   
|
|
|
SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie. Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.
|
Fosfan[7803-51-2]| Synonimy | fosforowodór, fosfina, fosforiak
| | Klasyfikacja substancji | F+; R12
F; R17
T+; R26
C; R34
N; R50
| | Pierwsza pomoc |
Niezbędne leki: tlen, deksametazon do podawania inhalacyjnego, hydrokortyzon, furosemid.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Uwaga: o ryzyku zatrucia inhalacyjnego świadczy podrażnienie oczu; jeżeli odzież jest mokra, należy ją natychmiast zdjąć i osuszyć skórę.
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść poszkodowanego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji siedzącej; wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. W razie duszności podawać tlen, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Kontynuować podawanie tlenu. Można podać do inhalacji deksametazon. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść poszkodowanego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Pilnie wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają: podanie dożylne hydrokortyzonu, furosemidu. W razie zaburzeń oddychania zaintubować, zastosować sztuczne oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU. Kontrolować akcję serca (EKG).
Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza bez przerywania leczenia.
Uwaga: w każdym przypadku narażenia w warunkach awarii lub przekroczenia dopuszczalnego stężenia chwilowego (0,8 mg/ł), konieczne jest przewiezienie osoby narażonej do szpitala ze względu na zagrożenie obrzękiem płuc, nawet przy niewielkich objawach podrażnienia oczu i górnych dróg oddechowych oraz w przypadku kontaktu gazu z mokrą skórą, odzieżą. | | Właściwości fizykochemiczne |
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 34,0
Stan skupienia w temp. 20°C: gaz
Barwa: bezbarwny
Zapach: odrażający
Temperatura topnienia: -133,78°C
Temperatura wrzenia (1013 hPa): -87,74°C
Temperatura zapłonu: nie dotyczy - gaz
Temperatura samozapłonu: 100°C
Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:
- dolna: 1% obj.
- górna: brak danych
Stężenie stechiometryczne: brak danych
Gęstość gazu (20°C, 1013 hPa): 1,53 g/dł
Gęstość cieczy w temp. -90°C: 0,746 g/cm3
Gęstość gazu względem powietrza (20°C, 1013 hPa): 1,18
Prężność gazu w temp. 20°C: 3,5 MPa
Stężenie pary nasyconej: nie dotyczy - gaz
Rozpuszczalność w wodzie (17°C, 1013 hPa): 26 cł w 100 cł wody
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze etylowym, cykloheksanolu.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 51,3°C
Ciśnienie krytyczne: 6,53 MPa
Lepkość gazu (15°C, 1013 hPa): 0,011 mPa s
Ciepło właściwe (25°C, 1013 hPa): Cp = 1,093 J/(g K)
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 429,6 J/g | | Właściwości dodatkowe | | | Informacje toksykologiczne: |
Klasa toksyczności
Substancja bardzo toksyczna, żrąca wg wykazu substancji niebezpiecznych.
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego dla ludzi przez IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - brak danych
LD50 (szczur, doustnie) - brak danych
LC50 (szczur, inhalacja) - 16 mg/m3 (4 h)
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
LCL0 (człowiek, inhalacja) - 1400 mg/m3
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: gaz bardzo toksyczny, drażniący, powoduje obrzęk płuc, uszkodzenie mięśnia sercowego, układu nerwowego, wątroby.
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe.
Objawy ostrego zatrucia: w stężeniach przekraczających nieco dopuszczalne chwilowe: zaczerwienienie, łzawienie i ból oczu, kaszel, duszność i zawroty głowy. Objawy te sygnalizują ryzyko wystąpienia obrzęku płuc w okresie do 3 dni od narażenia. Mogą wystąpić zaburzenia koordynacji ruchów, drżenie. W większych stężeniach może wystąpić ból w klatce piersiowej, krwioplucie. Fosforowodór w stężeniu 500-700 mg/m3 może spowodować w ciągu 30 minut śmierć poprzedzoną drgawkami, utratą przytomności, spadkiem ciśnienia tętniczego krwi, zaburzeniami rytmu serca.
Gdy stężenie wynosi ok. 1500 mg/m3, śmierć może nastąpić po kilku oddechach.
Następstwem zatrucia może być uszkodzenie wątroby i nerek.
Bezpośredni kontakt z wilgotną skórą lub przez mokrą odzież powoduje powstanie kwasu fosforowego i oparzenia chemiczne skóry.
Objawy zatrucia przewlekłego: narażenie na fosforowodór w niewielkim stężeniu może powodować niedokrwistość, przewlekłe zapalenie oskrzeli, zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, ze strony układu nerwowego (zaburzenia wzroku, mowy, ruchowe). |
|
|
|
|
