Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Zbiór informacji na temat substancji chemicznych | Tabela obowiązujących wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych

SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie.  Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.

Kwas octowy

[64-19-7]

Synonimykwas octowy lodowaty, esencja octowa, kwas etanokarboksylowy
Klasyfikacja substancjiR10

C; R35*
Pierwsza pomoc
Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon, deksametazon do podawania inhalacyjnego, furosemid, pyralgina do podawania pozajelitowego.

Odtrutki: nie są znane.

Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. W razie duszności (uczucie braku tchu) podawać ten, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają: podawanie tlenu, założenie stałej drogi dożylnej, podanie inhalacyjnie deksametazonu, dożylnie hydrokortyzonu, furosemidu. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza bez przerywania leczenia.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc lekarska
Zdjąć odzież, obmyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej. Nie stosować mydła. Nie stosować środków zobojętniających. Założyć na oparzenia jałowy opatrunek. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
W zależności od lokalizacji i rozległości oparzeń transport do szpitala karetką PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej. Należy podawać pozajelitowo leki przeciwbólowe (np. pyralginę).
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.

Pomoc lekarska
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska
Nie wywoływać wymiotów. Podać do wypicia białko jaj kurzych, ewentualnie mleko. Poza tym nie podawać niczego doustnie.

Pomoc lekarska
Założyć stałą drogę dożylną. Podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Transport do szpitala karetką reanimacyjną z zapewnieniem pomocy chirurgicznej.
Właściwości fizykochemiczne
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 60,05

Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz

Barwa: bezbarwna

Zapach: charakterystyczny, ostry, kłujący

Temperatura topnienia: 16,7°C

Temperatura wrzenia: 118,1°C

Temperatura zapłonu: 40°C

Temperatura samozapłonu: 485°C

Granice wybuchowości w powietrzu:

- dolna: 4,0% obj.

- górna: 17,0% obj.

Stężenie stechiometryczne: 9,51% obj.

Gęstość w temp. 20°C: 1,049 g/cm3

Gęstość par względem powietrza: 2,07

Prężność par:

- w temp. 20°C: 15,33 hPa

- w temp. 30°C: 27 hPa

Stężenie pary nasyconej:

- w temp. 20°C: 38 g/m3

- w temp. 30°C: 64 g/m3

Rozpuszczalność w wodzie: nieograniczona

Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się bez ograniczeń w alkoholu etylowym, eterze etylowym, benzenie; nie rozpuszcza się w dwusiarczku węgla.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 321,6°C

Ciśnienie krytyczne: 5,6 MPa

Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,3715

Lepkość w temp. 20°C: 1,183 mPa s

Ciepło właściwe w temp. 19,4°C: 2,043 J/(g K)

Ciepło parowania:

- w temp. 25°C: 383,8 J/g

- w temp. wrzenia: 406,11 J/g

Ciepło spalania: -14,56 kJ/g
Właściwości dodatkowe 
Informacje toksykologiczne:
Klasa toksyczności
Substancja żrąca lub drażniąca (w zależności od stężenia) wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego przez IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 0,5-2,5 mg/m3

LD50 (szczur, doustnie) - 3310 mg/kg

LC50 (szczur, inhalacja) - brak danych

LD50 (królik, skóra) - 1060 mg/kg

TCL0 (człowiek, inhalacja) - 2040 mg/m3 (3 min)
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja drażniąca i żrąca.
Drogi wchłaniania: przez drogi oddechowe, z przewodu pokarmowego.
Objawy zatrucia ostrego: pary powodują ból i łzawienie oczu, przekrwienie spojówek, kaszel, ból gardła, błony śluzowej nosa, duszność. W dużych stężeniach mogą spowodować obrzęk płuc. Bezpośrednim następstwem zatrucia inhalacyjnego może być odoskrzelowe zapalenie płuc. Skażenie skóry kwasem octowym lodowatym i roztworem o stężeniu ok. 80% wywołuje oparzenie chemiczne (martwicę koagulacyjną). Rozległe oparzenie może wywołać wstrząs, hemolizę krwi, uszkodzenie nerek. Skażenie oczu powoduje oparzenie powiek, gałki ocznej (z trwałym uszkodzeniem). Drogą pokarmową powoduje oparzenie jamy ustnej, gardła, przełyku, wymioty z krwią, biegunkę; może wystąpić wstrząs, hemoliza erytrocytów, niewydolność nerek. Dawka śmiertelna wynosi ok. 60-70 ml kwasu octowego lodowatego.
Objawy zatrucia przewlekłego: przewlekłe zapalenie spojówek, gardła, oskrzeli. Powtarzający się kontakt ze skórą wywołuje stan zapalny, przebarwienia. Uszkodzenie szkliwa zębów.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP