Uprząż jest składnikiem systemu chroniącego przed upadkiem z wysokości, pozostającym w bezpośrednim kontakcie z ciałem człowieka.

Według postanowień Polskiej Normy PN-EN 363 szelki bezpieczeństwa spełniające wymagania Polskiej Normy PN-EN 361 są jedynym rodzajem uprzęży przeznaczonym do powstrzymywania spadania człowieka z wysokości. Takie wymaganie użytkowe wynika z badań, które wykazały, że jedynie konstrukcja szelek bezpieczeństwa jest w stanie zagwarantować bezpieczeństwo człowiekowi podczas wyhamowywania spadania przez podzespół łącząco-amortyzujący.

Do głównych zadań szelek bezpieczeństwa należą:

rozłożenie sił dynamicznych, działających na ciało człowieka podczas powstrzymywania spadania, w sposób zmniejszający ryzyko wystąpienia obrażeń, nadanie ciału człowieka odpowiedniej pozycji podczas powstrzymywania spadania w celu uniknięcia uszkodzeń organów wewnętrznych oraz kręgosłupa, nadanie ciału człowieka odpowiedniej pozycji po powstrzymaniu spadania w celu umożliwienia bezpiecznego i (o ile to możliwe) wygodnego oczekiwania na pomoc.

Aby szelki bezpieczeństwa spełniały powyższe zadania w skład ich konstrukcji muszą wchodzić co najmniej pasy barkowe połączone z pasami udowymi i grzbietowa lub piersiowa klamra zaczepowa. Szelki bezpieczeństwa powinny być konstruowane z taśm włókienniczych o własnościach odpowiadających własnościom włókien poliamidowych lub poliestrowych. Taśmy stosowane na pasy szelek, które przenoszą obciążenia podczas powstrzymywania spadania, powinny posiadać szerokość co najmniej 40mm. Konstrukcja szelek powinna zapewniać możliwość dopasowania do sylwetki użytkownika.

Oprócz wymienionych głównych wspólnych cech konstrukcyjnych szelki mogą posiadać rozwiązania preferujące je do ściśle określonych zastosowań a co za tym idzie do współpracy z różnymi podzespołami łącząco-amortyzującymi. Rozwiązania te wiążą się z zastosowaniem określonych klamer zaczepowych, pasa piersiowego, pasa biodrowego, klamer regulacyjnych, poduszek przeciwuciskowych, itp. Przykładową konstrukcję szelek bezpieczeństwa przedstawiono na poniższym rysunku.

 

Rysunek. Przykład konstrukcji szelek bezpieczeństwa

1 - grzbietowa klamra zaczepowa, 2 - piersiowa klamra zaczepowa, 3 - klamra pasa biodrowego, 4 - pas biodrowy

Na szczególną uwagę w przedstawionych szelkach zasługuje pas biodrowy wyposażony w dwie klamry zaczepowe usytuowane po bokach. Klamry te służą do dołączania linki opasującej. Linka opasująca w połączeniu z pasem biodrowym umożliwia wykonywanie pracy w podparciu np. na słupach żerdziowych.

Należy pamiętać, że pas biodrowy nie może być stosowany do powstrzymywania swobodnego spadania a co za tym idzie do jego klamer zaczepowych nie wolno dołączać podzespołu łącząco-amortyzującego.

Szelki bezpieczeństwa mogą posiadać również dodatkowe elementy umożliwiające ich stosowanie w systemach zabezpieczających przed rozpoczęciem spadania, do pracy w zawieszeniu, itp.