HEPTAN-2-ON C7H14O 0346
1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI
Nazwa i synonimy:
polskie: heptan-2-on, keton n-amylowometylowy, metylo-n-amyloketon
angielskie: methyl amyl ketone, methyl pentyl ketone, 2-heptanone
niemieckie: Methyl-n-amylketon, Heptanon-2, Methyl pentyl keton
francuskie: amylméthylketone, heptanone-2, méthylpentylcétone
rosyjskie: гептанон-2,метил-н-амиловыйкетон,метилпентилкетон
Nazwa IUPAC: heptan-2-one
Wzór chemiczny: CH3(CH2)4COCH3
2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH
Heptan-2-on – substancja podstawowa
| Klasyfikacja substancji: | | R10
Xn; R20/22 |
| | |
| Numer CAS: | 110-43-0 |
| Numer UN (ONZ) | 1110 |
| Numer RTECS | MJ 5075000 |
| Numer indeksowy: | 606-024-00-3 |
| Numer WE (EINECS): | 203-767-1 |
3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
Łatwo palna, szkodliwa ciecz. Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połknięciu.
4. PIERWSZA POMOC
Niezbędne leki: tlen.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w dowolnej pozycji.
Chronić przed utratą ciepła. W razie duszności podawać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać strzykawką przez cewnik wydzielinę z nosa i jamy ustnej.
Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę.
Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczny oddech metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Przy zaburzeniach oddychania zaintubować, prowadzić oddech za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Kontynuować podawanie tlenu. Założyć stałą drogę dożylną.
Kontrolować akcję serca ( EKG). Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, myć skórę dużą ilością wody, najlepiej bieżącej o temperaturze pokojowej.
Pomoc lekarska
W zależności od lokalizacji i rozległości zmian zapewnić konsultację dermatologiczną.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej, około 15 minut (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki). Wezwać lekarza.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska
Zapewnić konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Natychmiast po połknięciu poszkodowany powinien sam prowokować wymioty.
Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Założyć stałą drogę dożylną.
Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU
Klasa temperaturowa: T1
Grupa wybuchowości: nie ustalona
Kod HAZCHEM: 3
Szczególne zagrożenia
Łatwo palna, szkodliwa ciecz. Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem. Pary są cięższe od powietrza, gromadzą się przy powierzchni ziemi i w dolnych częściach pomieszczeń. Zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą eksplodować.
Zalecenia ogólne
Zawiadomić otoczenie o awarii.
Usunąć z obszaru zagrożenia wszystkie osoby niebiorące udziału w likwidowaniu awarii.
Wezwać Państwową Straż Pożarną i Policję Państwową.
Pożar
Produkty spalania: woda, tlenki węgla.
Środki gaśnicze: dwutlenek węgla, proszki gaśnicze, piany odporne na alkohol, woda – prądy rozproszone.
Mały pożar: gasić gaśnicą proszkową lub śniegową (dwutlenek węgla).
Duży pożar: palące się zbiorniki lub rozlewiska gasić pianąlub rozproszonymi prądami wody; nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnięcieczy.
Zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodąz bezpiecznej odległości; jeśli to możliwe, usunąć je z obszaru zagrożenia.
Nie dopuścić do przedostania się ścieków po gaszeniu pożaru do kanalizacji iwód.
Specjalne wyposażenie ochronne
Nałożyć odzież ochronną z aparatem izolującym drogi oddechowe.
6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA
Zalecenia ogólne
Jak podano w punkcie 5.
Wyciek
Uwaga: obszar zagrożony wybuchem.
Usunąć źródła zapłonu (ugasić otwarty ogień, ogłosić zakaz palenia); zabezpieczyć studzienki ściekowe; unikać bezpośredniego kontaktu z uwalniającą się substancją; unikać wdychania par; pary rozcieńczać rozproszonymi prądami wody; jeśli to możliwe, zlikwidować wyciek (zamknąć dopływ cieczy, uszczelnić, uszkodzone opakowanie umieścić w opakowaniu awaryjnym); w razie dużego wycieku miejsce gromadzenia się cieczy obwałować, zebraną ciecz odpompować; małe ilości rozlanej cieczy przysypać niepalnym materiałem chłonnym, zebrać do zamykanego pojemnika, a zanieczyszczoną powierzchnię spłukać wodą
7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE
Wymagania dotyczące wentylacji
Niezbędna wentylacja miejscowa wywiewna usuwająca pary z miejsc ich emisji oraz wentylacja ogólna pomieszczenia.
Otwory zasysające wentylacji miejscowej przy płaszczyźnie roboczej lub poniżej.
Wywiewniki wentylacji ogólnej w górnej części pomieszczenia oraz przy podłodze.
Instalacje wentylacyjne muszą odpowiadać warunkom ustalonym ze względu na niebezpieczeństwopożaru lub wybuchu.
Postępowanie z substancją: podczas stosowania nie jeść, nie pić, unikać kontaktu z substancją; unikać wdychania par; przestrzegać zasad higieny osobistej; stosować środki ochrony indywidualnej (jak podano w punkcie 8); pracować w dobrze wentylowanych pomieszczeniach, nie używać otwartego ognia, nie palić, nie używać narzędzi iskrzących; chronić zbiorniki przed nagrzaniem.
Magazynowanie: przechowywać w oryginalnych właściwie oznakowanych, szczelnie zamkniętych opakowaniach, w chłodnym, suchym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu magazynowym, wyposażonym w instalację elektryczną i wentylacyjną w wykonaniu przeciwwybuchowym. Przechowywać z dala od źródeł ciepła i zapłonu oraz reduktorów.
8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Najwyższe dopuszczalne stężenia
| NDS | 238 mg/m3 |
| NDSCh | 475 mg/m3 |
| NDSP | nieustalone |
| WE-IOELV | 238 mg/m3 |
| WE-STEL | 475 mg/m3 |
Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy
Nie ma metod znormalizowanych (PN) ani zalecanych przez NIOSH i OSHA.
Dopuszczalne stężenie w materiale biologicznym
DSB – nieustalone
Wymagania dotyczące środków ochrony indywidualnej
Gdy stężenie substancji jest ustalone i znane, doboru środków ochrony indywidualnej należy dokonywać z uwzględnieniem stężenia substancji występującego na danym stanowisku pracy, czasu narażenia, czynności wykonywanych przez pracownika oraz zaleceń podanych przez producenta środka ochrony indywidualnej.
Stosować odzież ochronną wykonaną z materiałów powlekanych vitonem, butylem,hypalonem lub układem materiałów viton/butyl; rękawice ochronne wykonane z butylu;obuwie z neoprenu; gogle chroniące przed kroplami cieczy (w przypadku skompletowaniaz półmaską); sprzęt ochrony układu oddechowego: półmaskę skompletowaną z pochłaniaczemtypu A (do 20 NDS) lub maskę skompletowaną z pochłaniaczem typu A (do 100 NDS).Klasę pochłaniacza należy dobierać w zależności od stężenia objętościowego związku:do 0,1% obj. – A1; 0,1 ÷ 0,5% obj. – A2; 0,5 ÷ 1% obj. – A3. W razie niedoborutlenu (stężenie poniżej 17% obj.) lub gdy stężenie związku przekracza 1% obj.,stosować autonomiczny lub stacjonarny sprzęt izolujący.
W strefie zagrożonej wybuchem stosować odzież, rękawice i obuwie w wersji antyelektrostatycznej.
W sytuacji awaryjnej lub gdy stężenie substancji na stanowisku nie jest znane,stosować środki ochrony indywidualnej izolujące organizm (kombinezon gazoszczelnyskompletowany z izolującym sprzętem ochrony układu oddechowego).
9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Właściwości podstawowe
| Masa cząsteczkowa: | 114,2 |
| Stan skupienia w temp. 20°C: | ciecz |
| Barwa: | bezbarwna |
| Zapach: | intensywny, owocowy |
| Temperatura topnienia: | -35°C |
| Temperatura wrzenia: | 150,4°C |
| Temperatura zapłonu: | 49°C |
| Temperatura samozapłonu: | 533°C |
| Dolna granica wybuchowości: | 1,1% obj. |
| Górna granica wybuchowości: | 7,9% obj. |
| Stężenie stechiometryczne: | 2,06% obj. |
| Gęstość w temp. 20°C: | 0,81 g/cm3 |
| Gęstość par względem powietrza: | 3,94 |
| Prężność par: | |
| - w temp. 20°C: | 1,5 hPa |
| - w temp. 30°C: | 2,8 hPa |
| Stężenie pary nasyconej: | |
| - w temp. 20°C: | 7,0 g/m3 |
| - w temp. 30°C: | 13 g/m3 |
| Rozpuszczalność w wodzie: | rozpuszcza się bardzo słabo |
| Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: | rozpuszcza się w eterze etylowym, alkoholu etylowym, |
Właściwości dodatkowe
| Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: | 1,4086 |
| Lepkość w temp. 1°C: | 1,1 mPa•s |
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Stabilność: w normalnych warunkach stosowania i magazynowania substancja stabilna.
Warunki, jakich należy unikać: otwarty ogień, źródła ciepła, źródła zapłonu.
Materiały, jakich należy unikać: niebezpiecznie reaguje z silnymi utleniaczami, nieorganicznymi kwasami, zasadami, aminami, izocyjanianami. Może zmiękczać niektóre tworzywa sztuczne.
Niebezpieczne produkty spalania/rozkładu: w środowisku pożaru wydzielają tlenki węgla.
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Klasa toksyczności
Substancja łatwo palna, szkodliwa wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczymlub mutagennym.
Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego na ludzi przez IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu – 4,26 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) – 1670 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) – brak danych
LD50 (królik, skóra) – 12600 mg/kg
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja szkodliwa, drażniąca i działająca narkotycznie.
Drogi wchłaniania: układ oddechowy, skóra, przewód pokarmowy.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci par wywołuje łzawienie oczu, ból i zawroty głowy, mdłości, wymioty, zaburzenia widzenia, senność, śpiączkę.
Skażenie skóry może wywołać miejscowe podrażnienie – zaczerwienienie.
Skażenie oczu wywołuje ból i łzawienie, zaczerwienienie spojówek.
Drogą pokarmową wywołuje podrażnienie błony śluzowej jamy ustnej, nudności, wymioty, ból brzucha, biegunkę oraz objawy jak w zatruciu inhalacyjnym.
Objawy zatrucia przewlekłego: narażenie może prowadzić do uszkodzenia wątroby i nerek, kaszlu, uszkodzenia centralnego układu nerwowego.
12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Dopuszczalne/alarmowe poziomy substancji w powietrzu: nieustalone
Wartości graniczne wskaźników jakości wody w klasach wód powierzchniowych: nieustalone
Najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń dla oczyszczonych ścieków przemysłowych: nieustalone
Dopuszczalne masy niektórych substancji szczególnie szkodliwych, które mogą być odprowadzane w oczyszczonych ściekach przemysłowych: nieustalone
Stężenia toksyczne dla wodnych organizmów zwierzęcych i roślinnych
Dane do klasyfikacji
Toksyczność ostra (LC50/96 h) dla ryb – brak danych
Toksyczność ostra (EC50/48 h) dla skorupiaków – brak danych
Hamowanie wzrostu glonów (IC50/72 h) – brak danych
Hamowanie wzrostu kolonii bakterii – brak danych
Inne dane
Graniczne stężenie toksyczne dla:
– glonów Scenedesmus quadricauda – 125 mg/l
– bakterii Pseudomonas putida – 115 mg/l
13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI
Klasyfikacja odpadu: odpowiednia do miejsca wytworzenia na podstawie kryteriów zawartych w obowiązujących przepisach.
Postępowanie z odpadem
Nie usuwać do kanalizacji. Nie składować na wysypiskach komunalnych. Rozważyć możliwość wykorzystania. Odzysk lub unieszkodliwienie odpadowego produktu przeprowadzać zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Zalecany sposób unieszkodliwiania odpadu: przekształcenie termiczne/przekształcenie biologiczne/przekształcenie fizyczno-chemiczne/składowanie.
Postępowanie z opróżnionymi opakowaniami
Opakowania jednorazowego użytku przekazać do upoważnionego odbiorcy odpadów. Odzysk (recykling) lub unieszkodliwianie przeprowadzać zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Opakowania wielokrotnego użytku, jeśli to konieczne po uprzednim oczyszczeniu, mogą być dalej stosowane.
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE
Substancja podlega przepisom dotyczącym przewozu materiałów niebezpiecznych.
| Numer rozpoznawczy materiału UN(ONZ): | 1110 |
| Prawidłowa nazwa przewozowa: | KETON n-AMYLOWOMETYLOWY |
| Klasa: | 3 |
| Kod klasyfikacyjny: | F1 |
| Grupa pakowania: | III |
| Instrukcje pakowania: | P001, IBC03, LP01, R001 |
| Numer rozpoznawczy zagrożenia: | 30 |
| Oznakowanie sztuk przesyłki: | "UN 1110", |
Oznakowanie środków transportu:
pojazdy samochodowe:
wagony:
cysterny:
|
15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
Oznakowanie opakowania
Identyfikacja: heptan-2-on
Numer WE (EINECS): 203-767-1 Oznakowanie WE
Znaki ostrzegawcze:
Produkt szkodliwy(Xn)
Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia (R):
R10 – produkt łatwo palny
R20/22 – działa szkodliwie przez drogi oddechowe i popołknięciu
Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania (S):
R2 – chronić przed dziećmi
R24/25 – unikać zanieczyszczenia skóry i oczu
Przepisy krajowe
Jak podano w załączniku 6.
16. INNE INFORMACJE
Wykaz zwrotów R wskazujących rodzaj zagrożenia:
R10 – Produkt łatwo palny.
R20/22 – Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połknięciu.
| Numer rejestracyjny: | 0346 |
Jednostka zatwierdzająca: | Rada Programowa |
