ETYLOBENZEN C8H10 0225
1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI
Nazwa i synonimy:
polskie: etylobenzen, fenyloetan
angielskie: phenylethane, ethyl benzene
niemieckie: Äthylbenzol, Phenyläthan
francuskie: ethylbenzene, phényléthane
rosyjskie: этилбензол
Nazwa wg IUPAC: ethylbenzene
Wzór chemiczny: C6H5C2H5
2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH
Etylobenzen – substancja podstawowa
| Klasyfikacja substancji: | | F; R11
Xn; R20 |
| | |
| Numer CAS: | 100-41-4 |
| Numer UN (ONZ) | 1175 |
| Numer RTECS | DA0700000 |
| Numer indeksowy: | 601-023-00-4 |
| Numer WE (EINECS): | 202-849-4 |
3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
Substancja wysoce łatwo palna i szkodliwa. Działa szkodliwie przez drogi oddechowe.
4. PIERWSZA POMOC
Niezbędne leki: tlen, płynna parafina.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w pozycji dowolnej. Chronić przed utratą ciepła. W razie duszności podawać tlen, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu. Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać strzykawką przez cewnik wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu. W razie zaburzeń oddychania zaintubować, prowadzić oddech za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu.
Kontrolować akcję serca (EKG), założyć stałą drogę dożylną. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR bez przerywania leczenia.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, myć skórę dużą ilością bieżącej, letniej wody (z mydłem, jeżeli nie ma zmian skórnych). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
W zależności od powierzchni oblanej skóry i ewentualnych objawów ogólnych transport do szpitala. W razie potrzeby konsultacja dermatologiczna.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej, około 15 minut.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska
Zapewnić konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Natychmiast po połknięciu (w ciągu 5 minut) poszkodowany powinien sam wywołać u siebie wymioty. Później nie prowokować wymiotów. Podać do wypicia 150 ml płynnej parafiny. Nie podawać mleka, tłuszczów ani alkoholu. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska
Kontrolować akcję serca.
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU
Klasa temperaturowa: T2
Grupa wybuchowości: IIA
Kod HAZCHEM: 3
E
Szczególne zagrożenia
Wysoce łatwo palna, szkodliwa ciecz. Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem. Pary są cięższe od powietrza i gromadzą się przy powierzchni ziemi oraz w dolnych częściach pomieszczeń. Zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą eksplodować.
Zalecenia ogólne
Zawiadomić otoczenie o awarii.
Usunąć z obszaru zagrożenia wszystkie osoby niebiorące udziału w likwidowaniu awarii; w razie potrzeby zarządzić ewakuację.
Wezwać Państwową Straż Pożarną i Policję Państwową.
Pożar
Środki gaśnicze: dwutlenek węgla, proszki gaśnicze, piany średnie i ciężkie, woda – prądy rozproszone.
Mały pożar: gasić gaśnicą proszkową lub śniegową (dwutlenek węgla).
Duży pożar: palące się zbiorniki lub rozlewiska gasić pianą lub rozproszonymi prądami wody; nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnię cieczy.
Zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą z bezpiecznej odległości (groźba wybuchu); jeśli to możliwe, usunąć je z obszaru zagrożenia.
Specjalne wyposażenie ochronne
Nałożyć odzież ochronną i aparat izolujący drogi oddechowe.
6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA
Zalecenia ogólne
Jak podano w punkcie 5.
Wyciek
Uwaga: obszar zagrożony wybuchem.
Usunąć źródła zapłonu (ugasić otwarty ogień, ogłosić zakaz palenia i używania narzędzi iskrzących); zabezpieczyć kratki i studzienki ściekowe; unikać bezpośredniego kontaktu z uwalniającą się substancją; pary rozcieńczać rozproszonymi prądami wody; jeśli to możliwe, zlikwidować wyciek (zamknąć dopływ cieczy, uszczelnić, uszkodzone opakowanie umieścić w opakowaniu ochronnym); w razie dużego wycieku miejsce gromadzenia się cieczy obwałować, zebraną ciecz odpompować; małe ilości rozlanej cieczy przysypać niepalnym materiałem chłonnym, zebrać do zamykanego pojemnika; zanieczyszczoną powierzchnię spłukać wodą.
7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE
Wymagania dotyczące wentylacji
Niezbędna wentylacja miejscowa wywiewna usuwająca pary z miejsc ich emisji oraz wentylacja ogólna pomieszczenia. Otwory zasysające wentylacji miejscowej przy płaszczyźnie roboczej lub poniżej. Wywiewniki wentylacji ogólnej w górnej części pomieszczenia oraz przy podłodze. Instalacje wentylacyjne muszą odpowiadać warunkom ustalonym ze względu na niebezpieczeństwo pożaru lub wybuchu.
Postępowanie z substancją: podczas stosowania nie jeść, nie pić, nie palić tytoniu, unikać kontaktu z cieczą, unikać wdychania par, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować środki ochrony indywidualnej (jak podano w punkcie 8), pracować w dobrze wentylowanych pomieszczeniach, nie używać iskrzących narzędzi; unikać działania na substancję otwartego ognia i wysokiej temperatury.
Magazynowanie: przechowywać w oryginalnych, właściwie oznakowanych, szczelnie zamkniętych opakowaniach, w chłodnym, suchym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu magazynowym, wyposażonym w instalację elektryczną i wentylacyjną w wykonaniu przeciwwybuchowym. Przechowywać z dala od źródeł ciepła i zapłonu oraz utleniaczy.
8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Najwyższe dopuszczalne stężenia
| NDS | 100 mg/m3 |
| NDSCh | 350 mg/m3 |
| NDSP | nieustalone |
| WE-IOELV | 442 mg/m3 |
| WE-STEL | 884 mg/m3 |
Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy
PN-79/Z-04081 ark. 01 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości etylobenzenu. Oznaczanie etylobenzenu na stanowiskach pracy metodą chromatografii gazowej z wzbogacaniem próbki.
Dopuszczalne stężenie w materiale biologicznym
DSB – 20 mg/h
Substancja oznaczana – kwas migdałowy
Materiał biologiczny – mocz
Uwagi: w przypadku obliczania szybkości wydalania z moczem, ok. 2 godzin przed pobraniem właściwej próbki moczu pobiera się dodatkową próbkę, w celu opróżnienia pęcherza moczowego, której się nie analizuje. Notuje się czas, jaki upłynął między pobraniem obydwu próbek moczu.
Wymagania dotyczące środków ochrony indywidualnej
Gdy stężenie substancji jest ustalone i znane, doboru środków ochrony indywidualnej należy dokonywać z uwzględnieniem stężenia substancji występującego na danym stanowisku pracy, czasu narażenia, czynności wykonywanych przez pracownika oraz zaleceń podanych przez producenta środka ochrony indywidualnej.
Stosować odzież ochronną wykonaną z materiałów powlekanych (np. vitonem); rękawiceochronne powlekane (np. vitonem, kauczukiem neoprenowym, lub z polialkoholu winylowego);obuwie ochronne całotworzywowe lub całogumowe, gogle chroniące przed kroplamicieczy (w przypadku skompletowania z półmaską); sprzęt ochrony układu oddechowego:półmaskę lub maskę skompletowaną z pochłaniaczem A. Klasę pochłaniacza należydobierać w zależności od stężenia objętościowego związku: do 0,1% obj. - A1;0,1 ÷ 0,5% obj. - A2; 0,5 ÷ 1% obj. - A3.
W razie niedoboru tlenu (stężenie poniżej 17% obj.) lub gdy stężenie związkuprzekracza 1% obj., stosować autonomiczny lub stacjonarny sprzęt izolujący.
W strefie zagrożonej wybuchem stosować odzież, rękawice i obuwie w wersji antyelektrostatycznej.
W sytuacji awaryjnej lub gdy stężenie substancji na stanowisku pracy nie jestznane, stosować środki ochrony indywidualnej izolujące organizm (kombinezon gazoszczelnyskompletowany z izolującym sprzętem ochrony układu oddechowego).
9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Właściwości podstawowe
| Masa cząsteczkowa: | 106,16 |
| Stan skupienia w temp. 20°C: | ciecz |
| Barwa: | bezbarwna |
| Zapach: | aromatyczny |
| Temperatura topnienia: | -94,9°C |
| Temperatura wrzenia: | 136,2°C |
| Temperatura zapłonu: | 15°C |
| Temperatura samozapłonu: | 432°C |
| Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem: |
| - dolna: | 1,0% obj. |
| - górna: | 7,8% obj. |
| Stężenie stechiometryczne: | 1,96% obj. |
| Minimalna energia zapłonu: | 0,35 mJ |
| Gęstość w temp. 20°C: | 0,87 g/cm3 |
| Gęstość par względem powietrza: | 3,7 |
| Prężność par: | |
| - w temp. 20°C: | 9,3 hPa |
| - w temp. 38°C: | 16 hPa |
| Stężenie pary nasyconej: | |
| - w temp. 20°C: | 41 g/m3 |
| - w temp. 30°C: | 67 g/m3 |
| Rozpuszczalność w wodzie w temp. 25°C: | 0,015% wag. |
| Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: | rozpuszcza się w alkoholu etylowym,
eterze etylowym, ciekłym dwutlenku siarki. |
Właściwości dodatkowe
| Temperatura krytyczna: | 343,9°C |
| Ciśnienie krytyczne: | 3,86 MPa |
| Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: | 1,4958 |
| Lepkość w temp. 20°C: | 0,678 mPa•s |
| Ciepło właściwe: | 1,21 J/(g•K) |
| Ciepło parowania: | |
| - w temp. wrzenia: | 398,3 J/g |
| - w temp. 25°C: | 335,2 J/g |
| Ciepło spalania: | -43,03 kJ/g |
| Współczynnik podział n-oktanol/woda (log): | 3,15 |
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Stabilność: w normalnych warunkach stosowania i magazynowania substancja stabilna.
Warunki, jakich należy unikać: źródła zapłonu. Wysoka temperatura.
Materiały, jakich należy unikać: silne utleniacze.
Niebezpieczne produkty spalania/rozkładu: w środowisku pożaru wydzielają się tlenki węgla.
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Klasa toksyczności
Substancja wysoce łatwo palna i szkodliwa wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczymlub mutagennym.
Substancja przypuszczalnie rakotwórcza dla ludzi wg IARC (grupa 2B).
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu – 0,4-2,6 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) – 3500 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) – brak danych
LD50 (królik, skóra) – 17800 mg/m3
TCL0 (człowiek, inhalacja) – 442 mg/m3 (8 h)
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja szkodliwa, drażniąca; działa narkotycznie na ośrodkowy układ nerwowy.
Drogi wchłaniania: układ oddechowy, skóra, przewód pokarmowy.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci par powoduje łzawienie oczu i zaczerwienienie spojówek, następnie kaszel, ból gardła, uczucie ściskania w klatce piersiowej, ból i zawroty głowy.
Parogodzinne narażenie na stężenia przekraczające NDSCh, poza podrażnieniem błon śluzowych, wywołuje senność i utratę świadomości, drgawki, ryzyko porażenia ośrodka oddechowego.
Skażenie skóry ciekłą substancją wywołuje jej zaczerwienienie. Oblanie dużej powierzchni skóry może spowodować ogólne objawy zatrucia po przedłużonym kontakcie. Skażenie oczu ciekłym etylobenzenem, zwłaszcza nie rozcieńczonym, powoduje łzawienie oczu i ból. Drogą pokarmową wywołuje mdłości, wymioty, ból brzucha, może wystąpić toksyczne zachłystowe zapalenie płuc. Zatrucie wywołane dużą dawką może doprowadzić do utraty przytomności i zaburzeń rytmu serca.
Następstwem zatrucia może być uszkodzenie wątroby i nerek.
Objawy zatrucia przewlekłego: powtarzające się narażenie skóry na ciekły etylobenzen może wywołać przewlekłe zapalenie, pękanie skóry.
12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Dopuszczalne i alarmowe poziomy w powietrzu: nieustalone
Wartości graniczne wskaźników jakości wody w klasach wód powierzchniowych: nieustalone
Najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń dla oczyszczonych ścieków przemysłowych: nieustalone
Dopuszczalne masy niektórych substancji szczególnie szkodliwych, które mogą być odprowadzane w oczyszczonych ściekach przemysłowych: nieustalone
Stężenia toksyczne dla wodnych organizmów zwierzęcych i roślinnych:
Dane do klasyfikacji
Toksyczność ostra (LC50/96 h) dla ryb: Salmo gairdneri – 14 mg/l
Lepomis macrochirus – 88 mg/l
Toksyczność ostra (EC50/48 h) dla skorupiaków – brak danych
Hamowanie wzrostu glonów (IC50/72) – brak danych
Hamowanie wzrostu kolonii bakterii – brak danych
Inne dane
Graniczne stężenie toksyczne (EC0/24 h) dla skorupiaków Daphnia magna – 137 mg/l
Stężenie śmiertelne (LC50/24 h) dla ryb: Lepomis macrochirus – 169 mg/l
Pimephales promelas – 49 mg/l
Lebistes recticulatus – 97 mg/l
Stężenie śmiertelne (LC50/48 h) dla ryb Leuciscus idus melanotus – 70 mg/l
Stężenie śmiertelne dla skorupiaków Daphnia magna – 184 mg/l (EC50/24 h), 200 mg/l (EC100/24 h)
Stężenie toksyczne dla:
– bakterii Pseudomonas putida – 12 mg/l
– glonów: Scenedesmus quadricauda > 160 mg/l
Microcystis aeruginosa – 33 mg/l
– pierwotniaków: Entosiphon sulcatum – 140 mg Hg/l
Uronema parduczi > 110 mg/l
Chilomonas paramaecium > 55 mg/l
13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI
Klasyfikacja odpadu: odpowiednia do miejsca wytworzenia na podstawie kryteriów zawartych w obowiązujących przepisach.
Postępowanie z odpadem
Nie usuwać do kanalizacji. Nie składować na wysypiskach komunalnych. Rozważyć możliwość wykorzystania. Odzysk lub unieszkodliwienie odpadowego produktu przeprowadzać zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Zalecany sposób unieszkodliwiania odpadu: przekształcenie termiczne/przekształcenie biologiczne/przekształcenie fizyczno-chemiczne/składowanie.
Postępowanie z opróżnionymi opakowaniami
Opakowania jednorazowego użytku przekazać do upoważnionego odbiorcy odpadów. Odzysk (recykling) lub unieszkodliwianie przeprowadzać zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Opakowania wielokrotnego użytku, jeśli to konieczne po uprzednim oczyszczeniu, mogą być dalej stosowane.
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE
Substancja podlega przepisom dotyczącym przewozu towarów niebezpiecznych.
| Numer rozpoznawczy materiału UN(ONZ): | 1175 |
| Prawidłowa nazwa przewozowa: | ETYLOBENZEN |
| Klasa: | 3 |
| Kod klasyfikacyjny: | F1 |
| Grupa pakowania: | II |
| Instrukcje pakowania: | P001, IBC02, R001 |
| Numer rozpoznawczy zagrożenia: | 33 |
| Oznakowanie sztuk przesyłki: | "UN 1175", |
Oznakowanie środków transportu:
pojazdy samochodowe:
wagony:
cysterny:
|
15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
Oznakowanie opakowania
Identyfikacja: etylobenzen
Numer WE (EINECS): 202-849-4 Oznakowanie WE
Znaki ostrzegawcze:
Produkt wysoce łatwo palny(F) 
Produkt szkodliwy(Xn)
Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia (R):
Zamieszczanie zwrotu R11 nie jest wymagane, ponieważ powtarza on znaczenie znaku ostrzegawczego.
R20 –działa szkodliwie przez drogi oddechowe
Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania (S):
S2 – chronić przed dziećmi
S16 – nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu – niepalić tytoniu
S24/25 – unikać zanieczyszczenia skóry i oczu
S29 – nie wprowadzać do kanalizacji
16. INNE INFORMACJE
Wykaz zwrotów R wskazujących rodzaj zagrożenia:
R11 – Produkt wysoce łatwo palny.
R20 – Działa szkodliwie przez drogi oddechowe.
| Numer rejestracyjny: | 0225 |
Jednostka zatwierdzająca: | Rada Programowa |
