Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Zbiór informacji na temat substancji chemicznych | Tabela obowiązujących wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych

SUBSTANCJE CHEMICZNE O USTALONYCH WARTOŚCIACH NDS
Zbiór informacji na temat substancji chemicznych z ustalonymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń przedstawionych alfabetycznie.  Informacje te obejmują nazwy substancji, ich synonimy, klasyfikację, informacje z zakresu pierwszej pomocy w przypadku zatrucia inhalacyjnego, zatrucia drogą pokarmową, skażenia skóry, skażenia oczu. Dla każdego związku podano właściwości fizykochemiczne i toksykologiczne. Wykaz wartości NDS i metod oznaczania substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy podano w tabeli w górnym pasku menu.

Butan

[106-97-8]

Synonimyn-butan
Klasyfikacja substancjiF+; R12
Pierwsza pomoc
Niezbędne leki: tlen.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: tlenoterapia, postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w pozycji półleżącej lub siedzącej. Chronić przed utratą ciepła. W razie duszności podawać tlen, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
Utrzymywanie się dolegliwości i objawy pobudzenia lub senności uzasadniają podawanie tlenu oraz transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Jeżeli zatruty oddycha, podawać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta lub aparatem typu AMBU z podawaniem tlenu. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
W razie zaburzeń oddychania zaintubować, prowadzić sztuczne oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU, z podawaniem tlenu. Utrzymywanie się objawów narkotycznych pomimo przerwania narażenia i podawania tlenu nasuwa przypuszczenie innej przyczyny zaburzeń poza narażeniem na butan i transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
SKAŻENIE SKÓRY
(skroplonym gazem)
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, zmyć skórę dużą ilością chłodnej wody (z mydłem, jeżeli nie ma zmian skórnych). Na odmrożenia założyć jałowy opatrunek. Wezwać lekarza.

Pomoc lekarska
W zależności od charakteru i rozległości zmian transport do szpitala karetką PR w celu zapewnienia konsultacji dermatologicznej.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy chłodną wodą co najmniej 15 minut.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.

Pomoc lekarska
Zapewnić pilną konsultację okulistyczną. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami okulisty.
Właściwości fizykochemiczne
Właściwości podstawowe
Masa cząsteczkowa: 58,1

Stan skupienia w temp. 20°C: gaz

Barwa: bezbarwny

Zapach: słaby, podobny do zapachu gazu naturalnego

Temperatura topnienia (1013 hPa): -138,3°C

Temperatura wrzenia (1013 hPa): -0,5°C

Temperatura zapłonu: nie dotyczy - gaz

Temperatura samozapłonu: 405°C

Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:

- dolna: 1,9% obj.

- górna: 8,5% obj.

Granice wybuchowości w mieszaninie z tlenem:

- dolna: 1,8% obj.

- górna: 49% obj.

Stężenie stechiometryczne: 3,13% obj.

Gęstość gazu (-0,5°C; 1013 hPa): 2,7 g/dml

Gęstość gazu względem powietrza

(15,56°C; 1013 hPa): 2,08

Gęstość cieczy (-0,5°C; 1013 hPa): 0,60 g/cm3

Prężność gazu w temp. 20°C: 0,21 MPa

Stężenie pary nasyconej: nie dotyczy - gaz

Rozpuszczalność w wodzie: praktycznie nie rozpuszcza się

Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze etylowym.
Właściwości dodatkowe
Temperatura krytyczna: 152°C

Ciśnienie krytyczne: 3,8 MPa

Lepkość (14,7°C; 1013 hPa): 0,0084 mPa s

Ciepło właściwe (15,56°C; 1013 hPa): Cp = 1,64 J/(g K)
Cv = 1,49 J/(g K)

Ciepło parowania w temp. wrzenia: 385,2 J/g

Ciepło spalania: -191,5 kJ/g
Właściwości dodatkowe 
Informacje toksykologiczne:
Klasa toksyczności
Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego dla ludzi przez IARC.
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 6240 mg/m3

LD50 (szczur, doustnie) - brak danych

LC50 (szczur, inhalacja) - 658000 mg/m3 (4 h)

LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja słabo drażniąca, o umiarkowanym wpływie depresyjnym na ośrodkowy układ nerwowy.
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe.
Objawy zatrucia ostrego: może wywołać łzawienie oczu, kaszel. W stężeniach przekraczających najwyższe dopuszczalne wartości może wystąpić ból, zawroty głowy, duszność, zaburzenia oddechowe, pobudzenie psychoruchowe, następnie senność. Objawy ustępują szybko po przerwaniu narażenia. Oblanie lub skażenie skóry skroplonym gazem może wywołać jej zaczerwienienie i odmrożenie. Skażenie oczu skroplonym gazem może wywołać ostry stan zapalny.
Objawy zatrucia przewlekłego: powtarzane narażenie może wywołać zaburzenia neuropsychiczne.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP