Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Zbiór informacji na temat substancji chemicznych | Tabela obowiązujących wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych

SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie.  Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.

Ditlenek azotu

[10102-44-0]

Synonimydwutlenek azotu, czterotlenek azotu, bezwodnik azotowo-azotawy
Klasyfikacja substancjiT+; R26
C; R34
Pierwsza pomoc
Niezbędne leki: tlen, prep. Atrovent i deksametazon do podawania inhalacyjnego, hydrokortyzon do podawania dożylnego.
Odtrutki: nie są znane
Leczenie: tlenoterapia, postępowanie objawowe.
Uwaga: objawy podrażnienia górnych dróg oddechowych uzasadniają w każdym przypadku transport do szpitala karetką PR lub reanimacyjną w celu obserwacji lekarskiej nie krótszej niż 48 godzin!
ZATRUCIE INHALACYJNE
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić poszkodowanego z miejsca narażenia, zapewnić spokój w dowolnej pozycji. Podawać tlen, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza. Jeżeli poszkodowany ma duszność, można podać do inhalacji Atrovent (1-2 rozpylenia).

Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu. Jeżeli utrzymuje się duszność pomimo podania Atroventu, podać deksametazon do inhalacji lub hydrokortyzon dożylnie.
Można założyć stałą drogę dożylną. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza, z kontrolą ciśnienia tętniczego krwi i stanu układu oddechowego.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, jeżeli jest wilgotna; skórę myć letnią wodą, najlepiej bieżącą, bez mydła. Na oparzenia skóry założyć jałowe opatrunki. Wezwać lekarza.
Wystąpienie zmian skórnych (zaczerwienienie) wskazuje na narażenie inhalacyjne oraz wymaga postępowania jak w zatruciu inhalacyjnym.

Pomoc lekarska
Wystąpienie zmian skórnych wskazuje na przebycie narażenia inhalacyjnego i wymaga postępowania jak w zatruciu inhalacyjnym.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Natychmiast obficie płukać oczy zimną wodą, najlepiej bieżącą, co najmniej 15 minut. Poszkodowany może sam wykonać płukanie oczu.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.

Pomoc lekarska
Konieczne pilne badanie okulistyczne ze względu na ryzyko uszkodzenia rogówki. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami okulisty.
Właściwości fizykochemiczne
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 46,0

Stan skupienia w temp. 25°C: gaz

Barwa: czerwonobrunatna

Zapach: ostry, duszący

Temperatura topnienia (1013 hPa): -9,3°C

Temperatura wrzenia (1013 hPa): 21,15°C

Temperatura zapłonu: brak danych

Temperatura samozapłonu: brak danych

Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem: brak danych

Gęstość cieczy (20°C): 1,45 g/cm3

Gęstość gazu (21,1°C, 1013 hPa): 3,3 g/dml

Gęstość gazu względem powietrza (21,1°C, 1013 hPa): 1,58

Prężność gazu:
w temp. 20°C: 960 hPa

- w temp. 30°C: 1500 hPa

Stężenie pary nasyconej w temp. 20°C: 1810 g/m3

Rozpuszczalność w wodzie: rozpuszcza się bardzo dobrze, z reakcją do mieszaniny kwasu azotawego i azotowego

Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w chlorku nitrozylu, dwusiarczku węgla, chloroformie, alkaliach.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 157,9°C

Ciśnienie krytyczne: 10,13 MPa

Współczynnik załamania światła:

- w temp. 20°C: 1,40

- w temp. 36°C: 1,000503

Lepkość cieczy w temp. 20°C: 0,43 mPa s

Lepkość gazu w temp. 25°C: 0,0132 mPa s

Ciepło właściwe gazu (25°C, 1013 hPa): Cp = 0,83 J/(g K)

Ciepło właściwe cieczy: 1,51 J/(g K)
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 414, 5 J/g
Właściwości dodatkowe 
Informacje toksykologiczne:
Klasa toksyczności

Substancja bardzo toksyczna i żrąca wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.

Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego dla ludzi przez IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne

Próg wyczuwalności zapachu - brak danych

LD50 (szczur, doustnie) - brak danych

LC50 (szczur, inhalacja) - 168 mg/m3 (4 h)

LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych

LCL0 (człowiek, inhalacja) - 383 mg/m3 (1 min)
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: gaz bardzo toksyczny, drażniący i duszący.
Drogi wchłaniania: układ oddechowy.
Objawy zatrucia ostrego: w małych stężeniach, nieco przekraczających najwyższe dopuszczalne chwilowe, może wywołać kaszel, podrażnienie błony śluzowej nosa i nie ostrzega przed grożącym zatruciem. W dużych stężeniach może wywołać kaszel, ból gardła, ból błony śluzowej nosa i oczu. Przerwanie narażenia powoduje ustąpienie tych objawów. Po kilku do kilkudziesięciu godzinach bez dolegliwości występuje duszność, obrzęk płuc. W wyniku narażenia na NO2 w bardzo dużych stężeniach (ok. 400 mg/m3) - śmierć może nastąpić w ciągu minuty.
W przebiegu zatrucia może wystąpić spadek ciśnienia tętniczego, zawroty głowy, zwiększenie poziomu methemoglobiny we krwi.
Skażenie skóry ciekłym lub gazowym dwutlenkiem azotu, jeżeli skóra lub odzież jest wilgotna, może wywołać oparzenie chemiczne.
Skażenie oczu ciekłą substancją wywołuje ból, zaczerwienienia, uszkodzenie rogówki.

Objawy zatrucia przewlekłego: przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych z kaszlem; uszkodzenie szkliwa zębów, bóle głowy, podatność na wtórne infekcje.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP