   
|
|
|
SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie. Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.
|
Selan[7783-07-5]| Synonimy | selenowodór
| | Klasyfikacja substancji | T; R23/25
R33
N; R50-53
| | Pierwsza pomoc |
Niezbędne leki: tlen, Atrovent do inhalacji, deksametazon do podawania inhalacyjnego (np. Auxiloson), hydrokortyzon, furosemid, pyralgina do podawania pozajelitowego.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: tlenoterapia, postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. Podawać tlen najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Należy kontynuować podawanie tlenu. Ze względu na ryzyko obrzęku płuc założyć stałą drogę dożylną. W razie duszności, z objawami spastycznymi oskrzelowymi, należy podać do inhalacji Atrovent (1-2 rozpylenia): działa rozszerzająco na oskrzela po 3-5 minutach. W razie rozpoczynającego się obrzęku płuc podać inhalacyjnie deksametazon (np. Auxiloson) lub dożylnie hydrokortyzon, furosemid. Ze względu na zagrażający obrzęk płuc w każdym przypadku transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
SKAŻENIE SKÓRY
(skroplonym gazem)
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, zmyć skórę dużą ilością chłodnej wody najlepiej bieżącej. Nie stosować mydła ani środków zobojętniających. Założyć na odmrożenia jałowy opatrunek. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
W razie wskazań podać lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Rozległe odmrożenia skóry ze względu na ryzyko wstrząsu uzasadniają transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza w celu zapewnienia pomocy chirurgicznej.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Natychmiast płukać oczy chłodną wodą, najlepiej bieżącą, co najmniej 15 minut. Wezwać lekarza.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska
Zapewnić pilną konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty. | | Właściwości fizykochemiczne |
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 80,98
Stan skupienia w temp. 20°C: gaz
Barwa: bezbarwny
Zapach: nieprzyjemny
Temperatura topnienia (1013 hPa): -68°C
Temperatura wrzenia (1013 hPa): -41°C
Temperatura zapłonu: nie dotyczy - gaz
Temperatura samozapłonu: 300°C
Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem: brak danych
Gęstość gazu (20°C, 1013 hPa): 3,66 g/dml
Gęstość gazu względem powietrza: 2,8
Gęstość cieczy (-42°C): 2,12 g/cm3
Prężność gazu w temp. 20°C: 0,92 MPa
Stężenie pary nasyconej: nie dotyczy - gaz
Rozpuszczalność w wodzie (22,5°C, 1013 hPa): 270 cml/100 cml
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w dwusiarczku węgla, tlenochlorku węgla.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 138°C
Ciśnienie krytyczne: 8,91 MPa
Lepkość (15°C, 1013 hPa): 0,0161 mPa s
Ciepło właściwe (25°C; 1013 hPa): Cp = 0,43 J/(g K)
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 246,2 J/g | | Właściwości dodatkowe | | | Informacje toksykologiczne: |
Klasa toksyczności
Substancja toksyczna wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nie może być sklasyfikowana jako rakotwórcza dla ludzi przez IARC (grupa 3).
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - brak danych
LD50 (szczur, doustnie) - brak danych
LC50 (szczur, inhalacja) - brak danych
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: toksyczny, silnie drażniący gaz, może uszkadzać układ nerwowy oraz wątrobę. Działa uczulająco.
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe.
Objawy zatrucia ostrego: powoduje łzawienie, ból oczu, przekrwienie spojówek, zaburzenia widzenia, uczucie drapania w gardle, kaszel, duszność, nudności, wymioty, zawroty głowy. W dużych stężeniach wywołuje duszność, sinicę, ból w klatce piersiowej; obrzęk płuc występuje po 1-4 godz. na skutek ekspozycji na substancję w stężeniu ok. 5 mg/m3. Bezpośrednim następstwem zatrucia może być zapalenie płuc oraz uszkodzenie wątroby. Skażenie oczu skroplonym gazem powoduje odmrożenia z ryzykiem uszkodzenia rogówki. Skażenie skóry skroplonym gazem powoduje wystąpienie odmrożeń.
Objawy zatrucia przewlekłego: u narażonych na związki selenu opisywano zaburzenia trawienne z bólami brzucha, ogólne osłabienie, zmiany w układzie nerwowym. |
|
|
|
|
