Obornik jest mieszanina sciolki oraz plynnych i stalych odchodow zwierzecych. W systemie sciolowym rozkladanie sciolki i usuwanie obornika to najwazniejsze i najbardziej pracochlonne czynnosci zwiazane z obsluga zwierzat. Usuwanie obornika moze byc reczne lub, w wiekszych chlewniach, mechaniczne. Przy recznym usuwaniu obornika najprostszymi urzadzeniami stosowanymi w gospodarstwach rolnych sa taczki, wozki i jednotorowe kolejki podwieszane. W chlewniach o duzej obsadzie i w fermach tuczu trzody chlewnej stosuje sie ladowarki ciagnikowe lub samojezdne oraz roznego rodzaju przenosniki i szufle mechaniczne z napedem elektrycznym, usuwajace obornik z pomieszczen na plyte gnojowa.
Strefa pracy urzadzen do usuwania obornika
Sprzet do usuwania obornika nalezy uzywac zgodnie z przeznaczeniem oraz instrukcjami obslugi dostarczonymi przez producenta. W strefie pracy maszyn i urzadzen stosowanych do usuwania obornika nie moga znajdowac sie osoby postronne. To zalecenie jest wazne, gdyz w przypadku zerwania sie stalowej liny istnieje duze ryzyko ciezkich urazow u ludzi przebywajacych w strefie pracy maszyn.
Gnojowica, bedaca mieszanina obornika i moczu zwierzat, jest nawozem plynnym. Mechanizacja procesu jej usuwania jest stosunkowo latwa i z tego wzgledu system ten coraz czesciej jest stosowany, zwlaszcza w wiekszych fermach.
Transport i usuwanie gnojowicy z pomieszczen inwentarskich odbywaja sie samoczynnie w kanalach przykrytych rusztem, polaczonych ze zbiornikiem na gnojowice systemem kanalow lub rur.
Strefy skladowania gnojowicy znajduja sie najczesciej w poblizu chlewni. Z uwagi na przemieszczajacych sie w tych strefach ludzi, powinny byc oznakowane tablicami ostrzegawczymi o wystepowaniu niebezpiecznych dla zdrowia gazow oraz zagrozeniach pozarowych.
Wszystkie zbiorniki na gnojowice nalezy zabezpieczyc przed dostepem do nich ludzi. Zbiorniki podziemne powinny miec wlazy o duzej wytrzymalosci, najlepiej zamykane na klucz.
Zamykany wlaz podziemnego zbiornika na gnojowice
Zbiorniki naziemne powinny miec zabezpieczenie w postaci ogrodzenia o wysokosci ok. 180 cm wokol zbiornika. Ten sposob przechowywania gnojowicy jest uciazliwy dla otoczenia ze wzgledu na przykry zapach ulatniajacych sie gazow.
Ogrodzenie zbiornika naziemnego
Osoby, ktore przebywaja w strefach zagrozenia zatruciem gazami, powinny stosowac maski ochronne. Prace w zbiornikach, szczegolnie zamknietych, nalezy wykonywac w zespole trzyosobowym, z wykorzystaniem szelek i lin asekuracyjnych. W czasie pracy dwie osoby pozostaja na zewnatrz, asekurujac osobe pracujaca w strefie zagrozenia.