Usuwanie obornika i gnojowicy

Obornik jest mieszaniną ściółki oraz płynnych i stałych odchodów zwierzęcych. W systemie ściołowym rozkładanie ściółki i usuwanie obornika to najważniejsze i najbardziej pracochłonne czynności związane z obsługą zwierząt. Usuwanie obornika może być ręczne lub, w większych chlewniach, mechaniczne. Przy ręcznym usuwaniu obornika najprostszymi urządzeniami stosowanymi w gospodarstwach rolnych są taczki, wózki i jednotorowe kolejki podwieszane. W chlewniach o dużej obsadzie i w fermach tuczu trzody chlewnej stosuje się ładowarki ciągnikowe lub samojezdne oraz różnego rodzaju przenośniki i szufle mechaniczne z napędem elektrycznym, usuwające obornik z pomieszczeń na płytę gnojową.



Sprzęt do usuwania obornika należy używać zgodnie z przeznaczeniem oraz instrukcjami obsługi dostarczonymi przez producenta. W strefie pracy maszyn i urządzeń stosowanych do usuwania obornika nie mogą znajdować się osoby postronne. To zalecenie jest ważne, gdyż w przypadku zerwania się stalowej liny istnieje duże ryzyko ciężkich urazów u ludzi przebywających w strefie pracy maszyn.

Gnojowica, będąca mieszaniną obornika i moczu zwierząt, jest nawozem płynnym. Mechanizacja procesu jej usuwania jest stosunkowo łatwa i z tego względu system ten coraz częściej jest stosowany, zwłaszcza w większych fermach.

Transport i usuwanie gnojowicy z pomieszczeń inwentarskich odbywają się samoczynnie w kanałach przykrytych rusztem, połączonych ze zbiornikiem na gnojowicę systemem kanałów lub rur.

Strefy składowania gnojowicy znajdują się najczęściej w pobliżu chlewni. Z uwagi na przemieszczających się w tych strefach ludzi,  powinny być oznakowane tablicami ostrzegawczymi o występowaniu niebezpiecznych dla zdrowia gazów oraz zagrożeniach pożarowych.

Wszystkie zbiorniki na gnojowicę należy zabezpieczyć przed dostępem do nich ludzi. Zbiorniki podziemne powinny mieć włazy o dużej wytrzymałości, najlepiej zamykane na klucz.




Zbiorniki naziemne powinny mieć zabezpieczenie w postaci ogrodzenia o wysokości ok. 180 cm wokół zbiornika. Ten sposób przechowywania gnojowicy jest uciążliwy dla otoczenia ze względu na przykry zapach ulatniających się gazów.



Osoby, które przebywają w strefach zagrożenia zatruciem gazami, powinny stosować maski ochronne. Prace w zbiornikach, szczególnie zamkniętych, należy wykonywać w zespole trzyosobowym, z wykorzystaniem szelek i lin asekuracyjnych. W czasie pracy dwie osoby pozostają na zewnątrz, asekurując osobę pracującą w strefie zagrożenia.