Hałas w pomieszczeniach biurowych

Hałas w pomieszczeniach z komputerami może stanowić jeden z uciążliwych czynników środowiska pracy. Może on wpływać na układ nerwowy człowieka, działać jako stresor przyczyniający się do rozwoju różnego typu chorób (np. choroby ciśnieniowej, choroby wrzodowej, nerwic), powodować rozproszenie uwagi, utrudniać pracę i zmniejszać jej wydajność.

Źródła hałasu w pomieszczeniach z komputerami można podzielić na dwie grupy:

• hałas pochodzący od komputera (głównie drukarki i wentylatora) oraz urządzeń sieci komputerowej (serwerów i szaf krosowniczych)
• hałas pochodzący od źródeł zewnętrznych np.  środków techniki biurowej (maszyn do pisania, kserokopiarek, telefonów, telefaxsów), urządzeń stanowiących wyposażenie techniczne budynku (zwłaszcza systemów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych ) oraz źródeł usytuowanych na zewnątrz budynku (głównie ruchu ulicznego i sąsiednich hałaśliwych obiektów).

Obowiązujące wartości dopuszczalne hałasu na stanowiskach pracy ze względu na jego uciążliwość określa polska norma (PN-N-01307:1994). Według tej normy równoważny poziom dźwięku A dla pomieszczeń administracyjnych, biur projektowych, do prac teoretycznych, opracowania danych i innych o podobnym przeznaczeniu nie powinien przekraczać wartości 55 dB. (Wartość ta dotyczy dowolnego czasu pracy, w jakim pracownik przebywa na danym stanowisku pracy).

Dopuszczalne wartości hałasu przenikającego do pomieszczeń przeznaczonych  do przebywania ludzi w budynkach użyteczności publicznej (w tym do pomieszczeń administracyjnych i do  pracy umysłowej) określa polska norma techniczna.

Równoważny poziom dźwięku A hałasu przenikającego do w/w pomieszczeń od wszystkich źródeł hałasu (wyposażenia technicznego budynku, innych urządzeń w budynku i poza budyn-kiem) nie może przekraczać wartości podanych poniżej:

• pomieszczenia do pracy umysłowej wymagającej silnej koncentracji uwagi - 35 dB
• pomieszczenia administracyjne bez wewnętrznych źródeł hałasu - 40 dB
• pomieszczenia administracyjne z wewnętrznymi źródłami hałasu - 45 dB.

Według zaleceń międzynarodowych (norma międzynarodowa ISO 9241-6 dotycząca wymagań ergonomicznych dla stanowisk pracy z komputerami) w przypadku wykonywania trudnych i złożonych zadań równoważny poziom dźwięku A nie powinien przekraczać wartości 35 – 55 dB.

Aby uniknąć negatywnych skutków działania hałasu należy dążyć do jego ograniczenia do możliwie najniższego poziomu z uwzględnieniem postępu technicznego i dostępnych środków techniczno-organizacyjnych, z priorytetem środków redukcji hałasu u źródła. Przy zakupie wyposażenia i urządzeń do pomieszczeń pracy i budynku należy zwracać uwagę na informacje dotyczące emisji hałasu, podane w dokumentacji technicznej, certyfikacie lub deklaracji zgodności (jeśli wyroby podlegają obowiązkowi certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczania tym znakiem lub obowiązkowi wystawiania przez producenta deklaracji zgodności z wymaganiami zawartymi w przepisach i normach technicznych).  Należy dodać, że nowoczesne komputery posiadające zagraniczne certyfikaty (np. TCO’99) odznaczają się m.in. małą emisją hałasu.

Jeśli nie jest możliwa redukcja hałasu u źródła jego powstawania, należy stosować środki ograniczające hałas na drodze jego propagacji. I tak hałaśliwe urządzenia sieci komputerowej i inne urządzenia  emitujące nadmierny hałas należy sytuować poza pomieszczeniami chronionymi czyli pomieszczeniami do pracy umysłowej wymagającej silnej koncentracji uwagi. Należy zapewnić w tych pomieszczeniach odpowiednią izolacyjność akustyczną ścian i przegród (zwłaszcza ścian zewnętrznych - jeśli występuje problem hałasu od źródeł zewnętrznych). Dla stworzenia wła-ściwego klimatu akustycznego w pomieszczeniach pracy, w miarę potrzeby, można stosować adaptacje akustyczne ścian i stropu pomieszczenia, kształtując w ten sposób czas pogłosu pomieszczenia.

Dalsze bardziej szczegółowe wytyczne ograniczenia hałasu można znaleźć w piśmiennictwie i normach technicznych.