Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Środki organizacyjne | Środki ochrony zbiorowej | Środki ochrony indywidualnej | Profilaktyka medyczna

Środki ochrony zbiorowej przed zagrożeniem czynnikami chemicznymi w środowisku pracy

Eliminowanie lub ograniczanie zagrożenia czynnikami chemicznymi występującymi w środowisku pracy w postaci gazów, cieczy, czy też ciał stałych na stanowiskach pracy powinno być prowadzone przede wszystkim z wykorzystaniem różnych typów środków ochrony zbiorowej, których stosowanie – zgodnie z dyrektywą 89/656 EWG – jest priorytetowe w stosunku do stosowania środków ochrony indywidualnej.
Środki ochrony zbiorowej przed zagrożeniem czynnikami chemicznymi występującymi w postaci gazów, par lub aerozoli obejmują wentylację mechaniczną ogólną oraz wentylację mechaniczną miejscową, wyposażoną w odpowiednie układy do oczyszczania powietrza z par i gazów (sorbenty) oraz cząstek stałych i ciekłych (filtry powietrza). Ogólne przepisy, dotyczące wentylacji pomieszczeń w zakładach pracy, są określone w rozporządzeniu ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 czerwca 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy).
Celem wentylacji mechanicznej, polegającej na ciągłej lub okresowej wymianie powietrza w pomieszczeniach, jest:

  • poprawa stanu i składu powietrza na stanowiskach pracy zgodnie z wymaganiami, dotyczącymi higieny (ochrona zdrowia człowieka) i technologii (konieczność uzyskiwania produktów o określonych własnościach)
  • regulacja parametrów powietrza w pomieszczeniach, takich jak: stężenie czynników chemicznych i pyłów, temperatura, wilgotność oraz prędkość i kierunek ruchu powietrza.

Szczególnie istotne jest zastosowanie właściwej wentylacji miejscowej, która wychwytuje, odciąga i oczyszcza powietrze z czynników chemicznych emitowanych na stanowiskach pracy, w celu zapobiegnięcia ich rozprzestrzenianiu się w całym pomieszczeniu i zmniejszania ryzyka zawodowego pracowników nie tylko zatrudnionych na tych stanowiskach, na których są one emitowane, ale również pracowników zatrudnionych na innych stanowiskach zlokalizowanych w pomieszczeniu pracy.
Urządzenia wychwytujące zanieczyszczenia powinny stanowić nieodłączną część osłon i muszą posiadać wszelkie ich cechy (wytrzymałość mechaniczna itd.) Układy wychwytywania nie mogą być powodem powstawania innych zagrożeń, zarówno w typowych fazach ich użytkowania, jak również w fazie ustawiania i konserwacji maszyny i układu wychwytującego.
Wyróżnia się trzy podstawowe typy układów wychwytujących:
  • układy wychwytujące, obudowujące: zestawy osłon lub kabiny otaczające strefę emisji w taki sposób, aby wszelkie działania związane z rozpraszaniem się powstających zanieczyszczeń odbywały się wewnątrz zamkniętej przestrzeni,
  • układy wychwytujące, zasysające: umieszczone blisko źródła, powinny wymusić strumień powietrza w strefie emisji, aby porwać zanieczyszczone powietrze do systemu zasysania; kryterium, które należy zachować, jest prędkość porywania w punkcie emisji zanieczyszczeń,
  • układy wychwytujące, zbierające: umieszczone w pobliżu źródła, mogą być stosowane wyłącznie w przypadku, gdy zanieczyszczenia są samorzutnie wciągane do układu wychwytującego w wyniku procesów roboczych; rola wentylatora ogranicza się do usuwania na bieżąco zanieczyszczonego powietrza.

Dbałość o środowisko naturalne i o środowisko pracy wymaga stosowania odpowiednich filtrów do oczyszczania powietrza z zanieczyszczeń emitowanych na stanowiskach pracy.
W przypadku braku możliwości wprowadzenia środków ochrony zbiorowej należy stosować odpowiednio dobrane środki ochrony indywidualnej.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP