2007

Czy murarz wykonujący drobne prace murarskie jest uprawniony do dodatku pieniężnego? Jeśli tak, to z jakiego tytułu?

Przepisy powszechnie obowiązujące nie przewidują takich dodatków. Zgodnie z Kodeksem pracy jedynie w przypadku, gdy pracownik jest zatrudniony w warunkach szczególnie szkodliwych lub szczególnie uciążliwych można mu skrócić czas pracy przez ustanowienie przerw w pracy wliczanych do czasu pracy albo obniżyć normy kodeksowe czasu pracy (art. 145 § 1 k.p.). Wykaz prac szczególnie szkodliwych dla zdrowia lub szczególnie uciążliwych ustala pracodawca po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami i po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami. Ewentualne dodatki pieniężne mogą być ustalone jedynie w układach zbiorowych lub regulaminach.

Czy istnieje obowiązek, aby maszyna typu prasa hydrauliczna posiadała dokumentację przeprowadzonych przeglądów, napraw, konserwacji remontów oraz zauważonych przez obsługę faktów nieprawidłowego zadziałania? Jeżeli tak, to jak powinien wyglądać wzór takiej dokumentacji, czy może to być prowadzone np. w zwykłym zeszycie. Jaka podstawa prawna reguluje tę kwestię?

Zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa użytkowania maszyn, uwzględniające także aspekty zawarte w pytaniu, ujęte są w rozporządzeniach: 1) ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (t. jedn. DzU z 2003 r. nr 169, poz. 1650) 2) ministra gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (DzU nr 191, poz. 1596 zm. DzU z 2003 r. nr 178, poz. 1745). Pierwsze z wymienionych rozporządzeń, między innymi w §§ 57 i 58 stanowi, że: – maszyny i narzędzia oraz ich urządzenia ochronne powinny być utrzymywane w stanie sprawności technicznej i czystości zapewniającej użytkowanie ich bez szkody dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników oraz stosowane tylko w procesach i warunkach, do których są przeznaczone – o dostrzeżonych wadach lub uszkodzeniach maszyny pracownik powinien niezwłocznie zawiadomić przełożonego. Natomiast drugie rozporządzenie (§ 26) stanowi, że w przypadkach, gdy bezpieczeństwo użytkowania maszyn jest uzależnione od warunków zainstalowania, pracodawca powinien poddać maszyny: – wstępnej kontroli po ich zainstalowaniu, a przed przekazaniem do eksploatacji po raz pierwszy – kontroli po zainstalowaniu na innym stanowisku pracy lub w innym miejscu; oraz (§ 27) że pracodawca powinien zapewnić, aby maszyny narażone na działanie warunków powodujących pogorszenie ich stanu technicznego, co może spowodować powstawanie sytuacji niebezpiecznych, poddane były: – okresowej kontroli, a także badaniom – specjalnej kontroli, w przypadku możliwości pogorszenia bezpieczeństwa związanego z maszyną, a będącego wynikiem: a) prac modyfikacyjnych b) zjawisk przyrodniczych c) wydłużonego czasu postoju maszyny d) niebezpiecznych uszkodzeń oraz wypadków przy pracy. Rozporządzenie to stanowi również, że kontrole powinny być prowadzone przez jednostki działające na podstawie odrębnych przepisów albo osoby upoważnione przez pracodawcę i posiadające odpowiednie kwalifikacje. Użyte w rozporządzeniu pojęcie „osoby upoważnione” wg interpretacji b. Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej oznacza osoby prawne lub fizyczne znające przede wszystkim budowę kontrolowanych maszyn, zakres kontroli, sposoby jej dokonywania oraz kryteria oceny jej wyników. Mogą to być osoby zatrudnione w zakładzie pracodawcy, których niezbędne kwalifikacje do kompetentnego wykonywania czynności związanych z kontrolą najłatwiej jest sprawdzić. Nie dotyczy to przypadków, gdy osobami takimi są przedstawiciele instytucji państwowych, np. Urzędu Dozoru Technicznego, które sprawują nadzór nad określonymi grupami urządzeń z mocy obowiązujących przepisów prawnych, o których wspomina pierwsza część postanowienia. Zgodnie z drugim rozporządzeniem wyniki wymienionej kontroli rejestruje się i przechowuje do dyspozycji zainteresowanych organów, zwłaszcza nadzoru i kontroli warunków pracy, przez okres 5 lat od dnia zakończenia tych kontroli, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Żadne z tych rozporządzeń nie określa zatem formy i sposobu dokumentowania przeprowadzonych działań i kontroli. Wobec tego, pracodawca decyduje o tym samodzielnie. Do maszyn typu prasa odnoszą się wszystkie wymienione wymagania.

Buduję nowy warsztat samochodowy. Chciałbym wiedzieć jakie wymiary powinien mieć kanał samochodowy przeznaczony do prac przy samochodach osobowych i jaka norma to reguluje.

Obecnie preferowane jest wyposażanie nowo budowanych warsztatów samochodowych w podnośniki kolumnowe. Powinny one spełniać wymagania rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 10 kwietnia 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (DzU nr 91, poz. 858) implementującego do prawa polskiego dyrektywę 98/37/WE, której wymagania zostały uwzględnione w zharmonizowanej normie PN-EN 1493:2000 Podnośniki pojazdów. Zastosowanie podnośników znacznie zwiększa bezpieczeństwo i komfort pracy. Praca wykonywana jest bowiem na równym podłożu, a podnośnik pozwala na swobodne dopasowanie wysokości uniesienia pojazdu do wykonywanych czynności naprawczych. Mając podniesiony samochód, można podstawić w okolice dokonywanych napraw wózek ze specjalistycznymi narzędziami, co nie tylko zapobiega urazom, ale skraca czas i poprawia jakość naprawy. Ponadto, o wiele łatwiej jest dopasować ruchome łapy podnośnika do różnych wielkości pojazdów samochodowych. Utrzymanie czystości, usuwanie rozlanych płynów eksploatacyjnych, jak i odnajdywanie upuszczonych narzędzi, czy też demontowanych elementów naprawianego pojazdu jest znacznie prostsze niż w przypadku kanałów. Gdyby jednak zdecydował się Pan na budowę kanału samochodowego przeznaczonego do naprawy pojazdów o masie całkowitej do 3,5 t, to można się kierować postanowieniami rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 10 lutego 2006 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do stacji przeprowadzających badania techniczne pojazdów(DzU nr 40, po. 275). W rozporządzeniu tym określono wymagania dotyczące: głębokości, szerokości, długości, wentylacji, półek narzędziowych, rodzaju oświetlenia, ścianek, posadzek, schodów, studzienek rewizyjnych i innych elementów. Należy przy tym pamiętać, że dotyczą one kanałów przeglądowych przeznaczonych do badań technicznych pojazdów samochodowych do 3,5 t, a więc prac o węższym znacznie zakresie czynności i nieco odmiennych sposobach ich wykonywania niż przy naprawach pojazdów, co należy uwzględnić przy projektowaniu i budowie kanału do napraw. Kierując się tymi wymaganiami, należy zwrócić szczególną uwagę na to, że: - maksymalna szerokość kanału powinna zapewniać możliwość bezpiecznego najazdu najmniejszymi przewidzianymi do naprawy samochodami (np. Fiat 126 p) - wymiary kanału samochodowego powinny zapewnić bezpieczeństwo i swobodę wykonywania nie tylko czynności związanych z naprawami, ale również dojść i dostępów, których minimalne wymiary określają normy: - PN-EN 547-1:2000. Maszyny. Bezpieczeństwo. Wymiary ciała ludzkiego. Zasady określania wymiarów otworów umożliwiających dostęp  całym ciałem do maszyny - PN-EN 547-2:2000. Maszyny. Bezpieczeństwo. Wymiar ciała ludzkiego. Zasady określania wymiarów otworów umożliwiających dostęp - PN-EN 547-3:2000. Maszyny. Bezpieczeństwo. Wymiary ciała ludzkiego. Dane antropometryczne.

Czy maszyny nabyte jako używane powinny być certyfikowane? Czy maszyna używana sprowadzona z Niemiec, wyprodukowana w 1992 r. podlega obowiązkowi certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczania tym znakiem?

Obowiązek certyfikacji na znak bezpieczeństwa „B” dotyczył maszyn i urządzeń wprowadzanych na rynek krajowy przed 1 maja 2004 r. W przypadku urządzeń nabytych po 1 maja 2004 r. należy stosować przepisy wdrażające do prawa polskiego postanowienia dyrektyw UE. Użytkowanie maszyn regulują przepisy rozporządzenia ministra gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (DzU nr 191, poz.1596, zm. DzU nr 178, poz. 1745). § 2 ust.1 tego rozporządzenia stanowi: „Pracodawca powinien podjąć działania mające na celu zapewnienie, że maszyny udostępnione pracownikom na terenie zakładu pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę są właściwe do wykonywania pracy lub odpowiednio przystosowane do jej wykonywania oraz mogą być użytkowane bez pogorszenia bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników.” Wynika stąd, że to na pracodawcy spoczywa obowiązek zapewnienia spełnienia minimalnych wymagań dotyczących maszyn (rozdział 3. tego rozporządzenia dotyczy wymagań technicznych). W przypadku kupna (po 1 maja 2004 r.) maszyny już użytkowanej nabywca powinien upewnić się, że spełnia ona minimalne wymagania bezpieczeństwa. Maszyna wprowadzona na rynek UE lub do użytkowania po 1 stycznia 1993 r. powinna mieć deklarację zgodności i być oznakowana znakiem CE, natomiast maszyny użytkowane przed tą datą mogły, lecz nie musiały być oznakowane tym znakiem. Jednak oznakowanie maszyny użytkowanej znakiem CE nie zwalnia jej użytkownika z obowiązku upewnienia się, że spełnia ona minimalne wymagania bezpieczeństwa, gdyż jej właściwości mogły ulec zmianie w trakcie wcześniejszej eksploatacji. Nie oznacza to obowiązku przeprowadzenia procesu certyfikacji takiej maszyny. W przypadku wątpliwości, zwłaszcza w odniesieniu do maszyn szczególnie niebezpiecznych, zalecamy zwrócenie się o ekspertyzę do jednostki notyfikowanej w odpowiednim zakresie.

Czy w związku z zakupem kotła grzewczego olejowo-gazowego centralnego ogrzewania o mocy 150 kM, Vitoplex 100 firmy VIESSMANN, który - jak twierdzi pracownik serwisu, jest urządzeniem bezobsługowym - istnieje potrzeba skierowania pracownika na odpowiedni kurs, uprawniający go do eksploatacji tego pieca?

1. Zgodnie z § 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (DzU nr 120, poz. 1021) takiemu dozorowi podlegają kotły cieczowe o pojemności większej niż 2 dm3, przeznaczone do podgrzewania cieczy bez zmiany stanu skupienia, z użyciem ciepła uzyskiwanego z paliwa w wyniku reakcji egzotermicznej lub z energii elektrycznej, z wyjątkiem kotłów cieczowych w instalacjach systemu otwartego. 2. Zgodnie z § 13 ust. 1 rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 9 lipca 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń ciśnieniowych (DzU nr 135, poz. 1269), eksploatujący urządzenie ciśnieniowe, w celu zapewnienia bezpiecznej jego eksploatacji, powinien zorganizować własne służby eksploatacyjne lub powierzyć wykonywanie czynności eksploatacyjnych odpowiednim osobom lub instytucjom oraz właściwie obsługiwać i konserwować urządzenie ciśnieniowe. Zgodnie z § 13 ust. 2 urządzenie ciśnieniowe mogą obsługiwać osoby posiadające kwalifikacje wymagane na poszczególnych stanowiskach lub w zawodach oraz odbyły przeszkolenie w odpowiednim zakresie i wykazały się znajomością instrukcji eksploatacji, a także przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. 3. Wymagania dotyczące kwalifikacji niezbędnych na poszczególnych stanowiskach lub w zawodach określa rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (DzU nr 89, poz. 828). Zgodnie z grupą 2 pkt 1 załącznika nr 1 rozporządzenia eksploatacja kotłów wodnych na paliwa stałe, płynne i gazowe o mocy powyżej 50 kW wymaga posiadania świadectwa kwalifikacyjnego. 4. Eksploatacja urządzenia ciśnieniowego powinna również spełniać wymagania i zalecenia zawarte w instrukcji eksploatacji opracowanej przez wytwórcę urządzenia i uzupełnionej o instrukcję stanowiskową. Instrukcje eksploatacji są opracowywane z uwzględnieniem przepisów kraju wytwórcy, jak również kraju, w którym urządzenie ma być eksploatowane. Instrukcje eksploatacji kotłów wodnych podlegających dozorowi technicznemu nie zawierały zapisów o bezobsługowej eksploatacji, lecz stwierdzenie o ewentualnej ograniczonej obsłudze lub o braku konieczności stałej obsługi, pod warunkiem wyposażenia urządzenia w odpowiedni zabezpieczający osprzęt ciśnieniowy. 5. Instrukcja eksploatacji kotła wyprodukowanego przez firmę VIESSMANN typ Vitoplex 100, w punkcie dotyczącym bezpieczeństwa, zawiera informację o możliwości użytkowania kotła bez stałej obsługi, ale nie bezobsługowo. Tym niemniej, wymóg stałej obsługi kotła użytkownik może umieścić w opracowanej przez siebie instrukcji stanowiskowej.

Mam problem z określeniem czasu pracy pracowników obsługujących hydroterapię - jest to praca w oparach parafiny. Obecnie pracownicy ci pracują w wymiarze 5-godzinnym. Proszę o podanie mi aktów prawych w tej sprawie.

Podstawowe zasady dotyczące czasu pracy ujęte zostały w przepisach Działu VI Kodeksu pracy. Jednak od ustalonych tam reguł dotyczących wymiaru i rozkładu czasu pracy istnieją wyjątki przewidziane w przepisach szczególnych dla niektórych grup zawodowych. Do takich grup zaliczani są również pracownicy zakładów opieki zdrowotnej, dla których czas pracy określony został w ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (DzU nr 91, poz. 408 ze zm.). W noweli tej ustawy dokonanej ustawą z dnia 22 grudnia 1999 r. o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (DzU z 2000 r. nr 3, poz. 28) wprowadzono między innymi przepisy dotyczące czasu pracy pracowników zakładu opieki zdrowotnej. Zgodnie z tymi przepisami czas pracy pracowników pracujących na stanowiskach pracy w komórkach organizacyjnych (zakładach, pracowniach) fizykoterapeutycznych, jeżeli do ich podstawowych obowiązków należy kontrolowanie techniki stosowanych zabiegów lub samodzielne wykonywanie zabiegów, w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie może przekraczać 5 godzin na dobę i przeciętnie 26 godzin i 15 minut na tydzień.

Poszukuję przepisów prawnych mówiących o tym, jak zabezpieczyć skrzynkę elektryczną przed ingerencją osób niepowołanych. Czy można ją zabezpieczyć instalując zamek patentowy, czy tylko taki zamek, który jest zamykany na klucz, który posiadają pracownicy energetyki?

Uniemożliwienie dostępu osób niepowołanych do wnętrza obudowy zawierającej elementy znajdujące się pod napięciem jest konieczne z punktu widzenia ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Wskazania co do sposobu realizacji tej funkcji podane są w odpowiednich normach, np. w odniesieniu do instalacji elektrycznych obiektów budowlanych – w PN-IEC 60364-4-41 p. 412.2.4, a w odniesieniu do maszyn – w PN-EN 60204-1 p. 6.2.2. Postanowienia obydwu norm, jako jeden z wariantów zabezpieczenia obudowy, wymagają zastosowania „klucza lub narzędzia” bez bliższego sprecyzowania szczegółów rozwiązania. Dobra praktyka wskazuje, iż skuteczne uniemożliwienie dostępu osób niepowołanych wymaga zastosowania zamknięć (zamków, kłódek) nie dających się łatwo otwierać (np. zwykłym śrubokrętem) lub obejść, albo wymagających użycia narzędzi specjalnych.

W jaki sposób jest uregulowany problem oświetlenia w pomieszczeniach, w których z uwagi na charakter pracy mamy do czynienia wyłącznie z oświetleniem sztucznym?

Zgodnie z par. 25 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t. jedn. DzU z 2003 r. nr 169, poz. 1650), w pomieszczeniach stałej pracy dopuszcza się stosowanie wyłącznie oświetlenia elektrycznego w sytuacjach, gdy oświetlenie dzienne jest niewskazane ze względu na technologię produkcji. Wówczas pracodawca musi uzyskać na to zgodę właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydaną w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy. Natomiast w zakresie parametrów oświetlenia nie ma specjalnych zaleceń co do ich wartości. W pomieszczeniach tych stosuje się takie same wymagania oświetleniowe jak w odniesieniu do pomieszczeń, w których występuje światło dzienne.

Opisuje do sanepidu stanowisko pracy analityka. Pracownik zwrócił uwage, że oprócz podstawowych czynników z jakimi spotyka sie w tej pracy, pracuje przy mikroskopie. Czy praca przy mikroskopie powoduje narażenie na jakiś czynnik w środowisku pracy?

Praca przy mikroskopie charakteryzuje sie dużą trudnością pracy wzrokowej, co wynika przede wszystkim z bardzo małej wielkości szczegółu pracy wzrokowej. Dlatego też takie stanowiska pracy powinny być odpowiednio oświetlone i zgodnie z PN-EN 12464-1: 2004. Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Cześć 1: Miejsca pracy we wnętrzach poziom eksploatacyjnego natężenia oświetlenia w ca- 3ym pomieszczeniu nie powinien być mniejszy niż 500 lx (tablica 5.7 p. 7.13.1). W przypadku konieczności dobrego rozróżniania barw powinny być zainstalowane źródła światła o bardzo dobrym oddawaniu barw (wskaźnik oddawania barw – Ra powyżej 90) oraz o dziennej barwie światła (temperatura barwowa – Tcp 6000 K). Poza obciążeniem narz1du wzroku i w związku z tym koniecznością zapewnienia odpowiedniego oświetlenia, praca przy mikroskopie nie powinna stanowić o innych dodatkowych narażeniach na czynniki szkodliwe czy uciążliwe w środowisku pracy. Prawidłowe korzystanie z mikroskopu powinno być opisane w instrukcji stanowiskowej, w której należy uwzględniać zasady bezpiecznego wykonywania pracy oraz zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników wynikające zarówno ze stosowanego sprzętu, rodzaju obserwowanych preparatów oraz innych czynników środowiska pracy, jak np. hałas, czynniki biologiczne czy chemiczne.

Czy żarówki halogenowe nadają się do oświetlenia pomieszczeń i stanowisk pracy?

Żarówki halogenowe montowane są najczęściej w sufitach pod-wieszanych w oprawach typu downlight (o kształcie małych pierścieni). W przypadku wykorzystywania takich opraw jako oświetlenie ogólne w całym pomieszczeniu, jest duże prawdopodobieństwo, że będą one w polu widzenia któregoś z pracowników podczas wykonywania typowych czynności wzrokowych. Wówczas mogą one być źródłem olśnienia, gdyż charakteryzują się dużą luminancją (jaskrawością). Jeżeli olśnienie będzie występowało długotrwale, wówczas u pracowników może nastąpić zmęczenie wzroku, bóle głowy itp. Tak więc, w pomieszczeniach, gdzie przebywa się długo, trzeba odpowiednio zaprojektować rozmieszczenie opraw żarówkami halogenowymi względem kierunków obserwacji. Generalnie, żarówki halogenowe nie nadają się do oświetlenia ogólnego po¬mieszczeń pracy. Dzięki skupionej wiązce światła, za pomocą żarówki halogenowej można akcentować wybrane elementy (np. na wy¬stawie sklepowej) lub tworzyć nastrój w pomieszczeniu. Natomiast w przypadku stosowania opraw z żarówkami halogenowymi w celu doświetlenia stanowisk pracy należy być ostrożnym przy ich stosowaniu, zwłaszcza w bliskiej odległości od człowieka. Spowodowane jest to tym, że ze względu na swoją zasadę działania, emitują one promieniowanie nadfioletowe (UV), którego nadmiar nie jest obojętny dla skóry oraz oczu człowieka. Dotyczy to szczególnie bardzo popularnych ostatnio opraw oświetlenia miejscowego z małymi, niskonapięciowymi żarówkami halogenowymi. Jeśli już decydujemy się na tego typu oprawy, to bezwzględnie należy w nich stosować żarówki halogenowe z filtrem ograniczającym promieniowanie UV. Oznaczane jest to za pomocą napisów na opakowaniu i trzonku żarówki: UV STOP i/lub LOW PRESSURE. Również zwykła szybka - jako element konstrukcyjny oprawy - ogranicza to promieniowanie.

Jakie oprawy powinno się stosować do oświetlania miejscowego stanowisk pracy z monitorami ekranowymi?

Oprawy miejscowe przeznaczone do doświetlania stanowisk z monitorami ekranowymi oraz stanowisk pracy biurowej powinny charakteryzować się stosunkowo dużą powierzchnią świecącą oraz mieć dwa regulowane, długie ramiona z trzema przegubami. Ich strumień świetlny nie musi być bardzo duży, wystarczy aby zapewniły poziom natężenia oświetlenia na płaszczyźnie roboczej rzędu 300 - 400 lx, ale o dużej równomierności oświetlenia. Natomiast pozostała część natężenia oświetlenia (rzędu 200 - 300 lx) musi być zapewniona przez oprawy oświetlenia ogólnego. Odpowiedni¬mi do stosowania w oprawach oświetlenia miejscowego źródłami światła są tzw. świetlówki kompaktowe, ewentualnie tradycyjne żarówki. W przypadku stosowania świetlówek kompaktowych powinny one emitować ciepłą barwę światła i mieć dobry wskaźnik oddawania barw - oba parametry oznaczone są za pomocą symbolu, np. 827 lub 830. Pierwsza cyfra oznacza przedział wskaźnika oddawania barw: 80 - 90, a dwie pozostałe wartość temperatury barwowej, odpowiednio 2700 i 3000 K. W oprawach żarówkowych (dawniej nazywanych kreślarskimi) powinny być stosowane żarówki zwierciadlane (w kształcie „grzybka”) z napyloną powierzchnią lustrzaną od wewnątrz, a część czołowa, przez którą emitowany jest strumień świetlny powinna być matowa, co ma wpływ na ograniczenie olśnienia odbiciowego w blacie biurka. Bardzo modne ostatnio oprawy oświetlenia miejscowego z żarówkami halogenowymi są bardzo niepraktyczne w użyciu, ponieważ ich konstrukcja (zbyt krótkie ramię, mała powierzchnia świecąca) nie oświetla całego pola zadania, lecz tylko jego fragment - na poziomie natężenia oświetlenia wynoszącym aż 1000 - 1200 lx. Poza tym, żarówki te emitują promieniowanie nadfioletowe, które w nadmiarze nie jest obojętne dla człowieka.

Jaki rodzaj świetlówek powinno się stosować do oświetlania pomieszczeń, w których wykonuje się prace biurowe?

Każdą świetlówkę, poza mocą, charakteryzują jeszcze dwa ważne parametry: wskaźnik oddawania barw oraz temperatura barwowa. Pierwszy mówi nam, w jakim stopniu zniekształcane są barwy przed¬miotów na naszym stanowisku oświetlonym za pomocą określonego źródła, a drugi o barwie emitowanej przez to źródło. W przypadku pomieszczeń biurowych - wartość wskaźnika oddawania barw jest ściśle określona przez normę PN-EN 12464-1: 2004 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach i nie może być mniejsza niż 80. Natomiast dobór temperatury barwowej już nie jest tak precyzyjnie określony przez tę normę. To, jaka powinna być jej wartość zależy głównie od poziomu natężenia oświetlenia ogólnego w pomieszczeniu. Im wyższy poziom natężenia, tym temperatura barwowa powinna być wyższa. Jeśli zastosujemy tę zasadę, to światło sztuczne będzie postrzegane w sposób bardziej naturalny. Przykładowo, w pomieszczeniach biurowych, gdzie jest wymagane 500 lx, najlepsza będzie temperatura barwowa o wartości 4000 K. Poza tym, zgodnie z aktualną normą jest jeszcze kwestia upodobań oraz estetyki w doborze barwy światła. Pomiędzy poszczególnymi osobami mogą wystąpić pewne różnice w odbiorze bodźców - co jednej odpowiada, innej może nie odpowiadać. Barwa światła powinna więc być dostosowana przede wszystkim do subiektywnych preferencji użytkownika.

Szukam informacji dotyczących wymagań, przywilejów, wyposażenia (np. odzieży ochronnej) pracownicy kuchni. Interesuje mnie także czy takiemu pracownikowi należy się darmowe wyżywienie. Byłbym wdzięczny za jakąkolwiek pomoc. Nie mogę znaleźć przepisów szczegółowych. Proszę o pomoc w znalezieniu odpowiedzi, bądź o pomoc w dotarciu do konkretnych aktów prawnych. - 2007

Nie ma w zakresie bhp specjalnych przepisów powszechnie obowiązujących, odnoszących się do kucharek, czy kucharzy. Są to pracownicy do których stosuje się przepisy ogólne. W przypadku kucharzy jedynym przepisem dającym podstawy do wydawania posiłków jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz./U. nr 60, poz. 279). Jednak posiłki przysługujące na podstawie tych przepisów dotyczą prac związanych z określonym w nich wydatkiem energetycznym (wysiłek fizyczny) w połączeniu z mikroklimatem. W przypadku zaś samego mikroklimatu zimnego lub gorącego w środowisku pracy pracownikowi przysługują odpowiednie napoje. Być może w Pana przypadku przywileje posiłków na koszt pracodawcy wynikają z przepisów układu zbiorowego lub regulaminu pracy.

Proszę o dokładną wykładnię pojęcia w pobliżu miejsca pracy zawarta w paragrafie 49 pkt 2 rozporządzenia MPiPS z dnia 26 września 1997 Nr 129 poz.844. Czy oznacza to np. ławki przy liniach produkcyjnych, czy mogą to być na przykład miejsca siedzące na stołówce na terenie zakładu? - 2007

W związku z Pana zapytaniem dotyczącym interpretacji § 49 ust.2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650) uprzejmie informuję, że przepis ten należy interpretować uwzględniając cel dla jakiego został ustanowiony. Ponieważ chodzi tu o możliwość odpoczynku na siedząco w pracy wymagającej stania lub chodzenia, miejsce do odpoczynku powinno być tak usytuowane żeby z jednej strony pozwalało na nieprzerwany nadzór nad procesem produkcyjnym. Należy więc usytuować je jak  najbliżej, jak jest to technicznie możliwe, stanowiska pracy. Nie będzie to z pewnością stołówka oddalona od stanowiska. Za taką interpretacją przemawia również literalne brzmienie przepisu, który wyraźnie mówi „w pobliżu miejsca pracy”. Zgodnie z § 2 pkt.7b3 przez miejsce pracy należy rozumieć miejsce wyznaczone przez pracodawcę, do którego pracownik ma dostęp w związku z wykonywaniem pracy. Należy również uwzględnić przepis ust. 3 stanowiący, że siedziska powinny spełniać wymagania polskich norm. Jeżeli przytoczone przez Pana przykładowo „ławki przy liniach produkcyjnych” spełniają takie wymagania to mogą być to ławki.

Jeżeli na budowie jest więcej niż 40 pracowników to na budowie powinien być cały czas inspektor bhp. Czy jest taki wymóg? - 2007

Zgodnie z przepisem art. 208§ 1 Kodeksu pracy, pracodawcy mają obowiązek wyznaczenia koordynatora ds. bhp w każdym przypadku, gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców. Przepisy nie uzależniają wyznaczenia koordynatora od liczby pracowników. Natomiast zgodnie z art. 22 pkt 3a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r , Prawo budowlane (tj. Dz.u.z 2000 r.  nr 106, poz. 1126 ze zmianami) koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia , oraz zgodnie z pkt. 3b tego przepisu, koordynowanie działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zawartych w przepisach oraz w planie bioz należy do kierownika budowy. Plan bioz na budowie sporządza się jeżeli; 1) w trakcie budowy wykonywany będzie jeden z rodzajów robót określonych w art. 21a ust. Prawa budowlanego, 2) przewidywane roboty budowlane mają trwać dłużej niż 30 dni roboczych i jednocześnie będzie przy nich zatrudnionych co najmniej 20 pracowników lub pracochłonność planowanych robót będzie przekraczać 500 osobodni. (art. 21a ust.1 Prawa budowlanego).

Proszę o podanie aktów prawnych które regulują prace na wysokościach oraz szkolenie niezbędne do wykonywania tych prac. - 2007

Zgodnie z obowiązującymi przepisami osoba, która będzie wykonywała pracę na wysokości musi w skierowaniu na wstępne badania lekarskie (przed dopuszczeniem do pracy ) mieć zaznaczone, że będzie wykonywała pracę na wysokości powyżej 1 lub powyżej 3 m. Lekarz sprawujący opiekę medyczną nad pracownikami bada taką osobę pod kątem przydatności do pracy na wysokości. W zasadzie zaświadczenie lekarza o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na wysokości jest wystarczające do dopuszczenia do wykonywania takich prac. Do pracy na wysokości niezbędne jest szkolenie wstępne i okresowe w zakresie bhp, uwzględniające zagrożenia występujące przy tego rodzaju pracach. Zasady pracy na wysokości zostały określone w rozdziale 5 E. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tj. Dz.U. z 2003 nr 169, poz.1650 ze zm.).

Czy murarz wykonujące drobne prace murarskie jest uprawniony do dodatku szkodliwego?  Z jakiego tytułu ? - 2007

W związku z zapytaniem dotyczącym dodatku szkodliwego (chyba dodatku za pracę w warunkach szkodliwych?) informuję, że przepisy powszechnie obowiązujące nie przewidują takich dodatków. W przepisach kodeksu pracy jedynie w przypadku, gdy pracownik zatrudniony jest w warunkach szczególnie szkodliwych lub szczególnie uciążliwych można skrócić jemu czas pracy przez ustanowienie przerw w pracy wliczanych do czasu pracy albo obniżyć normy kodeksowe czasu pracy (art. 145 § 1 kp). Wykaz prac szczególnie szkodliwych dla zdrowia lub szczególnie uciążliwych ustala pracodawca po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami i po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami. Ewentualne dodatki mogą być ustalone jedynie w układach zbiorowych.

Bardzo proszę o interpretację zapisu " Pracodawca zapewnia, aby dostęp do miejsc wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych miały jedynie osoby poważnione i odpowiednio poinstruowane" w pkt.15 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 marca 2007r zmieniającego Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z dnia 26 09.1997 (Dz U z 2003r Nr  169,poz.1650) w paragrafie 81.2. - 2007

Zmiana treści przepisu § 81 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tj Dz.U. z 2003 r nr 169, poz. 1650) wprowadzona została rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki społecznej z dnia 2 marca 2007 r. i polega na dodaniu ust.2 do tego przepisu. Przepis ten wprowadza obowiązek pracodawcy zapewnienia, że do miejsc w których wykonywana jest praca szczególnie niebezpieczna mogły mieć dostęp jedynie te osoby, które zostały wyznaczone do jej wykonywania i do bezpośredniego nadzoru nad tymi pracami (§ 81 ust.1 pkt.1) oraz tylko te osoby, które objęte zostały instruktażem, o którym mowa w § 81 ust.1 pkt.3 rozporządzenia. Celem wprowadzenie tego przepisu jest zapobieganie sytuacjom w których, podczas wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych, w obszarze wykonywania tych prac znajdzie pracownik, który nie został poinformowany jak należy postępować w celu ich bezpiecznego wykonania, co może powodować zagrożenie nie tylko jego ale też pracowników pracę tą wykonujących.

Jakie są wymagania urządzeń higieniczno-sanitarnych w pomieszczeniach biurowych? - 2007

Nie istnieją przepisy ustanawiające specjalne wymagania higieniczno-sanitarne dla pomieszczeń biurowych. Zgodnie z art.233 Kodeksu pracy pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom odpowiednie urządzenia higieniczno-sanitarne zaś, zgodnie z § 111 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tj. Dz.U. z 2003 nr 169, poz. 1650 ze zm.) pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne. Rodzaj tych pomieszczeń uzależniony jest od liczby zatrudnionych pracowników, stosowanych technologii i rodzajów prac oraz warunków, w jakich praca jest wykonywana. Można więc mówić o wymaganiach dotyczących pomieszczeń higieniczni-sanitarnych dla pracowników zatrudnionych przy pracach biurowych. Wymagania te zostały określone w załączniku nr 3 do cytowanego rozporządzenia. Są to: - miejsce przeznaczone na przechowywanie w biurze swojej odzieży wierzchniej, - umywalka na trzydziestu mężczyzn lub każde dwadzieścia kobiet jednocześnie zatrudnionych, lecz nie mniej niż jedna umywalka. Umywalki powinny być instalowane w pomieszczeniach ustępów lub w ich przedsionkach izolacyjnych, - na każdych 30 mężczyzn zatrudnionych na jednej zmianie powinien przypadać jeden ustęp i jeden pisuar, lecz nie mniej niż jeden ustęp i jeden pisuar, - na każde dwadzieścia kobiet zatrudnionych na jednej zmianie powinien przypadać jeden ustęp, lecz nie mniej niż jeden ustęp, - jeżeli pracodawca zatrudnia powyżej 20 pracowników powinien zorganizować pomieszczenie do spożywania posiłków – jadalnia.    Powierzchnia jadalni nie powinna być mniejsza niż 8 m 2, - jeżeli w zakładzie zatrudnionych jest więcej niż 20 kobiet na jedną zmianę, w jednym budynku należy urządzić pomieszczenie z miejscami do wypoczynku w pozycji leżącej dla kobiet w ciąży i karmiących matek. Powierzchnia pomieszczenia nie powinna być mniejsza nić 8 m 2. - Palarnia tytoniu. W palarni powinno przypadać 0,1 m 2 powierzchni podłogi na każdego pracownika najliczniejszej zmiany korzystającego z tego pomieszczenia.

Czy społeczny inspektor pracy w zakładzie komunikacji miejskiej (MZK) może „wyłączyć z eksploatacji” autobus komunikacji miejskiej, którego jest kierowcą podając jako przyczynę: niesprawny sygnał dźwiękowy. Nadmieniam, że SIP jest kierowcą i obowiązuje go procedura zjazdu tzw. technicznego do diagnosty w zakładzie uprawnionego do zatrzymania autobusu. Czy SIP ma do tego prawo? - 2007

Zgodnie z przepisami ustawy z 24 czerwca 1983 r o społecznej inspekcji pracy (Dz.U. nr 35, poz. 163 ze zmianami)  społeczny, zakładowy inspektor pracy może, w przypadku bezpośredniego zagrożenia mogącego spowodować wypadek przy pracy wystąpić do kierownika zakładu pracy o natychmiastowe usunięcie zagrożenia, a w wypadku niepodjęcia odpowiednich działań wydaje, w formie pisemnej, zalecenie wstrzymania pracy danego urządzenia technicznego, zawiadamiając o tym równocześnie zakładowe organizacje związkowe. Z przedstawionych przepisów wynika, że społeczny inspektor pracy może wstrzymać pracę urządzenia jeżeli: - jest  inspektorem zakładowym, - urządzenie to powoduje zagrożenie wypadkowe i czy jest ono bezpośrednie. Należy więc przede wszystkim stwierdzić, czy brak sygnału dźwiękowego powoduje zagrożenia wypadkowe,