Rada Europy jest organizacją międzynarodową o zasięgu lokalnym ograniczającym się do Europy. Powstała w 1949 r. jako organizacja, której celem jest działanie w kierunku jedności europejskiej przez inicjatywy na rzecz demokracji, praw człowieka, a także rozwijanie świadomości i kultury europejskiej. Polska została członkiem Rady Europy w listopadzie 1991 r. Rada Europy swoje zadania wypełnia przez ustanawianie aktów prawa międzynarodowego, z których podstawowe znaczenie dla prawa pracy, a tym samym dla bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia, ma ustanowiona w 1961 r. Europejska Karta Społeczna wraz z protokołami dodatkowymi.
Mimo że Karta jest aktem prawa międzynarodowego i obowiązuje w państwach członkowskich, podobnie jak konwencje MOP, dopiero po jej ratyfikowaniu - to różni się ona od konwencji przede wszystkim trybem ratyfikacji oraz sposobem kontroli realizacji przez państwa członkowskie ratyfikowanej Karty. Różnica polega na tym, że przystępując do ratyfikacji Karty, państwo członkowskie nie musi ratyfikować wszystkich jej zapisów, a jedynie zapisy zawarte w tzw. trzonie normatywnym II części Karty, a więc artykuły: 1, 5, 6, 12, 13, 16 i 19, spośród których państwo musi wybrać co najmniej 5, którymi będzie związane (część I jako deklaratywna obowiązuje wszystkie państwa, zamierzające ratyfikować Kartę). Poza pięcioma, które państwo członkowskie musi wybrać z „trzonu normatywnego”, musi przyjąć też zobowiązania dodatkowej liczby artykułów z części II, tak aby liczba artykułów, którymi zamierza związać się państwo członkowskie, nie była mniejsza niż 10. Nie jest również konieczne przyjęcie całych artykułów, można przyjąć jedynie poszczególne paragrafy wybranych artykułów, przy czym w takim przypadku liczba paragrafów nie może być mniejsza niż 45. Po ratyfikowaniu Karty państwa członkowskie mają obowiązek przedstawiania Radzie przepisów wdrażających zobowiązania ratyfikowanych zapisów Karty (Rada może zwrócić się również o sprawozdanie z przygotowania do wdrożenia nie ratyfikowanych jeszcze przez państwa członkowskie przepisów Karty). Sprawozdania te są przesyłane do Komitetu Niezależnych Ekspertów, który stwierdza zgodność lub brak zgodności prawa krajowego z Kartą, często przy tym określając zakres i znaczenie prawne ogólnikowych przepisów Karty. Podstawowym zapisem w Karcie, dotyczącym bezpieczeństwa i ochrony zdrowia jest art. 3 części I, w którym w celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, państwa ratyfikujące ten artykuł (Polska ratyfikując Kartę, przyjęła również zobowiązania wynikające z tego artykułu) zobowiązują się wydać przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, zapewnić środki kontroli stosowania tych przepisów oraz konsultować się, gdy zachodzi taka potrzeba, z organizacjami pracodawców i pracowników w sprawach środków zmierzających do poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy (Tab. nr 1).
Europejska Karta Społeczna
(Rzym 4 listopada 1950 r.)
ratyfikowana przez Polskę w czerwcu 1997 r.
|
W celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, Układające się Strony zobowiązują się do:
- wydać przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy;
- zapewnić środki kontroli stosowania tych przepisów;
- konsultować się, gdy zachodzi potrzeba, z organizacjami pracodawców i pracowników w sprawach środków zmierzających do poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy.
|
Tab. nr 1
