|
MIĘDZYNARODOWA KARTA CHARAKTERYSTYKI ZAGROŻEŃ ZAWODOWYCH
STOLARZ
|
Kto to jest stolarz?
Jest to pracownik, który wykonuje i konserwuje przedmioty drewniane lub drewnopodobne takie jak: meble (w budynkach mieszkalnych, w halach produkcyjnych, w magazynach, w obiektach handlowo-usługowych), meble artystyczne, elementy stolarki budowlanej, skrzynie, instrumenty muzyczne, ramy, wyroby dekoracyjne itp.
Jakie zagrożenia wiążą się z wykonywaniem tego zawodu?
- Stolarz posługuje się narzędziami ręcznymi (piły, dłuta, wiertła, młotki itp.) oraz obrabiarkami do drewna (pilarki, wyrzynarki, wiertarki, strugarki, szlifierki itp.) mogącymi stwarzać niebezpieczeństwo urazów rąk i palców w wyniku nieumiejętnego posługiwania się nimi lub na skutek używania uszkodzonych maszyn i urządzeń.
- Stolarz, przecinając materiały drewniane jest narażony na uderzenie i zranienie odpadem drewna.
- W pracy stolarza istnieje możliwość podrażnienia spojówek, błon śluzowych dróg oddechowych i skóry rąk w wyniku narażenia na działanie zanieczyszczonego powietrza pyłami obrabianych materiałów oraz parami farb i lakierów.
- Stolarz pracuje w wymuszonej pozycji ciała, może to powodować bóle pleców, ramion, rąk i nóg.
|
Czynniki środowiska pracy związane z wykonywanym zawodem oraz ich możliwe skutki dla zdrowia
Czynniki mogące powodować wypadki
| - Podnoszenie i przenoszenie dużych, nieporęcznych elementów – możliwość urazów w wyniku poślizgnięcia, upadku i przygniecenia
|
| - Ostre narzędzia – możliwość urazów w wyniku ukłucia, przecięcia, przekłucia
| | - Zaprószenia oczu , głownie pyłem drzewnym, trocinami
| | - Ruchome, obracające się elementy maszyn – możliwość urazów (zmiażdżenia, odcięcia palców lub rąk) na skutek wciągnięcia, pochwycenia, uderzenia przez obracajace się elementy
| | - Rozbryzgujące się w powietrzu substancje chemiczne (kleje, farby) oraz pyły obrabianych materiałów – możliwość urazów oczu
| | - W miejscu pracy stolarza znajdują się materiały łatwopalne takie jak drewno, trociny i kleje - możliwość poparzeń na skutek pożaru
| | - Możliwośc wysąpienia wybuchu, na skutek dużego zapylenia, wadliwie działającgo odciągu lub palenia powstających trocin w urządzeniach grzewczych
| | - Prąd elektryczny - możliwość porażenia w przypadku wadliwie działającego sprzętu elektrycznego, lub uszkodzenia przewodow zasilających urządzenia elektryczne
| | - Upadek na tym samym poziomie, przewrócenie się, potkniecie się na skutek niewlaściwego składownia materiałów, braku ładu na stanowisku pracy
| | - Praca na wyższym poziomie, praca na wysokości, możliwość urazów, zwłaszcza przy montażu większych konstrukcji
| | Czynniki fizyczne
| - Nadmierny hałas, którego źródłem są urządzenia mechaniczne – możliwość uszkodzenia słuchu
| | - Zmienna temperatura i wilgotność powietrza w pomieszczeniach – możliwość wystąpienia objawów przemęczenia organizmu
| | - Poparzenia, na skutek kontaktu z nagrzanymi piecami i suszarniami do drewna
| | Czynniki chemiczne i pyły
| - Pył drewna – możliwość reakcji uczuleniowych i chorób układu oddechowego (nieżyt błony sluzowej nosa, dychawica oskrzelowa, zapalenie zatok przynosowych, oskrzeli, [patrz: uwaga 1], możliwość wybuchu
|
| - Aerozole klejów i farb – możliwość reakcji uczuleniowych, chorób układu oddechowego, przewodu pokarmowego oraz chorób nowotworowych
| | - Żywice syntetyczne i aldehydy występujące w płytach osb, możliwość alergii i zatruć
| | Czynniki biologiczne
| - Mikroorganizmy chorobotwórcze, pleśnie, grzyby porosty i watrobowce, które mogą rozwinąć się w niektórych rodzajach klejów, tkanin lub materiałów wyścielających lub w drewnie – możliwość chorób zakaźnych (alergiczne zaalenie pęcherzyków płucnych, grzybica płuc, choroby o podłozu alergicznym)
|
| Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy
| - Nadmierny wysiłek fizyczny, wymuszona pozycja ciała podczas pracy – możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego
| | - Wykonywanie czynności powtarzalnych – możliwość dolegliwości bólowych głównie kończyn dolnych i górnych
| | |
Działania profilaktyczne
| Należy stosować obuwie ochronne ze spodami przeciwpoślizgowymi. | | Aby zapobiec pochwyceniu przez maszyny, nie należy nosić rozpuszczonych włosów i luźnej odzieży, oraz narzędzi zawieszonych na szyi | | Należy stosować środki ochrony układu oddechowego chroniące przed wdychaniem pyłów lub aerozoli. | | Należy stosować ochronniki słuchu. | | Należy utrzymywać wysoki poziom higieny osobistej - pod koniec pracy brać prysznic i zmieniać odzież. Nie należy jeść, pić i palić tytoniu w miejscu pracy. Należy wyznaczyć czysty pokój z dobrą wentylacją na pomieszczenie przeznaczone do odpoczynku, jedzenia, picia i palenia. | | Należy zainstalować skuteczną wentylację wywiewną ogólną zapobiegającą zanieczyszczeniu powietrza. W razie potrzeby należy dodać wentylację miejscową. Należy stosować miejscowe odciągi (odkurzacze), przystosowane do pracy z materiałąmi pylącymi, należy systematycznie kontrolować ich stan techniczny | | Należy stosować bezpieczne metody podnoszenia i przenoszenia ciężkich lub nieporęcznych ładunków oraz stosować urządzenia mechaniczne ułatwiające podnoszenie i przenoszenie. | | Do pracy na pozimie wyższym, należy stosować atastowane drabiny i podesty, należy pamiętać o prawidłowym rozstawianiu sprzętu i korzystaniu z pomocy asekuranta, zwłaszcza przy montażu większych i nieporęcznych elementów | | Należy stosować okulary ochronne podczas pracy w stolarni, zwlaszcza podczas obróbki drewna zarówno elektronarzędziami jak i podczas prac ręcznych |
Informacje szczegółowe
Synonimy | Stolarz budowlany. Pomocnik stolarza | |
Definicja i/lub opis zawodu
| Stolarz wykonuje elementy drewniane lub drewnopodobne na podstawie dokumentacji, rysunków technicznych lub własnych projektów. Stolarz dobiera odpowiednie gatunki drewna lub materiały drewnopodobne, kleje, pokosty, farby i lakiery w zależności od ich właściwości i od przeznaczenia. Precyzyjnie wycina i łączy elementy np. mebli, okleja meble fornirem lub płytami laminowanymi przy pomocy różnego sprzętu (mechanicznego lub ręcznego). Szlifuje i lakieruje powierzchnie drewniane lub drewnopodobne, montuje je w przewidzianym miejscu. Zajmuje się rekonstrukcją oryginalnych, zabytkowych mebli: odtwarza brakujące elementy, konserwuje i odpowiednio zabezpiecza przed szkodnikami czy dalszym zepsuciem. | |
Zawody pokrewne | Cieśla, stolarz budowlany, operator maszyn do obróbki drewna, operator urządzeń do produkcji wyrobów z drewna, klejarz drewna. | |
Wykonywane czynności | Dobieranie kleju, pokostu, farby, lakieru, lakierowanie powierzchni, montowanie, naprawianie, oklejanie np. mebli, precyzyjne wycinanie i łączenie, przeprowadzanie konserwacji, przygotowywanie poszczególnych elementów, przyjmowanie zamówień, rekonstruowanie zabytkowych i oryginalnych elementów, rozpoznawanie różnych gatunków drewna lub materiałów drewnopodobnych, szlifowanie, ustalenie wymiarów danego elementu do wykonania, właściwe montowanie, wykonywanie, zabezpieczanie, zdobienie np. mebli. | |
Podstawowy stosowany sprzęt | Piły, dłuta, wiertarki, młotki, pilarki, wyrzynarki, strugarki, szlifierki, wczepiarki, tokarki suportowe, drążarki. | |
Miejsca/obszary, gdzie zawód występuje powszechnie | Przemysł meblarski, małe zakłady stolarskie, pracownie konserwacji zabytków. |
Uwagi
| - Według rozporządzenia MZiOS z dnia 11.09.1996 r. w sprawie czynników rakotwórczych w środowisku pracy oraz nadzoru nad stanem zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. nr 121, poz. 571), pyły drewna twardego (buku i dębu) zaliczane są do pyłów rakotwórczych, które mogą prowadzić do rozwoju chorób nowotworowych. Do innych czynników o udowodnionym lub prawdopodobnym działaniu rakotwórczym wchodzących w skład stosowanych przez stolarzy klejów, żywic, środków ochrony roślin należą: formaldehyd, chlorofenole, heksachlorocykloheksan, arsen nieorganiczny, chromiany, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) (obecne m.in w spalinach wózków widłowych).
| |
Piśmiennictwo
|
- Rozporządzenie MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U z 2003 r., Nr 169, poz. 1650 z póź.zm);
- Rozporządzenie MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. (Dz. U. Nr 69, poz.332 z póź.zm);
- Rozporządzenie MPiPS z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. Nr 26, poz. 313 z późn.zm.)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 lipca 2012 r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy. (Dz.U. 2012 poz. 890)
- ROZPORZĄDZENIE MPiPS z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr.82, poz. 537);
- Informator - „Środki ochrony indywidualnej”. INFOCHRON. Warszawa. CIOP 2000.
|
|
|