FURFURAL C5H4O2 0207
(2-FURALDEHYD)
1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI
Nazwa i synonimy:
polskie: furfural, furfurol, furaldehyd, 2-furaldehyd, aldehyd 2-furfurylowy, 2-formylofuran
angielskie: furfural, furfurol, furaldehyde
niemieckie: Furfural, Furfurol, Furanaldehyde
francuskie: furfural, furfurol, furaldéhyde
rosyjskie: фурфурол
Nazwa wg IUPAC: 2-carboxaldehydefurane
Wzór chemiczny:
2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH
Furfural – substancja podstawowa
Klasyfikacja substancji: | | Rakotw. Kat. 3; R40 T; R23/25 Xn; R21 Xi; R36/37 |
| |
Numer CAS: | 98-01-1 |
Numer UN (ONZ) | 1199 |
Numer RTECS | LT7000000 |
Numer indeksowy: | 605-010-00-4 |
Numer WE (EINECS): | 202-627-7 |
3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
Substancja toksyczna, szkodliwa i drażniąca. Ograniczone dowody działania rakotwórczego. Działa toksycznie przez drogi oddechowe i po połknięciu. Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą. Działa drażniąco na oczy i drogi oddechowe.
4. PIERWSZA POMOC
Niezbędne leki: tlen, Atrovent do inhalacji, deksametazon do podawania inhalacyjnego (np. Auxiloson), hydrokortyzon, furosemid, pyralgina do podawania pozajelitowego.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: tlenoterapia, postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. Podawać tlen, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Należy kontynuować podawanie tlenu. Założyć stałą drogę dożylną... W razie duszności, z objawami spastycznymi oskrzelowymi, należy podać do inhalacji atrowent (1-2 rozpylenia); działa rozszerzająco na oskrzela po 3-5 minutach. W razie rozpoczynającego się obrzęku płuc podać inhalacyjnie deksametazon (np. Auxiloson) lub dożylnie hydrokortyzon, furosemid.
W każdym przypadku transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza bez przerywania leczenia, ze względu na zagrażający obrzęk płuc.
Nieprzytomny (zaburzenia świadomości)
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta lub za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Przy zaburzeniach oddychania zaintubować, prowadzić sztuczne oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają założenie stałej drogi dożylnej, podanie inhalacyjnie deksametazonu (np. Auxilosonu) lub dożylnie hydrokortyzonu, furosemidu.
Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza, z kontrolą układu krążenia i oddychania.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, zmyć skórę dużą ilością wody o temperaturze pokojowej najlepiej bieżącej. Nie stosować mydła.
Założyć na oparzenia jałowy opatrunek. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
W razie wskazań podać lek przeciwbólowy (np. pyralginę). W zależności od charakteru zmian i rozległości skażenia skóry transport do szpitala karetką PR w celu zapewnienia pomocy chirurgicznej oraz ze względu na możliwość wystąpienia objawów ogólnych.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Natychmiastowe płukanie oczu chłodną wodą, najlepiej bieżącą, przez co najmniej 15 minut. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska
Zapewnić pilną konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Podać do wypicia białko jaj kurzych, ewentualnie mleko. Poza tym nie podawać niczego doustnie. Nie prowokować wymiotów. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Założyć stałą drogę dożylną. Można podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Ze względu na zagrażające powikłania – transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU
Klasa temperaturowa: T2
Grupa wybuchowości: IIB
Kod HAZCHEM: 2W
Szczególne zagrożenia
Palna, toksyczna, drażniąca ciecz. Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem. Pary są cięższe od powietrza i gromadzą się przy powierzchni ziemi oraz w dolnych częściach pomieszczeń.
Zalecenia ogólne
Zawiadomić otoczenie o awarii.
Usunąć z obszaru zagrożenia wszystkie osoby niebiorące udziału w likwidowaniu awarii.
Wezwać Państwową Straż Pożarną i Policję Państwową.
Pożar
Środki gaśnicze: dwutlenek węgla, proszki gaśnicze, piany odporne na alkohol, woda – prądy rozproszone.
Mały pożar: gasić gaśnicą proszkową lub śniegową (dwutlenek węgla).
Duży pożar: palące się zbiorniki lub rozlewiska gasić pianą lub rozproszonymi prądami wody; nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnię cieczy.
Zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą; jeśli to możliwe, usunąć je z obszaru zagrożenia.
Specjalne wyposażenie ochronne
Nałożyć odzież ochronną gazoszczelną z aparatem izolującym drogi oddechowe
6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA
Zalecenia ogólne
Jak podano w punkcie 5.
Wyciek
Usunąć źródła zapłonu (ugasić otwarty ogień, ogłosić zakaz palenia i używania narzędzi iskrzących); zabezpieczyć kratki i studzienki ściekowe; unikać bezpośredniego kontaktu z uwalniającą się substancją; pary rozcieńczać rozproszonymi prądami wody; jeśli to możliwe, zlikwidować wyciek (zamknąć dopływ cieczy, uszczelnić, uszkodzone opakowanie umieścić w opakowaniu ochronnym); w razie dużego wycieku miejsce gromadzenia się cieczy obwałować, zebraną ciecz odpompować; małe ilości rozlanej cieczy przysypać niepalnym materiałem chłonnym, zebrać do zamykanego pojemnika; zanieczyszczoną powierzchnię spłukać wodą.
7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE
Wymagania dotyczące wentylacji
Niezbędna wentylacja miejscowa wywiewna usuwająca pary z miejsc ich emisji oraz wentylacja ogólna pomieszczenia. Otwory zasysające wentylacji miejscowej przy płaszczyźnie roboczej lub poniżej. Wywiewniki wentylacji ogólnej w górnej części pomieszczenia oraz przy podłodze. Instalacje wentylacyjne muszą odpowiadać warunkom ustalonym ze względu na niebezpieczeństwo pożaru lub wybuchu.
Postępowanie z substancją: podczas stosowania nie jeść, nie pić, unikać kontaktu z cieczą, unikać wdychania par, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzież i sprzęt ochronny (jak podano w punkcie 8), pracować w dobrze wentylowanych pomieszczeniach, nie używać iskrzących narzędzi, unikać działania na substancję otwartego ognia i wysokiej temperatury.
Magazynowanie: przechowywać w oryginalnych właściwie oznakowanych, szczelnie zamkniętych opakowaniach, w chłodnym, suchym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu magazynowym, wyposażonym w instalację elektryczną i wentylacyjną w wykonaniu przeciwwybuchowym. Przechowywać z dala od źródeł ciepła i zapłonu oraz utleniaczy.
8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Najwyższe dopuszczalne stężenia
NDS | 10 mg/m3 (2-furaldehyd) |
NDSCh | 40 mg/m3 |
NDSP | nieustalone |
Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy
PN-92/Z-04045 ark. 09 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości aldehydów. Oznaczanie aldehydu furfurylowego (furfuralu) na stanowiskach pracy metodą chromatografii gazowej.
Dopuszczalne stężenie w materiale biologicznym
DSB – nieustalone
Wymagania dotyczące środków ochrony indywidualnej
Gdy stężenie substancji jest ustalone i znane, doboru środków ochrony indywidualnej należy dokonywać z uwzględnieniem stężenia substancji występującego na danym stanowisku pracy, czasu narażenia, czynności wykonywanych przez pracownika oraz zaleceń podanych przez producenta środka ochrony indywidualnej.
Stosować odzież ochronną wykonaną z materiałów powlekanych (np. vitonem); rękawiceochronne powlekane (np. vitonem, kauczukiem neoprenowym lub z polialkoholu winylowego);obuwie ochronne całotworzywowe lub całogumowe; gogle chroniące przed kroplamicieczy (w przypadku skompletowania z półmaską); sprzęt ochrony układu oddechowego:półmaskę lub maskę skompletowaną z pochłaniaczem A. Klasę pochłaniacza należydobierać w zależności od stężenia objętościowego związku: do 0,1% obj. - A1;0,1 ÷ 0,5% obj. - A2; 0,5 ÷ 1% obj. - A3.
W razie niedoboru tlenu (stężenie poniżej 17% obj.) lub gdy stężenie związkuprzekracza 1% obj., stosować autonomiczny lub stacjonarny sprzęt izolujący.
W strefie zagrożonej wybuchem stosować odzież, rękawice i obuwie w wersji antyelektrostatycznej.
W sytuacji awaryjnej lub gdy stężenie substancji na stanowisku pracy nie jestznane, stosować środki ochrony indywidualnej izolujące organizm (kombinezon gazoszczelnyskompletowany z izolującym sprzętem ochrony układu oddechowego).
9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: | 96,1 |
Stan skupienia w temp. 20°C: | ciecz |
Barwa: | bezbarwna lub żółtawa |
Zapach: | podobny do zapachu migdałów |
Temperatura topnienia: | -36,5°C |
Temperatura wrzenia: | 161,7°C |
Temperatura zapłonu: | 61°C |
Temperatura samozapłonu: | 315°C |
Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem: |
- dolna: | 2,1% obj. |
- górna: | 19,3% obj. |
Stężenie stechiometryczne: | 4,03% obj. |
Gęstość w temp. 20°C: | 1,16 g/cm3 |
Gęstość par względem powietrza: | 3,3 |
Prężność par: | |
- w temp. 20°C: | 1,5 hPa |
- w temp. 30°C: | 3,1 hPa |
Stężenie pary nasyconej: | |
- w temp. 20°C: | 5,9 g/m3 |
- w temp. 30°C: | 12 g/m3 |
Rozpuszczalność w wodzie w temp. 20°C: | 8,3% wag. |
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: | rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze etylowym. |
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: | 397°C |
Ciśnienie krytyczne: | 5,5 MPa |
Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: | 1,5261 |
Lepkość w temp. 20°C: | 0,149 mPa•s |
Ciepło właściwe: | 1,74 J/(g•K) |
Ciepło parowania w temp. wrzenia: | 401,7 J/g |
Ciepło spalania: | -25,46 kJ/g |
Współczynnik podziału n-oktanol/woda (log): | 0,41 |
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Stabilność: w normalnych warunkach stosowania i magazynowania substancja stabilna.
Warunki, jakich należy unikać: źródła ciepła, źródła zapłonu, wysoka temperatura.
Materiały, jakich należy unikać: utleniacze, kwasy, zasady, oleje mineralne.
Niebezpieczne produkty spalania/rozkładu: brak.
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Klasa toksyczności
Substancja toksyczna, rakotwórcza (kat. 3), szkodliwa i drażniąca wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczymlub mutagennym.
Substancja nie może być sklasyfikowana jako rakotwórcza dla ludzi wg IARC (grupa3).
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu – 0,01 ÷ 2,5 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) – 65 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) – brak danych
LD50 (królik, szczur, skóra) – brak danych
TCL0 (człowiek, inhalacja) – 0,3 mg/m3
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja drażniąca, uczulająca, toksyczna dla ośrodkowego układu nerwowego.
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe, skóra, przewód pokarmowy.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci par w stężeniu 0,3 mg/m3 może wywołać łzawienie i ból oczu, zaczerwienienie spojówek, uczucie drapania w gardle, kaszel. W dużych stężeniach – senność z możliwością śpiączki, a po kilkunastu godzinach mogą wystąpić: duszność i obrzęk płuc oraz objawy narkotyczne: zawroty głowy, senność.
Skażenie oczu wywołuje łzawienie i ból oczu z ryzykiem oparzenia chemicznego. Skażenie skóry wywołuje ból i zaczerwienienie z ryzykiem oparzenia chemicznego. Drogą pokarmową powoduje nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunkę. Następstwem zatrucia drogą pokarmową może być uszkodzenie wątroby.
Objawy zatrucia przewlekłego: bóle i zawroty głowy, zaburzenia smaku, drżenia. Badania na zwierzętach wskazują na możliwość uszkodzenia wątroby.
12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Dopuszczalne/alarmowe poziomy substancji w powietrzu: nieustalone
Wartości graniczne wskaźników jakości wody w klasach wód powierzchniowych: nieustalone
Najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń dla oczyszczonych ścieków przemysłowych: nieustalone
Dopuszczalne masy niektórych substancji szczególnie szkodliwych, które mogą być odprowadzane w oczyszczonych ściekach przemysłowych: nieustalone
Stężenia toksyczne dla wodnych organizmów zwierzęcych i roślinnych:
Dane do klasyfikacji
Toksyczność ostra (LC50/96 h) dla ryb Pimephales promelas – 32 mg/l
Toksyczność ostra (EC50/48 h) dla skorupiaków – brak danych
Hamowanie wzrostu glonów (IC50/24 h) – brak danych
Hamowanie wzrostu kolonii bakterii – brak danych
Inne dane
Graniczne stężenie toksyczne dla:
– ryb Leuciscus idus melanotus – 12 mg/l (LC0/48 h)
– skorupiaków Daphnia magna – 13 mg/l (EC0/24 h)
– bakterii Pseudomonas putida – 16 mg/l
– glonów: Scenedesmus quadricauda – 31 mg/l
Microcystis aeruginosa – 2,7 mg/l
– pierwotniaków Entosiphon sulcatum – 0,59 mg/l
Stężenie śmiertelne dla:
– ryb: Leuciscus idus melanotus – 29 mg/l (LC50/48 h), 46 mg/l (LC100/48 h)
Lepomis macrochirus 32 mg/l (LC50/48 h)
– skorupiaków Daphnia magna – 29 mg/l (EC50/24 h); 51 mg/l (EC100/24 h)
13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI
Klasyfikacja odpadu: odpowiednia do miejsca wytworzenia na podstawie kryteriów zawartych w obowiązujących przepisach.
Postępowanie z odpadem
Nie usuwać do kanalizacji. Nie składować na wysypiskach komunalnych. Rozważyć możliwość wykorzystania. Odzysk lub unieszkodliwienie odpadowego produktu przeprowadzać zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Zalecany sposób unieszkodliwiania odpadu: przekształcenie termiczne/przekształcenie biologiczne/przekształcenie fizyczno-chemiczne/składowanie.
Postępowanie z opróżnionymi opakowaniami
Opakowania jednorazowego użytku przekazać do upoważnionego odbiorcy odpadów. Odzysk (recykling) lub unieszkodliwianie przeprowadzać zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Opakowania wielokrotnego użytku, jeśli to konieczne po uprzednim oczyszczeniu, mogą być dalej stosowane.
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE
Substancja podlega przepisom dotyczącym przewozu materiałów niebezpiecznych.
15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
Oznakowanie opakowania
Identyfikacja: furfural
Numer WE (EINECS): 202-627-7 Oznakowanie WE
Znaki ostrzegawcze:
Produkt toksyczny(T)
Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia (R):
R21 – działa szkodliwie w kontakcie ze skórą
R23/25 – działa toksycznie przez drogi oddechowe i popołknięciu
R36/37 – działa drażniąco na oczy i drogi oddechowe
R40 – ograniczone dowody działania rakotwórczego
Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania (S):
S1/2 – przechowywać pod zamknięciem i chronić przed dziećmi
S26 – zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilościąwody i zasięgnąć porady lekarza
S36/37/39 – nosić odpowiednią odzież ochronną, odpowiednierękawice ochronne i okulary lub ochronę twarzy
S45 – w przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz,niezwłocznie zasięgnij porady lekarza – jeżeli to możliwe, pokaż etykietę
16. INNE INFORMACJE
Wykaz zwrotów R wskazujących rodzaj zagrożenia:
R21 – Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą.
R23/25 – Działa toksycznie przez drogi oddechowe i po połknięciu.
R36/37 – Działa drażniąco na oczy i drogi oddechowe.
R40 – Ograniczone dowody działania rakotwórczego.
Numer rejestracyjny: | 0207 |
Jednostka zatwierdzająca: | Rada Programowa |