Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Zbiór informacji na temat substancji chemicznych | Tabela obowiązujących wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych

SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie.  Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.

1,4-Dioksan

[123-91-1]

Synonimydwuoksan, eter dwuetylenowy, dwuetyleno-dwutlenek
Klasyfikacja substancjiF; R11-19
Rakotw. Kat. 3; R40
Xi; R36/37
R66
Pierwsza pomoc
Niezbędne leki: tlen, Relanium w ampułkach, parafina płynna.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe. Dializa pozanerkowa w warunkach szpitalnych.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić lub wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w pozycji siedzącej. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Kontrolować akcję serca, ciśnienie tętnicze krwi. W razie silnego pobudzenia, drgawek można podać pozajelitowo Relanium. Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
W razie zaburzeń oddychania zaintubować, zastosować sztuczne oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU. Kontrolować akcję serca (EKG) i ciśnienie tętnicze krwi. Nie podawać adrenaliny i innych amin katecholowych. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR z zapewnieniem dializy pozanerkowej.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, obmyć skórę dużą ilością letniej, bieżącej wody z mydłem. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Oblanie dużej powierzchni skóry uzasadnia transport do szpitala ze względu na ryzyko wystąpienia ogólnych objawów zatrucia, jak w zatruciu inhalacyjnym. Miejscowe zmiany skórne uzasadniają skierowanie do dermatologa.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej, co najmniej 15 minut.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.

Pomoc lekarska
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Natychmiast po połknięciu (w ciągu 5 minut) poszkodowany powinien sam wywołać u siebie wymioty. Później nie prowokować wymiotów. Podać do wypicia 150 ml płynnej parafiny. Nie podawać mleka, tłuszczów i alkoholu. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. W każdym przypadku zatrucia transport do szpitala z zapewnieniem dializy pozanerkowej.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

Pomoc lekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Właściwości fizykochemiczne
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 88,1

Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz

Barwa: bezbarwna

Zapach: aromatyczny

Temperatura topnienia: 11,8°C

Temperatura wrzenia: 101,3°C

Temperatura zapłonu: 11°C

Temperatura samozapłonu: 180°C

Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:

- dolna: 1,9% obj.

- górna: 22,5% obj.

Stężenie stechiometryczne: 4,03% obj.

Minimalna energia zapłonu: 0,9 mJ

Gęstość w temp. 20°C: 1,03 g/cm3

Gęstość par względem powietrza: 3,03

Prężność par:

- w temp. 20°C: 41 hPa

- w temp. 30°C: 67 hPa

Stężenie pary nasyconej:

- w temp. 20°C: 148 g/m3

- w temp. 30°C: 234 g/m3

Rozpuszczalność w wodzie: nieograniczona

Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w większości rozpuszczalników organicznych.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 314°C

Ciśnienie krytyczne: 5,2 MPa

Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,42241

Lepkość w temp. 20°C: 1,32 mPa s

Ciepło właściwe: 1,74 J/(g K)

Ciepło parowania w temp. wrzenia: 404,15 J/g

Ciepło spalania: -26,85 kJ/g
Współczynnik podziału n-oktanol/woda (log POW): 0,42
Właściwości dodatkowe 
Informacje toksykologiczne:
Klasa toksyczności
Substancja rakotwórcza (kat. 3) oraz drażniąca wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja przypuszczalnie rakotwórcza dla ludzi wg IARC (grupa 2B).
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 3-641 mg/m3

LD50 (szczur, doustnie) - 4200 mg/kg

LC50 (szczur, inhalacja) - 46000 mg/m3 (2 h)

LD50 (królik, skóra) - 7600 mg/kg

TCL0 (człowiek, inhalacja) - 1700 mg/m3
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja szkodliwa, drażniąca, działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy, uszkadza nerki i wątrobę; przypuszczalnie rakotwórcza (wg IARC).
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe, skóra, przewód pokarmowy.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci pary w stężeniach 700-1100 mg/m3 wywołuje silne łzawienie i ból oczu, zaczerwienienie spojówek, ból gardła i kaszel; w większych stężeniach (ok. 1700 mg/m3) powoduje ponadto zawroty i ból głowy, mdłości, wymioty, pobudzenie, podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi; mogą wystąpić zaburzenia rytmu serca, drgawki, utrata świadomości. Przedłużone narażenie (przez 3 dni) na takie stężenia może doprowadzić do zgonu. Stężenie ok. 2000 mg/m3 wywołuje po minucie zatrucie z niewydolnością oddechową. Bezpośrednim następstwem zatrucia jest ostra niewydolność nerek z bezmoczem.
Skażenie skóry ciekłą substancją oraz narażenie na pary powoduje ból i zaczerwienienie skóry.

Skażenie oczu ciekłą substancją wywołuje ból, zaczerwienienie spojówek.

Drogą pokarmową wywołuje ból brzucha, mdłości, wymioty oraz ogólne objawy jak ZATRUCIE INHALACYJNE z utratą przytomności i może prowadzić do niewydolności nerek oraz uszkodzenia wątroby.

Objawy zatrucia przewlekłego: powtarzające się narażenie na stężenia nie wywołujące ostrych zatruć może doprowadzić do uszkodzenia wątroby z żółtaczką oraz do zmian w nerkach z białkomoczem i krwiomoczem. Może wystąpić wypryskowe lub suche zapalenie skóry.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP