Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Strona ogólna | Artykuły | Nowości wydawnicze | Bibliografia (CIOP) | Kontakt | Usługi | Interesujące odnośniki


Wartości dopuszczalne NDS/NDN - Informacje ogólne

Realizując postanowienia Dyrektywy WE został w Polsce zorganizowany system ustalania normatywów higienicznych, którego funkcjonowanie zapoczątkowali w 1983 r. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz Minister Zdrowia i Opieki Społecznej. Międzyresortowa Komisja do Spraw Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy  powołana przez Prezesa Rady Ministrów  jest głównym ogniwem tego systemu. Komisji przewodniczy prof. dr hab. med. Danuta Koradecka , a w jej skład wchodzą przedstawiciele resortów: zdrowia, pracy, przemysłu i ochrony środowiska oraz instytucji naukowych, pracodawców i związków zawodowych. Sekretarzem Komisji jest dr Jolanta Skowroń
  • Do uprawnień Komisji należy:
    • rozpatrywanie i opiniowanie propozycji dotyczących wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy,
    • opracowywanie i wydawanie w miarę potrzeby ekspertyz dotyczących wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy,
    • przedstawianie Ministrowi Pracy i Polityki Socjalnej własnych wniosków dotyczących wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy w celu aktualizacji ich wykazu.


  • Międzyresortowa Komisja ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia  w Środowisku Pracy w celu realizacji swoich zadań powołała dwa zespoły ekspertów:
    • Zespół Ekspertów ds. Czynników Chemicznych z Grupą ds. Aerozoli Przemysłowych (działający przy Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi);
    • Zespół Ekspertów ds. Czynników Fizycznych (działający przy Instytucie Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu).


  • W skład grup ekspertów wchodzą specjaliści z całej Polski reprezentujący potencjał badawczy wszystkich ośrodków naukowych: klinicyści, toksykolodzy, biochemicy, epidemiolodzy, morfolodzy, chemicy, fizycy, analitycy i lekarze przemysłowi.


  • Propozycje wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń są przygotowywane są przez zespoły ekspertów w formie dokumentacji. Dokumentacja dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego zawiera informacje dotyczące: identyfikacji czynnika szkodliwego, właściwości fizykochemicznych, narażenia zawodowego, szkodliwych efektów u ludzi i zwierząt, danych toksykokinetycznych i toksykodynamicznych, zależności efektu toksycznego od poziomu narażenia, uzasadnienia proponowanej wartości normatywu, metody oznaczania na stanowisku pracy oraz badań okresowych i zaleceń profilaktycznych. Przy opracowywaniu dokumentacji eksperci korzystają z orginalnych materiałów bibliograficznych, otrzymywanych z komputerowych baz informacyjnych, np. Toxline, Medline, Chemical Abstracts, z dokumentacji opracowanych w USA, Niemczech, Szwecji, z materiałów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (IARC) oraz  wielu czasopism i niepublikowanych dokumentów.


  • Wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS, NDSCh lub NDSP)  i najwyższych dopuszczalnych natężeń (NDN) czynników szkodliwych dla zdrowia są określane dwuetapowo. Zespoły Ekspertów Międzyresortowej Komisji  dokonują oceny merytorycznej dokumentacji opracowanych przez poszczególnych ekspertów oraz ustalają propozycje wartości normatywów higienicznych wyłącznie biorąc pod uwagę kryteria zdrowia oraz ocenę ryzyka zdrowotnego.


  • Propozycje wartości NDS i NDN wraz z dokumentacjami przedstawiane są na posiedzeniu Międzyresortowej Komisji. Następnie w formie wniosku zostają skierowane do Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Po zatwierdzeniu wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy są publikowane w Dziennku Ustaw w formie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej ( obecnie obowiązujące Dz. U. Nr 217, poz. 1833 z dnia 29 listopada 2002 r.) . Są to wartości prawnie obowiązujące dla wszystkich gałęzi gospodarki narodowej. Stanowią one podstawowe kryterium oceny narażenia  i ryzyka zawodowego związanego z obecością szkodliwych czynników w środowisku pracy oraz wytyczne dla projektantów nowych i modernizowanych technologii i wyrobów.


  • Międzyresortowa Komisja wydaje czasopismo - Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, w którym są publikowane rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej, dokumentacje dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego oraz artykuły poglądowe. Znajomość danych zawartych w pełnych dokumentacjach dotyczących oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka jest niezbędna do ustalenia właściwej profilaktyki medycznej i podejmowania przez zarządzających bezpieczeństwem i higieną pracy w przdsiębiorstwach odpowiednich działań korygujących w celu poprawy warunków pracy.


  • Wydawnictwem Międzyresortowej Komisji jest poradnik Czynniki szkodliwe w środowisku pracy – wartości dopuszczalne . Zawiera on:
    • wykazy aktualnych najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych w środowisku pracy, określone rozporządzeniem ministra pracy i polityki społecznej,
    • wartości dopuszczalne narażenia zawodowego określone w innych przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy oraz normach higienicznych,
    • metody pomiaru i oceny narażenia zawodowego na poszczególne czynniki w środowisk pracy,
    • podstawowe zasady profilaktyki.


Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP

Uwaga !
Aktualne wartości dopuszczalne NDN/NDS czynników szkodliwych można znaleźć w bazie danych CZYNNIKI systemu SINDBAD wraz z krótką charakterystyką czynników oraz sugestiami zastosowania odpowiednich środków ochrony indywidualnej

zobacz

Tabele aktualnych wartości dopuszczalnych NDN/NDS dostępne są także na stronie www.wypadek.pl

zobacz

Międzynarodowa baza danych wartości dopuszczalnych czynników chemicznych. Baza GESTIS opracowana przez Niemiecki Instytut Bezpieczeństwa Zawodowego i Zdrowia (BGIA) zawiera wartości dopuszczalnych stężeń w powietrzu środowiska pracy dla ok. 1000 substancji chemicznych ustalone w państwach członkowskich UE, przez Komisję Europejską oraz w USA

zobacz