroflory powietrza w pomieszczeniach. Grzyby pleśniowe są przyczyną wielu groźnych chorób: dermatozy skórne i głębokie, schorzenia układu oddechowego, mikotoksydozy oraz zatrucia związkami lotnymi wytwarzanymi przez grzyby. Mikroorganizmy te są czynnikiem alergizującym, mogącym wpływać na rozwój astmy, alergicznych nieżytów nosa, zapalenia spojówek i nieżytów przewodu pokarmowego.

    Do najczęściej występujących grzybów w powietrzu wewnętrznym budynków biurowych należą gatunki z rodzaju Penicillium, Cladosporium, Aspergillus, Ulocladium i Stachybotrus.



    Bakterie stanowią 19 – 26% mikroflory powietrza w pomieszczeniach biurowych. Większość bakterii nie przedstawia zagrożenia zdrowotnego w normalnych warunkach środowiskowych, czyli przy niskich stężeniach tych mikroorganizmów w powietrzu, jednak część z nich wykazuje właściwości chorobotwórcze, alergizujące lub toksyczne.

    W powietrzu wewnętrznym budynków może występować kilkadziesiąt gatunków bakterii. Wśród nich przeważają gatunki z rodzaju Bacillus, Pseudomonas, Enterobacter, Flavobacterium, Alcaligenes, Microccocus i Streptomyces (promieniowce).



    Wobec zagrożeń związanych z obecnością czynników biologicznych w pomieszczeniach konieczna jest regularna jakościowa i ilościowa kontrola poziomu zanieczyszczenia mikrobiologicznego powietrza.

Badania zanieczyszczeń mikrobiologicznych powietrza

    Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy wykonuje badania mikrobiologicznych zanieczyszczeń powietrza na stanowiskach pracy oraz analizę poziomu zanieczyszczenia instalacji wentylacyjno-klimatyzacyjnej.

Koszt badań zależy od ilości zamawianych prób i wynosi:
- 600 zł (+VAT) w przypadku usługi obejmującej do 10 punktów pomiarowych;
- 500 zł (+VAT) w przypadku usługi obejmującej 10 - 25 punktów pomiarowych;
- 400 zł (+VAT) powyżej 25 punktów pomiarowych.

    Pobór próbek powietrza wykonywany jest za pomocą próbników: 6-stopniowego impaktora typu Andersena, impaktora MAS 100 Eco oraz pobornika guzikowego (Button Personal Inhalable Aerosol Sampler). Równolegle pobierane są wymazy bakteriologiczne z anemostatów nawiewnych w pomieszczeniach biurowych oraz próby odciskowe z wnętrza przewodów wentylacyjno-klimatyzacyjnych.



    Pobrany aerozol bakteryjny i grzybowy jest charakteryzowany do rodzaju i/lub gatunku oraz porównane z zalecanymi wartościami dopuszczalnych stężeń szkodliwych czynników biologicznych w pomieszczeniach biurowych i użyteczności publicznej opracowanymi w 2004 roku przez Zespół Ekspertów ds. Czynników Biologicznych.

Propozycje zalecanych stężeń drobnoustrojów i endotoksyny w powietrzu pomieszczeń Zespołu Ekspertów ds. Czynników Biologicznych